Η ποιότητα του εσωτερικού αέρα αποτελεί αυξανόμενη ανησυχία, ιδιαίτερα καθώς περνάμε μεγάλο μέρος της ημέρας στο σπίτι. Η πρόοδος στις τεχνολογίες μέτρησης αποκάλυψε ότι τα υπερλεπτά σωματίδια (UFPs) —αόρατοι ρύποι που βρίσκονται παντού όπως στις οικιακές συσκευές και διεισδύουν βαθιά στο αναπνευστικό σύστημα— αποτελούν μια συχνά υποτιμημένη αλλά σημαντική απειλή.
Πηγές UFP σε καθημερινές οικιακές συσκευές
Παρότι UFP υπάρχουν και στο εξωτερικό περιβάλλον, οι πιο ισχυρές πηγές τους βρίσκονται μέσα στα ίδια μας τα σπίτια. Μικρές ηλεκτρικές συσκευές με θερμαντικά πηνία ή κινητήρες συνεχούς ρεύματος με ψήκτρες μπορούν να εκπέμπουν μεγάλες ποσότητες σωματιδίων, συχνά πολύ κοντά στον χρήστη και χωρίς καμία προστατευτική θωράκιση.
Στόχος της μελέτης και επιστημονικό κίνητρο
Σε νέα μελέτη του Εθνικού Πανεπιστημίου Pusan (PNU), η ομάδα του καθηγητή Changhyuk Kim ανέλυσε τις εκπομπές UFP από οικιακές συσκευές και αξιολόγησε τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία. «Η κατανόηση της πηγής των ρύπων βοηθά στην ανάπτυξη προληπτικών μέτρων για υγιή ποιότητα αέρα εσωτερικών χώρων», σημείωσε ο καθηγητής.
Πώς πραγματοποιήθηκε η αξιολόγηση
Οι ερευνητές εξέτασαν τρεις δημοφιλείς κατηγορίες συσκευών:
• στεγνωτήρες μαλλιών
• φριτέζες αέρα
• φρυγανιέρες
Στεγνωτήρες μαλλιών με κινητήρες με ψήκτρες συγκρίθηκαν με αντίστοιχους χωρίς ψήκτρες για να μετρηθεί η επίδραση του τύπου κινητήρα. Μετρήθηκαν οι ποσότητες UFP, ενώ αναλύθηκαν η χημική τους σύσταση, η μορφολογία και η παρουσία βαρέων μετάλλων. Παράλληλα, χρησιμοποιήθηκε μοντέλο προσομοίωσης για την κατανόηση της αλληλεπίδρασης των σωματιδίων με τις αναπνευστικές οδούς.
Τι αποκάλυψαν οι μετρήσεις
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι πολλές από αυτές τις συσκευές εκπέμπουν ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα UFP, με τις συγκεντρώσεις να αυξάνονται ανάλογα με τη θερμοκρασία λειτουργίας. Οι συσκευές με κινητήρες συνεχούς ρεύματος με ψήκτρες και θερμαντικά πηνία παρήγαγαν έως και 10–100 φορές περισσότερα σωματίδια από εκείνες χωρίς ψήκτρες.
Επιπλέον, ανιχνεύθηκαν βαρέα μέταλλα όπως χαλκός, σίδηρος, αλουμίνιο, άργυρος και τιτάνιο στα θερμαντικά στοιχεία — ουσίες που αυξάνουν τον κίνδυνο κυτταροτοξικότητας και φλεγμονών κατά την εισπνοή.
Επιπτώσεις στην υγεία: παιδιά σε μεγαλύτερο κίνδυνο
Το μοντέλο προσομοίωσης έδειξε ότι τα UFP εναποτίθενται κυρίως στην κυψελιδική περιοχή των πνευμόνων. Τα παιδιά, λόγω μικρότερων αεραγωγών και υψηλότερων ποσοστών εναπόθεσης ανά βάρος, είναι πιο ευάλωτα από τους ενήλικες. Η χρόνια έκθεση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αναπνευστικών και συστηματικών προβλημάτων.
Προς ασφαλέστερες συσκευές και καθαρότερο αέρα
Η μελέτη υποδεικνύει ότι οι κατασκευαστές μπορούν να μειώσουν τις εκπομπές UFP μέσω:
• χρήσης κινητήρων χωρίς ψήκτρες
• βελτιστοποίησης των θερμαντικών πηνίων
• καλύτερης θωράκισης και φίλτρανσης
Παράλληλα, τα ευρήματα μπορούν να καθοδηγήσουν πολιτικές και πρότυπα που θα ενισχύσουν την ασφάλεια των οικιακών συσκευών και θα βελτιώσουν την ποιότητα του αέρα στα σπίτια.
Ένα μήνυμα για το μέλλον
«Η μελέτη μας τονίζει την ανάγκη για σχεδιασμό ηλεκτρικών συσκευών με βάση τις εκπομπές και για κατευθυντήριες γραμμές ποιότητας αέρα ανάλογα με την ηλικία», κατέληξε η Dr. Kim. Η μείωση των UFP από καθημερινές συσκευές μπορεί να συμβάλει σε πιο υγιή εσωτερικά περιβάλλοντα, ειδικά για τα μικρά παιδιά, και να καθοδηγήσει νέες καινοτομίες με επίκεντρο την προστασία της δημόσιας υγείας.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!