Η απουσία τοξικολογικών εξετάσεων από τις σορούς των θυμάτων στα Τέμπη επιστρέφει με νέα ένταση στο προσκήνιο, επαναφέροντας ερωτήματα για τη διαφάνεια, τις ευθύνες και την αξιοπιστία των θεσμών.
Μια εισαγγελική διάταξη αρχειοθέτησης, που είχε εκδοθεί τον Ιούλιο του 2024, αποκαλύπτεται πλήρως για πρώτη φορά, ρίχνοντας «φως» — αλλά και σκιά — σε μια από τις πιο αμφιλεγόμενες πτυχές της τραγωδίας.
Σύμφωνα με τη διάταξη, η μη διενέργεια τοξικολογικών και ιστολογικών εξετάσεων δεν συνιστούσε παράλειψη, αλλά επιλογή που βασίστηκε στη διακριτική επιστημονική κρίση των ιατροδικαστών.
Η αιτία θανάτου, κατά τον εισαγγελέα, ήταν «προφανής»: βίαιη και ακαριαία, αποτέλεσμα της πρόσκρουσης και της φωτιάς.
«Οι εξετάσεις δεν θα προσέφεραν τίποτα»
Το έγγραφο αναφέρει ρητά ότι «η διενέργεια τοξικολογικών ή ιστολογικών εξετάσεων δεν θα εξυπηρετούσε σε κανένα βαθμό τον σκοπό της εξακρίβωσης της αιτίας θανάτου».
Ο εισαγγελέας στηρίχθηκε στα ιατροδικαστικά ευρήματα, τα οποία περιγράφουν απανθρακωμένα σώματα, πλήρη αφυδάτωση ιστών, πήξη λευκωμάτων και καύση του αίματος – στοιχεία που, όπως αναφέρεται, καθιστούσαν σαφές ότι ο θάνατος προήλθε από τη φωτιά και όχι από άλλη αιτία.
Η διάταξη βασίστηκε επίσης στο Ειδικό Σχέδιο Διαχείρισης Ανθρωπίνων Απωλειών, που επιτρέπει στον ιατροδικαστή να αποφασίζει κατά περίπτωση αν οι εξετάσεις είναι αναγκαίες.
Όμως η σύγκριση με άλλες τραγωδίες προκαλεί αντιδράσεις
Η αποκάλυψη της διάταξης πυροδότησε νέα κύματα οργής στις οικογένειες των θυμάτων.
Σε προηγούμενες καταστροφές, όπως στο Μάτι και στην Ηλεία, οι ιατροδικαστές είχαν προχωρήσει σε πλήρεις τοξικολογικές αναλύσεις, προκειμένου να αποκλειστεί κάθε ενδεχόμενο – ακόμη και υποθετικό – ύπαρξης ουσιών ή άλλων παραγόντων που επηρέασαν τον θάνατο.
Η διαφοροποίηση στην πρακτική για τα Τέμπη γεννά ερωτήματα για την ενιαία εφαρμογή των πρωτοκόλλων και για το αν η παράλειψη οφείλεται σε διαφορετική κρίση ή θεσμικό κενό.
Όπως σχολιάζουν νομικοί κύκλοι, το ζήτημα πλέον δεν είναι μόνο ιατροδικαστικό, αλλά βαθιά θεσμικό: πότε μια “επιστημονική κρίση” μετατρέπεται σε ανεπαρκή έρευνα;
Η κοινωνία απαιτεί απαντήσεις
Η Εισαγγελία Εφετών Λάρισας ζήτησε επανεξέταση της υπόθεσης, μετά τις αντιδράσεις των συγγενών και την πίεση της κοινής γνώμης.
Οι οικογένειες των θυμάτων κάνουν λόγο για «παράλειψη καθήκοντος» και απόκρυψη κρίσιμων στοιχείων, ζητώντας την πλήρη διερεύνηση του γιατί δεν έγιναν οι τοξικολογικές εξετάσεις.
«Δεν ζητάμε τιμωρία, ζητάμε την αλήθεια. Αν δεν έγινε κάτι σκόπιμα, ας αποδειχθεί»,
τονίζει συγγενής θύματος, αποτυπώνοντας το βαρύ κλίμα δυσπιστίας που επικρατεί.
Νέα φάση στην αναζήτηση ευθυνών
Η ανάσυρση της δικογραφίας σηματοδοτεί νέα φάση στην προσπάθεια αποκατάστασης της εμπιστοσύνης στη Δικαιοσύνη. Οι ιατροδικαστές που είχαν χειριστεί τις σορούς ενδέχεται να κληθούν εκ νέου να εξηγήσουν τις επιλογές τους, ενώ δεν αποκλείεται να οριστούν νέοι τεχνικοί σύμβουλοι για επανεκτίμηση των δεδομένων.
Η υπόθεση των Τεμπών αποδεικνύει πως οι τοξικολογικές εξετάσεις δεν είναι απλώς μια εργαστηριακή διαδικασία, αλλά σύμβολο διαφάνειας και εμπιστοσύνης στο κράτος δικαίου.
Και όσο το ερώτημα «γιατί δεν έγιναν» παραμένει αναπάντητο, τόσο η τραγωδία των Τεμπών θα συνεχίζει να βαραίνει όχι μόνο τη μνήμη των νεκρών, αλλά και την αίσθηση δικαιοσύνης μιας ολόκληρης κοινωνίας.