Ανησυχητικά στοιχεία για τη χρήση των αξονικών τομογραφιών στην Ευρώπη και την Ελλάδα φέρνει στο φως νέα ευρωπαϊκή μελέτη, σύμφωνα με την οποία μεγάλος αριθμός εξετάσεων πραγματοποιείται χωρίς επαρκή ιατρική τεκμηρίωση, εκθέτοντας τους ασθενείς σε περιττή ακτινοβολία.
Τι κατέδειξε η έρευνα
Η νέα μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό European Radiology και εξετάζει την καταλληλότητα των αξονικών τομογραφιών σε επτά ευρωπαϊκές χώρες: Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Ελλάδα, Ουγγαρία και Σλοβενία. Οι ερευνητές ανέλυσαν 6.734 ανώνυμες παραπομπές από 125 ιατρικά κέντρα, με στόχο να αξιολογήσουν αν οι εξετάσεις ήταν ιατρικά αιτιολογημένες.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η Ελλάδα βρέθηκε στη χειρότερη θέση, καθώς 15,6% των αξονικών θεωρήθηκαν εντελώς ακατάλληλες. Το μέσο ποσοστό καταλληλότητας των εξετάσεων στην Ευρώπη ήταν 75%, με εύρος από 58% στην Ελλάδα έως 86% στη Δανία. Υψηλότερα ποσοστά σημειώθηκαν στα δημόσια νοσοκομεία, στους νοσηλευόμενους ασθενείς και στις παραπομπές από ειδικούς ιατρούς.
Η μελέτη εντάσσεται στο έργο EU-JUST-CT, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και αναδεικνύει σημαντικές διαφοροποιήσεις στη χρήση των απεικονιστικών εξετάσεων ανά χώρα, φύλο και ηλικία. Παράλληλα, εντοπίζει περιθώρια βελτίωσης και ανάγκη εναρμόνισης πρακτικών μεταξύ των κρατών. Ως εναλλακτικές εξετάσεις στις περιττές αξονικές αναφέρονται η μαγνητική τομογραφία, η απλή ακτινογραφία και το υπερηχογράφημα.
Πανευρωπαϊκή δράση ενημέρωσης για ορθολογική χρήση των εξετάσεων
Υπό το φως αυτών των ευρημάτων, η HERCA (Heads of the European Radiological Protection Competent Authorities) δρομολογεί πανευρωπαϊκή εκστρατεία ενημέρωσης με το σύνθημα: «Επιλέγω την κατάλληλη απεικονιστική εξέταση για τον ασθενή μου!».
Στην πρωτοβουλία συμμετέχουν 21 ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, με σκοπό την ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών υγείας και των πολιτών για τη συνετή και τεκμηριωμένη χρήση των απεικονιστικών εξετάσεων.
Τα οφέλη για τους ασθενείς
Η εκστρατεία επισημαίνει ότι η ορθή επιλογή εξέτασης:
- εξασφαλίζει σωστή διάγνωση μέσω της κατάλληλης απεικόνισης,
- επιταχύνει την έναρξη της ενδεδειγμένης θεραπείας,
- και προστατεύει από την περιττή έκθεση σε ακτινοβολία όταν η εξέταση δεν προσφέρει κλινικό όφελος.
Παράλληλα, η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία (ΕΑΕ) συμμετέχει ενεργά, προωθώντας:
- την ιατρικά τεκμηριωμένη παραπομπή βάσει των Διαγνωστικών Πρωτοκόλλων,
- τη βελτιστοποίηση της ακτινολογικής πρακτικής, με παρουσία ακτινολόγου κατά τη διάρκεια της εξέτασης,
- και την προστασία του ασθενούς από περιττή ιοντίζουσα ακτινοβολία.
Η εκστρατεία εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της ορθολογικής ιατρικής απεικόνισης (Justification in Medical Imaging), που στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας υπηρεσιών, την ενίσχυση της ακτινοπροστασίας και τη διασφάλιση της ασφάλειας των ασθενών.
Η ευρωπαϊκή αυτή πρωτοβουλία υπενθυμίζει ότι η σωστή επιλογή απεικονιστικής εξέτασης δεν είναι απλώς τεχνικό ζήτημα, αλλά θεμελιώδες βήμα για την προστασία της υγείας και τη διασφάλιση της ασφάλειας κάθε ασθενούς.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!