Ο προβληματισμός για τη νέα μεταναστευτική δίοδο

Ο προβληματισμός για τη νέα μεταναστευτική δίοδο, που οι διακινητές εκμεταλλεύονται το τελευταίο διάστημα, επιλέγοντας ως σημείο αναχώρησης τη Λιβύη και προορισμό τον ελληνικό νότο, είναι διάχυτος στις ελληνικές αρχές εδώ και αρκετούς μήνες και οι εικόνες των τελευταίων δύο ημερών, επιβεβαιώνουν στο έπακρο την ανησυχία, που υπάρχει.

Περισσότεροι από χίλιοι μετανάστες, οι οποίοι ταξίδεψαν με δουλεμπορικά σκάφη από τη Λιβύη, αποβιβάστηκαν στη Γαύδο και την Κρήτη. Οι κάμερες κατέγραψαν τις εικόνες πλοιαρίων που έφταναν στις παραλίες, καθώς και την αποβίβαση δεκάδων κυρίως νεαρών ανδρών, οι οποίοι βρέθηκαν δίπλα στους λουόμενους. Επιπλέον, πάνω από 230 μετανάστες οδηγήθηκαν σήμερα στις ακτές.

Η χρονική συγκυρία θα μπορούσε να είναι τυχαία και να οφείλεται αποκλειστικά στον καιρό, που ευνοεί τα παράνομα δρομολόγια. Δεν μπορεί, ωστόσο, να περάσει απαρατήρητο το γεγονός, ότι την ίδια ώρα, που καταγραφόταν το μεγάλο «κύμα», ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης βρισκόταν στη Λιβύη, όπου το μεταναστευτικό ήταν ένα από τα καίρια θέματα στην ατζέντα, ούτε ότι η έξαρση του μεταναστευτικού σημειώνεται την ώρα που ο αρμόδιος Ευρωπαίος Επίτροπος, συνοδευόμενος από τους υπουργούς Ελλάδας, Μάλτας και Ιταλίας, μεταβαίνουν για το θέμα στην Τρίπολη.

Η Αθήνα έχει αξιολογήσει ως ιδιαιτέρως σοβαρή την κατάσταση εδώ και αρκετούς μήνες, βλέποντας ότι από τις αρχές του έτους, περισσότεροι από 8.000 μετανάστες έχουν εισέλθει παράνομα στη χώρα, έχοντας αφετηρία τη Λιβύη. Για το λόγο αυτό, έχουν κινητοποιηθεί εδώ και λίγες εβδομάδες πλοία του πολεμικού ναυτικού, που πραγματοποιούν περιπολίες στην περιοχή, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε το θέμα σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, επιχειρώντας να «χτυπήσει» συναγερμό την Ευρώπη, πριν η κατάσταση καταστεί ανεξέλεγκτη και, κυρίως, πριν οι νέες μεταναστευτικές οδοί παγιωθούν, «ξυπνώντας» μνήμες του παρελθόντος.

Η ελληνική κυβέρνηση έχει απευθυνθεί εξαρχής στις λιβυκές αρχές, καλώντας τες να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να βάλουν τέλος στον απόπλου των πλοίων των διακινητών, με το αποτέλεσμα να καταδεικνύει ότι μάλλον θα απαιτηθούν κινήσεις κεντρικά από την Ευρώπη, ώστε να υπάρξει αποτέλεσμα. Στόχος της Αθήνας, άλλωστε, είναι από την πρώτη στιγμή, η νέα έξαρση του μεταναστευτικού να μην περιοριστεί σε ένα διμερές επίπεδο, καθώς, όπως επαναλαμβάνεται, τα ελληνικά σύνορα αποτελούν και ευρωπαϊκά, επομένως και το προσφυγικό-μεταναστευτικό είναι ένα ευρωπαϊκό και όχι ελληνικό θέμα. 

Το μήνυμα της Λιβύης προς τις Βρυξέλλες

Στο κυβερνητικό επιτελείο ο προβληματισμός εντείνεται, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι αυτή την ώρα οι διακινητές εκμεταλλεύονται στο έπακρο το κενό ή τη βούληση που υπάρχει ή δεν υπάρχει για να μπει φρένο στη δράση τους. Όσοι παρακολουθούν τις εξελίξεις διαβλέπουν πίσω από τη στάση της Λιβύης, το μήνυμα, που η Τρίπολη στέλνει και στις Βρυξέλλες, επιχειρώντας, ενδεχομένως, την απόσπαση περισσότερων ευρωπαϊκών πόρων, ώστε να «διασφαλίσει» ότι οι χιλιάδες, οι οποίοι, από το Σουδάν, την Αίγυπτο και άλλες αφρικανικές χώρες, βρίσκονται στα παράλιά της, δεν θα επιβιβαστούν σε ένα πλοίο δουλεμπόρων με προορισμό την Ελλάδα, την Μάλτα ή την Ιταλία.

Για την κυβέρνηση, η αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης είναι κομβική σε κάθε επίπεδο. Μια επανάληψη της μεταναστευτικής κρίσης θα αποτελούσε πλήγμα, την στιγμή, που από την κρίση στον Έβρο και μετά, κατάφερε να «αφαιρέσει» το μεταναστευτικό από τα θέματα που χαρακτηρίζονται από τους πολίτες ως «πρόβλημα» που τους απασχολεί, επιτυγχάνοντας την μείωση ροών από την Τουρκία, αλλά και την διευθέτηση της κατάστασης, κυρίως στα νησιά.

Το βάρος πέφτει όχι μόνο στη φύλαξη των συνόρων, αλλά και στο τι ακολουθεί την παράνομη είσοδο προσφύγων και μεταναστών, οι διαδικασίες παροχής ασύλου και οι επιστροφές στις χώρες προέλευσης για όσους δεν το δικαιούνται, με την κυβέρνηση να διαμηνύει ότι όποιος εισέρχεται παράνομα στη χώρα θα αντιμετωπίζει τις προβλέψεις του νόμου.

Οι επόμενοι δύο μήνες είναι κρίσιμοι, καθώς οι ευνοϊκές καιρικές συνθήκες λειτουργούν ως «σύμμαχος» για τους διακινητές. Αυτό έχει θέσει σε επιφυλακή τις ελληνικές αρχές, τη στιγμή που η κατάσταση γίνεται ιδιαίτερα πιεστική, τόσο στην Κρήτη όσο και στη Γαύδο, ειδικά κατά την κορύφωση της τουριστικής περιόδου.