Νόμος περί Διαιτησίας 2025: Πώς επηρεάζει τον ασφαλιστικό τομέα στο Ηνωμένο Βασίλειο;

Ο Νόμος περί Διαιτησίας 2025 έλαβε πλέον τη βασιλική έγκριση, εισάγοντας στοχευμένες αλλά σημαντικές μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο που είχε θεσπιστεί από τον Νόμο περί Διαιτησίας 1996. Οι αλλαγές αυτές αποσκοπούν στη διατήρηση του Ηνωμένου Βασιλείου ως διεθνούς κόμβου διαιτησίας, αλλά θα επηρεάσουν άμεσα τον ασφαλιστικό τομέα, όπου οι ρήτρες διαιτησίας με έδρα το Λονδίνο αποτελούν συχνό στοιχείο των ασφαλιστικών συμβολαίων σε διάφορους κλάδους.

Γιατί η ασφαλιστική αγορά πρέπει να δώσει προσοχή

Τα ασφαλιστικά συμβόλαια, από ναυτικά και ενεργειακά ρίσκα μέχρι προγράμματα επαγγελματικής ευθύνης, συχνά προβλέπουν ότι οι διαφορές θα επιλύονται μέσω διαιτησίας στο Λονδίνο, ακόμη και αν το ασφαλισμένο ρίσκο βρίσκεται στο εξωτερικό. Αυτές οι ρήτρες, που συνήθως περιλαμβάνονται σε τυποποιημένα έντυπα ή σε πολύπλοκες δομές, συχνά παραμένουν ανεξερεύνητες μέχρι να προκύψει διαφορά. Σε αυτό το σημείο, οποιαδήποτε ασαφής διατύπωση μπορεί να αυξήσει το κόστος, την πολυπλοκότητα και τη διάρκεια της διαδικασίας.

Ο νέος νόμος καθορίζει σημαντικές πτυχές της διαδικασίας και της συμπεριφοράς των διαιτητών, που επηρεάζουν άμεσα τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίζονται οι διαφορές κάλυψης. Για ασφαλιστές και ασφαλισμένους, οι μεταρρυθμίσεις αποτελούν ταυτόχρονα ευκαιρία και προειδοποίηση για αναθεώρηση των υπάρχουσων διατάξεων.

Κυριότερες μεταρρυθμίσεις

Ένα από τα πιο σημαντικά νέα στοιχεία βρίσκεται στο Άρθρο 6Α, που ορίζει ότι, εκτός αν συμφωνηθεί ρητά διαφορετικά, το δίκαιο που διέπει τη συμφωνία διαιτησίας θα είναι το δίκαιο της έδρας της διαιτησίας. Αυτό αντιστρέφει την προσέγγιση του Ανώτατου Δικαστηρίου στην υπόθεση Enka v Chubb (2020), η οποία συσχέτιζε τη ρήτρα με το ουσιαστικό δίκαιο του συμβολαίου. Για ασφαλιστικά προγράμματα που χρησιμοποιούν «υβριδικές» φόρμες (π.χ. διαιτησία με έδρα το Λονδίνο αλλά υπαγόμενη στο δίκαιο της Νέας Υόρκης), η σαφής διατύπωση είναι κρίσιμη για την αποφυγή απροσδόκητων αποτελεσμάτων.

Αμεροληψία και υποχρέωση γνωστοποίησης

Ο νόμος καθιερώνει επίσης υποχρέωση συνεχιζόμενης γνωστοποίησης από τους διαιτητές. Οι διαιτητές πρέπει να αποκαλύπτουν οποιεσδήποτε περιστάσεις που θα μπορούσαν να εγείρουν εύλογες αμφιβολίες για την αμεροληψία τους και θεωρούνται ενήμεροι για περιστάσεις που όφειλαν να γνωρίζουν. Αυτή η διάταξη ανταποκρίνεται σε ανησυχίες της ασφαλιστικής αγοράς, όπου ένας μικρός κύκλος συχνών διαιτητών είχε εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ανεξαρτησία τους. Για τους ασφαλισμένους που αντιμετωπίζουν ασφαλιστές με «έμπειρους» διαιτητές, η μεταρρύθμιση προσφέρει ισχυρότερη βάση για αμφισβήτηση των διορισμών.

Νέες δυνατότητες για προσωρινές αποφάσεις

Μία από τις πιο εντυπωσιακές καινοτομίες είναι η δυνατότητα απονομής αποφάσεων σε συνοπτική βάση. Όταν το δικαστήριο κρίνει ότι μια αξίωση ή υπεράσπιση δεν έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας, μπορεί να εκδώσει απόφαση χωρίς πλήρη ακρόαση, με την προϋπόθεση ότι τα μέρη έχουν τη δυνατότητα να κάνουν παρατηρήσεις. Στις διαφορές κάλυψης, αυτό μπορεί να επιταχύνει την επίλυση ζητημάτων όπως η ερμηνεία του συμβολαίου, οι εξαιρέσεις ή άλλα βασικά θέματα, περιορίζοντας την παράταση της διαδικασίας λόγω αβάσιμων επιχειρημάτων.

Άλλες μεταρρυθμίσεις που αξίζει να παρακολουθηθούν

Ο νόμος ενισχύει την ασυλία των διαιτητών σε περιπτώσεις παραίτησης ή αφαίρεσης, εισάγει τη θεσμοθέτηση «έκτακτων διαιτητών» με εξουσίες για δεσμευτικές προσωρινές εντολές και τροποποιεί το πλαίσιο αμφισβήτησης αποφάσεων και προσφυγών στο Ανώτατο Δικαστήριο. Κάθε μέτρο, αν και τεχνικό, ευθυγραμμίζει το βρετανικό σύστημα με τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές και δείχνει σαφή στήριξη της διαιτησίας.

Πρακτικά συμπεράσματα για ασφαλιστές και μεσίτες

Το μήνυμα για την ασφαλιστική αγορά είναι διπλό: πρώτον, η διαιτησία ήρθε για να μείνει, και το Λονδίνο παραμένει προτιμώμενη έδρα. Δεύτερον, ασφαλιστές και ασφαλισμένοι πρέπει να χρησιμοποιήσουν αυτή τη νομοθετική ευκαιρία για να αναθεωρήσουν τις ρήτρες διαιτησίας στα συμβόλαιά τους.

Κάποια κρίσιμα ερωτήματα είναι:

• Είναι σαφείς οι διατάξεις περί εφαρμοστέου δικαίου;

• Έχουν ταυτοποιηθεί καθαρά οι κανόνες θεσμικής διαιτησίας;

• Περιλαμβάνουν τα συμβόλαια αναφορές σε συνοπτικές αποφάσεις και υποχρεώσεις γνωστοποίησης;

Η διαιτησία προσφέρει πάντα εμπιστευτικότητα και εξειδικευμένη γνώση, που είναι ιδιαίτερα χρήσιμα σε ευαίσθητες διαφορές κάλυψης. Ο Νόμος περί Διαιτησίας 2025 παρέχει τα εργαλεία για τη βελτίωση των ρητρών. Το ζήτημα είναι αν ασφαλιστές και μεσίτες θα αξιοποιήσουν αυτή την ευκαιρία ή αν η δαπανηρή αβεβαιότητα θα παραμείνει μέχρι την επόμενη διαφορά.