Στην καρδιά του NHS, οι γιατροί αντιμετωπίζουν καθημερινά έναν σύνθετο εχθρό — τις βαθιές κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες που πλήττουν τους ασθενείς και δυσχεραίνουν τη λειτουργία του συστήματος υγείας. Σύμφωνα με έρευνες, σχεδόν 9 στους 10 γιατρούς εκφράζουν ανησυχία για τις επιπτώσεις αυτών των ανισοτήτων, ενώ σχεδόν το ήμισυ του καθημερινού τους έργου αφορά ασθενείς με προβλήματα υγείας που σχετίζονται με συνθήκες διαβίωσης, εκπαίδευση, απασχόληση ή άλλες κοινωνικές παραμέτρους.
Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους: 55% των συμβούλων γιατρών αναφέρουν αύξηση σε περιστατικά που οφείλονται σε κοινωνικές βλάβες όπως προβλήματα στέγασης, ατμοσφαιρική ρύπανση και κακή διατροφή. Η υγεία δεν επηρεάζεται μόνο από το βιολογικό υπόβαθρο, αλλά και από τη φτώχεια, την απομόνωση, την ανεργία και τη στέρηση βασικών αγαθών.
Οι επιπτώσεις είναι βαρύτερες στις πιο φτωχές περιοχές: η αναμενόμενη υγιής ζωή ανάμεσα σε πλουσιότερες και φτωχότερες περιοχές διαφέρει κατά 20 χρόνια. Σε ορισμένες περιοχές, όπως το βορειοδυτικό τμήμα της Αγγλίας, τα νοσήματα του αναπνευστικού αυξάνουν την εισαγωγή στο νοσοκομείο έως και κατά 30% σε σύγκριση με τον εθνικό μέσο όρο. Οι ανισότητες φτάνουν στο σημείο όπου στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές η πιθανότητα εισαγωγής λόγω φλεγμονώδους νόσου είναι έως 2 φορές μεγαλύτερη, ενώ για την πνευμονία ή φυματίωση μπορεί να είναι έως 7 φορές αυξημένη.
Οι γιατροί υπογραμμίζουν ότι αντιμετωπίζουν συνθήκες όπου αντί να θεραπεύουν ασθένειες, μάχονται με την ίδια τη βάση της υγείας: ελλιπείς συνθήκες διαβίωσης, κακή μητροπολιτική υποδομή, φτωχή πρόσβαση σε θρεπτική διατροφή, αλλά και απομόνωση. Όσο σύστημα υγείας κι αν διαθέτει κανείς, není δυνατόν να επιφέρει αλλαγές μόνο μέσω νοσοκομείων ή κλινικών· απαιτείται πολιτική προσέγγιση που να επεμβαίνει σε ευρύτερους κοινωνικούς τομείς.
Αυτή η κατάσταση δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο το έργο των γιατρών, καθώς λειτουργούν ως οριζόντια “πυροσβεστική γραμμή”, προσπαθώντας να επουλώσουν τα τραύματα ενός συστήματος που αποτυγχάνει να προστατεύσει τους πολίτες από τις ίδιες τις αιτίες των παθήσεων τους. Οι συνέπειες για τη δημόσια υγεία πέρα από το άμεσο κόστος—συμφόρηση, αυξημένα εισαγωγικά περιστατικά, χρόνια προβλήματα—αποτυπώνονται και στην οικονομία: η απώλεια παραγωγικότητας λόγω κακής υγείας εκτιμάται σε περίπου 30 δισ. λίρες ετησίως .
Η πρόκληση δεν περιορίζεται μόνο σε άμεσες ασθένειες· η ανισότητα έχει βαθύτερες, χρόνιες συνέπειες. Με λιγότερους πόρους και δυσκολότερη πρόσβαση σε υγεία, οι οικονομικά ευάλωτες κοινωνικές ομάδες υποφέρουν περισσότερο, εγκαθιστώντας έναν φαύλο κύκλο φτώχειας και αρρώστιας.
Η απάντηση, όπως υποστηρίζουν γιατροί και ιατρικές ενώσεις, δεν μπορεί να έρθει από τον τομέα της υγείας μόνο. Χρειάζεται διατομεακή στρατηγική που να περιλαμβάνει καλύτερη στέγαση, εκπαίδευση, πρόσβαση σε θρεπτικούς πόρους, καθαρό περιβάλλον και οικονομική στήριξη ― όλα στοιχεία που αποτελούν καίριους “κοινωνικούς δείκτες” υγείας.
Τελική διαπίστωση: Οι γιατροί του Ηνωμένου Βασιλείου βρίσκονται καθημερινά μπροστά σε έναν διπλό αγώνα: τον αγώνα για να θεραπεύσουν ασθενείς και τον αγώνα για κοινωνική δικαιοσύνη. Όσο τα αίτια της υγείας συνεχίζουν να πηγάζουν από την αδικία, οι γιατροί δεν θα επαρκούν απλώς ως θεραπευτές· θα πρέπει να γίνουν και πρωταγωνιστές της κοινωνικής αλλαγής. Μία αλλαγή που δεν μπορεί να περιμένει άλλο.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!