Ένα νέο, εξαιρετικά ισχυρό αντιβιοτικό, το οποίο ήταν «κρυμμένο σε κοινή θέα» μέσα σε ένα κοινό βακτήριο, ανακάλυψαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Γουόρικ στη Βρετανία και το Πανεπιστήμιο Μόνας στην Αυστραλία. Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, η νέα αυτή ουσία αποδείχθηκε 100 φορές πιο δραστική από υπάρχουσες θεραπείες απέναντι σε ανθεκτικά βακτήρια, όπως το MRSA (χρυσίζων σταφυλόκοκκος ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη).
Ελπίδα για τις ανθεκτικές λοιμώξεις
Το νέο αντιβιοτικό είχε παραμείνει άγνωστο για δεκαετίες, αν και παραγόταν φυσικά από γνωστό βακτήριο. Τα πειράματα των ερευνητών έδειξαν ότι δεν εμφανίζει ανθεκτικότητα, γεγονός που γεννά ελπίδες στη μάχη κατά των υπερβακτηρίων, τα οποία ευθύνονται για εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως.
Το αντιβιοτικό που «κρυβόταν σε κοινή θέα»
Σύμφωνα με τη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Journal of the American Chemical Society, οι ερευνητές εντόπισαν μια νέα ουσία με το όνομα προ-μεθυλενομυκίνη C λακτόνη, η οποία βρισκόταν «κρυμμένη» ως ενδιάμεσο μόριο στη φυσική διαδικασία παραγωγής του γνωστού αντιβιοτικού μεθυλενομυκίνη Α.
Ο καθηγητής Γκρεγκ Τσάλις, επικεφαλής της έρευνας από το Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου του Γουόρικ και το Ινστιτούτο Βιοϊατρικών Ανακαλύψεων του Μόνας, εξήγησε ότι η μεθυλενομυκίνη Α είχε ανακαλυφθεί πριν από 50 χρόνια, αλλά κανείς μέχρι σήμερα δεν είχε μελετήσει τα ενδιάμεσα μόρια της. «Απενεργοποιώντας συγκεκριμένα βιοσυνθετικά γονίδια, εντοπίσαμε δύο άγνωστες ενώσεις, οι οποίες είναι πολύ πιο δραστικές από τη γνωστή μεθυλενομυκίνη», σημείωσε.
Δραστική ενάντια σε Gram-θετικά βακτήρια
Σε εργαστηριακές δοκιμές, η προ-μεθυλενομυκίνη C λακτόνη αποδείχθηκε πάνω από 100 φορές ισχυρότερη έναντι ενός εύρους Gram-θετικών βακτηρίων σε σύγκριση με τη μεθυλενομυκίνη Α. Ήταν ιδιαιτέρως αποτελεσματική ενάντια στα Staphylococcus aureus και Enterococcus faecium, τα βακτήρια που προκαλούν τα υπερβακτήρια MRSA και VRE αντίστοιχα.
Ένα αναπάντεχο εύρημα
Η Δρ. Λόνα Αλκαλάφ, συνεπικεφαλής της μελέτης και επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Γουόρικ, υπογράμμισε ότι το βακτήριο Streptomyces coelicolor, το οποίο παράγει τη μεθυλενομυκίνη Α και την προ-μεθυλενομυκίνη C λακτόνη, αποτελεί μοντέλο μικροοργανισμού που μελετάται εδώ και δεκαετίες. «Το γεγονός ότι εντοπίστηκε νέο αντιβιοτικό σε έναν τόσο καλά γνωστό οργανισμό ήταν πραγματική έκπληξη», δήλωσε.
Η ερευνήτρια πρόσθεσε ότι πιθανότατα το S. coelicolor είχε εξελιχθεί ώστε να παράγει ισχυρότερο αντιβιοτικό (την προ-μεθυλενομυκίνη C λακτόνη), αλλά με την πάροδο του χρόνου στράφηκε στην παραγωγή της πιο ήπιας μεθυλενομυκίνης Α, ίσως για διαφορετικούς βιολογικούς λόγους.
Θετικά αποτελέσματα για τον εντερόκοκκο
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο εντερόκοκκος δεν εμφάνισε ανθεκτικότητα στο νέο αντιβιοτικό, ακόμη και σε συνθήκες που συνήθως οδηγούν σε αντίσταση στη βανκομυκίνη. Δεδομένου ότι η βανκομυκίνη θεωρείται τελευταία γραμμή άμυνας για τέτοιες λοιμώξεις, τα ευρήματα αυτά κρίνονται ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει χαρακτηρίσει τον ανθεκτικό εντερόκοκκο (VRE) ως παθογόνο υψηλής προτεραιότητας.
Προς νέα γενιά αποτελεσματικών αντιβιοτικών
Ο καθηγητής Τσάλις επισήμανε ότι η ανακάλυψη αυτή δείχνει νέες κατευθύνσεις για την παραγωγή και εντοπισμό νέων αντιβιοτικών. «Εξετάζοντας τα ενδιάμεσα μόρια στις βιοσυνθετικές οδούς των φυσικών φαρμάκων, μπορούμε να ανακαλύψουμε νέες ουσίες που παρακάμπτουν την ανθεκτικότητα των βακτηρίων και να ενισχύσουμε το οπλοστάσιο της ιατρικής απέναντι στις λοιμώξεις», ανέφερε.
Το επόμενο βήμα
Η ερευνητική ομάδα έχει ήδη επιτύχει τη σύνθεση του νέου αντιβιοτικού σε μεγαλύτερη κλίμακα και προχωρά σε προκλινικές δοκιμές. Αν τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν, η προ-μεθυλενομυκίνη C λακτόνη θα μπορούσε να αποτελέσει ισχυρό όπλο στη μάχη ενάντια στα ανθεκτικά βακτήρια, σε μια εποχή όπου τα παλαιά αντιβιοτικά χάνουν σταδιακά την αποτελεσματικότητά τους.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!