Η νόσος του Πάρκινσον (ΠD) είναι η δεύτερη πιο συχνή εκφυλιστική διαταραχή του νευρικού συστήματος μετά τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Πριν από λίγο καιρό, μια νέα μελέτη έδωσε το φως σε έναν απρόσμενο σύνδεσμο: το μεταβολικό σύνδρομο φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης Πάρκινσον.
Τι έδειξε η μελέτη
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology και παρουσιάστηκε στο Medical Xpress, βασίστηκε σε δεδομένα από το βρετανικό Biobank και εξέτασε 467.200 ενήλικες από 37 έως 73 ετών, εκ των οποίων το 37,97 % πληρούσαν τα κριτήρια για μεταβολικό σύνδρομο. Οι ερευνητές παρακολούθησαν τους συμμετέχοντες για περίπου 15 χρόνια και διαπίστωσαν ότι 3.222 ανέπτυξαν Πάρκινσον. Ο κίνδυνος για όσους είχαν μεταβολικό σύνδρομο ήταν κατά περίπου 40 % υψηλότερος σε σχέση με όσους δεν το είχαν, ακόμα και μετά από προσαρμογές για παράγοντες όπως ηλικία, κάπνισμα, φυσική δραστηριότητα και γενετικό προδιάθετο κίνδυνο.
Επιπλέον, μέσω μιας μετα-ανάλυσης που συνδύασε την τρέχουσα μελέτη με οκτώ προηγούμενες, βρέθηκε ότι οι άνθρωποι με μεταβολικό σύνδρομο είχαν 29 % μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν ΠD σε βάθος χρόνου. Σημαντικό είναι ότι η επίδραση ήταν ακόμη πιο ισχυρή σε άτομα που είχαν και γενετική ευαισθησία στη νόσο — γεγονός που υποδεικνύει πως η διατήρηση της μεταβολικής υγείας μπορεί να είναι κρίσιμη, ειδικά σε περιπτώσεις υψηλού γενετικού κινδύνου.
Τι είναι το μεταβολικό σύνδρομο
Το μεταβολικό σύνδρομο ορίζεται ως η συνύπαρξη τουλάχιστον τριών από τα ακόλουθα πέντε κριτήρια: αυξημένη περιφέρεια μέσης, υψηλή αρτηριακή πίεση, αυξημένη γλυκόζη νηστείας, υψηλά τριγλυκερίδια και χαμηλή HDL (“καλή”) χοληστερόλη. Εκτιμάται ότι το 25 % των ενήλικων στις ΗΠΑ και σε σημαντικό ποσοστό πληθυσμών της Ευρώπης πάσχουν από αυτό.
Ποιες είναι οι πιθανές βιολογικές εξηγήσεις;
Η σύνδεση μεταξύ μεταβολικού συνδρόμου και Πάρκινσον φαίνεται να στηρίζεται σε πολλαπλούς μηχανισμούς:
-
Ινσουλινοαντίσταση: Η μειωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη μπορεί να προκαλέσει νευροφλεγμονή, οξειδωτικό στρες και δυσλειτουργία μιτοχονδρίων, που έχουν ήδη αναγνωριστεί ως παράγοντες στη βλάβη των ντοπαμινεργικών νευρώνων — το κύριο χαρακτηριστικό της νόσου Πάρκινσον.
-
Χρόνια φλεγμονή: Η παχυσαρκία και η αντίσταση στην ινσουλίνη δημιουργούν ένα φλεγμονώδες περιβάλλον που μπορεί να επιταχύνει την εξέλιξη της νόσου.
-
Σπλαγχνική λιπώδης βλάβη: Κεντρική παχυσαρκία συμβάλλει στην παραγωγή φλεγμονωδών κυτταροκινών και τοξινών που επηρεάζουν τον εγκέφαλο.
Πού οδηγεί αυτό;
Αν και δεν επιβεβαιώνεται ότι το μεταβολικό σύνδρομο προκαλεί Πάρκινσον, η συσχέτιση είναι σημαντική καθώς προσδίδει ελπίδα για παρέμβαση: το μεταβολικό σύνδρομο είναι τροποποιήσιμος παράγοντας. Αυτό σημαίνει ότι βελτιώσεις στον τρόπο ζωής — όπως διατροφή, άσκηση, ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου και λιπιδίων — όχι μόνο προστατεύουν την καρδιά και την αντίσταση στην ινσουλίνη, αλλά ίσως συμβάλλουν και σε μείωση του κινδύνου για Πάρκινσον πάρα πολύ νωρίς. Εδώ ανοίγει ένα πεδίο για στοχευμένες παρεμβάσεις, ειδικά σε ανθρώπους με αυξημένο γενετικό κίνδυνο: η διατήρηση της μεταβολικής υγείας φαντάζει ως πιθανή στρατηγική καθυστέρησης ή αποτροπής της νόσου.
Η μελέτη αυτή φέρνει στο προσκήνιο το μεταβολικό σύνδρομο ως ένα σημαντικό, τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου για το Πάρκινσον. Η έγκαιρη διάγνωση και αποτελεσματική διαχείριση του συνδρόμου δεν είναι μόνο καθοριστική για την πρόληψη των καρδιομεταβολικών νοσημάτων, αλλά ενδέχεται να ανοίγει νέες προοπτικές πρόληψης και ως προς την αντιμετώπιση νευροεκφυλιστικών παθήσεων. Σε έναν κόσμο όπου η νοσηρότητα και η γήρανση αυξάνονται, η προσπάθεια για μεταβολική ισορροπία μπορεί να αποτελέσει την πιο απλή και ταυτόχρονα βαθιά επενδυτική στρατηγική υγείας.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!