Μια νέα εκτεταμένη μελέτη από ερευνητές του Πανεπιστημίου Sungkyunkwan στη Νότια Κορέα ανέδειξε έναν σημαντικό δεσμό ανάμεσα στις αλλεργικές παθήσεις και αυξημένο κίνδυνο για οπτική νευρίτιδα, μιας σοβαρής φλεγμονώδους νόσου που μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια όρασης. Η αλλεργική ρινίτιδα φάνηκε να έχει τη ισχυρότερη συσχέτιση, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Scientific Reports.
Τι είναι η οπτική νευρίτιδα
Η οπτική νευρίτιδα αποτελεί μια αυτοάνοση φλεγμονώδη απομυελινωτική διαταραχή του οπτικού νεύρου, η οποία προκαλεί οξεία ή υποξεία απώλεια όρασης, πόνο στα μάτια και μειωμένη διάκριση χρωμάτων. Η πάθηση συχνά σχετίζεται με απομυελινωτικά νοσήματα όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, ενώ η επίπτωσή της υπολογίζεται σε 3,7 περιστατικά ανά 100.000 άτομα ετησίως.
Η παθοφυσιολογία της περιλαμβάνει φλεγμονώδη διήθηση και καταστροφή της μυελίνης γύρω από το οπτικό νεύρο, οδηγώντας σε δυσλειτουργία της μετάδοσης των οπτικών ερεθισμάτων. Αν και η πάθηση μπορεί να υποχωρήσει με θεραπεία, σε αρκετές περιπτώσεις προκαλεί μόνιμες βλάβες στην όραση.
Ο ρόλος των αλλεργικών νοσημάτων
Τα αλλεργικά νοσήματα όπως η ατοπική δερματίτιδα, το άσθμα και η αλλεργική ρινίτιδα είναι χρόνιες παθήσεις που χαρακτηρίζονται από αντίδραση τύπου 2 του ανοσοποιητικού συστήματος και συστηματική φλεγμονή.
Η αλλεργική ρινίτιδα, για παράδειγμα, αφορά τη φλεγμονή του ρινικού βλεννογόνου ως απάντηση σε αλλεργιογόνα, οδηγώντας σε συμπτώματα όπως φτέρνισμα, καταρροή και ρινική συμφόρηση. Οι χρόνιες αυτές φλεγμονές φαίνεται ότι ενεργοποιούν ανοσολογικούς μηχανισμούς που μπορεί να επηρεάσουν και άλλες περιοχές του σώματος, όπως το οπτικό νεύρο.
Σχεδιασμός και δείγμα της μελέτης
Η μελέτη, με τίτλο “Analysis of optic neuritis risk in patients with allergic diseases”, είχε ως στόχο να εξετάσει εάν οι αλλεργικές παθήσεις σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης οπτικής νευρίτιδας. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από τη βάση του Εθνικού Συστήματος Υγείας της Κορέας (NHIS), επιλέγοντας 4.052.827 ενήλικες που είχαν ολοκληρώσει προληπτικό ιατρικό έλεγχο το 2009. Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν έως το Δεκέμβριο του 2018 ή έως τη διάγνωση οπτικής νευρίτιδας. Κατά τη διάρκεια μέσης παρακολούθησης 8,2 ετών, 3.640 άτομα (περίπου 0,09% του δείγματος) εμφάνισαν οπτική νευρίτιδα.
Αποτελέσματα και στατιστική ανάλυση
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μοντέλα αναλογικών κινδύνων (Cox models) για να υπολογίσουν τους λόγους κινδύνου (HR), λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, η φυσική δραστηριότητα, το εισόδημα, ο δείκτης μάζας σώματος και συνοδά νοσήματα (διαβήτης, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα άτομα με οποιοδήποτε αλλεργικό νόσημα είχαν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης οπτικής νευρίτιδας σε σχέση με εκείνα χωρίς αλλεργίες, με προσαρμοσμένο HR = 1.317.
Η αλλεργική ρινίτιδα εμφάνισε την ισχυρότερη συσχέτιση, με HR = 1.335, υποδεικνύοντας 33,5% υψηλότερο κίνδυνο για ανάπτυξη της πάθησης. Αντίθετα, το άσθμα και η ατοπική δερματίτιδα δεν παρουσίασαν στατιστικά σημαντική σχέση μετά τις προσαρμογές για τους συγχυτικούς παράγοντες. Επιπλέον, δεν διαπιστώθηκαν σημαντικές διαφορές ανάλογα με την ηλικία ή το φύλο.
Πιθανοί μηχανισμοί και ερμηνεία
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η συστηματική φλεγμονή που παρατηρείται στα αλλεργικά νοσήματα ενδέχεται να προκαλεί ανοσολογική απορρύθμιση και διασταυρούμενη αντίδραση αντιγόνων, επηρεάζοντας δομές του κεντρικού νευρικού συστήματος όπως το οπτικό νεύρο. Η ανοσολογική υπερδραστηριότητα τύπου 2, που χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα κυτοκινών (όπως IL-4, IL-5, IL-13), μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση της φλεγμονής και στην ενεργοποίηση μικρογλοιακών κυττάρων, οδηγώντας σε απομυελίνωση.
Συμπεράσματα και προοπτικές
Η μελέτη καταλήγει ότι η αλλεργική ρινίτιδα σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης οπτικής νευρίτιδας σε επίπεδο πληθυσμού. Αν και τα ευρήματα δεν αποδεικνύουν αιτιώδη σχέση, ενισχύουν την υπόθεση ότι κοινές φλεγμονώδεις οδοί μπορεί να συνδέουν τα δύο νοσήματα. Οι ερευνητές προτείνουν ότι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να διερευνήσουν τους ακριβείς μηχανισμούς της συσχέτισης και να εξετάσουν αν αντιφλεγμονώδεις ή ανοσορρυθμιστικές παρεμβάσεις μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο οπτικής νευρίτιδας σε άτομα με χρόνιες αλλεργικές παθήσεις.
Συνοψίζοντας, τα ευρήματα αυτής της μεγάλης κοορτικής μελέτης επισημαίνουν τη σημασία της παρακολούθησης ασθενών με αλλεργική ρινίτιδα και τη διεπιστημονική συνεργασία μεταξύ αλλεργιολόγων και νευρολόγων, ώστε να εντοπίζονται έγκαιρα πιθανά οφθαλμολογικά συμπτώματα και να προλαμβάνονται σοβαρές επιπλοκές στην όραση.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!