Μια νέα επιστημονική ανακάλυψη ανατρέπει τα μέχρι τώρα δεδομένα για τις καρδιαγγειακές παθήσεις και ειδικά για τα εμφράγματα. Δεν είναι μόνο η υψηλή χοληστερίνη και οι λιπώδεις πλάκες που θα σε σκοτώσουν, αλλά και βακτήρια – μικροοργανισμοί που κοιμούνται μέσα στις αρτηρίες σου, έτοιμοι να ξυπνήσουν με την πρώτη ευκαιρία.
Ανεβασμένα επίπεδα ή… ανενεργά βακτήρια;
Για δεκαετίες πιστεύαμε ότι οι καρδιακές φλέβες φράσσονται από λιπαρά, ξηρά “υπολείμματα” που συσσωρεύονται σιγά-σιγά. Τώρα ανακαλύψαμε ότι μέσα σε αυτές τις πλάκες μπορεί να υπάρχουν ζωντανά – αλλά… νυσταλέα – βακτήρια, περιτυλιγμένα σε ένα γλοιώδες βιοφιλμ.
Όταν ο κορονοϊός ή ένα κρυολόγημα γίνεται θάνατος
Μπορεί να έχεις μόλις αναρρώσει από μια γρίπη ή ένα απλό ιό, αλλά αυτό μπορεί να είναι αρκετό. Το μικρό «ξύπνημα» μιας λοίμωξης αρκεί για να ζωντανέψουν τα βακτήρια μέσα στο βιοφιλμ. Ξεκινάνε να πολλαπλασιάζονται, το σώμα αντιδρά με φλεγμονή, και τελικά οι σταθερές πλακές γίνονται επικίνδυνες. Σπάζουν, προκαλούν θρόμβους και—μπαμ—οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου.
Μια ακόμη καταιγίδα μέσα στο αίμα
Αυτό σημαίνει ότι η φλεγμονή δεν είναι απλά αποτέλεσμα, αλλά αιτία. Τα βακτήρια σπάνε την «στέγη» της πλάκας, το ανοσοποιητικό επιτίθεται, δημιουργείται θρόμβος και εμείς βρισκόμαστε στο νοσοκομείο. Είναι ένας φαύλος κύκλος που μπορεί να ξεκινήσει από κάτι τόσο φαινομενικά αθώο όσο ένα κρυολόγημα.
Από το εργαστήριο… στην κλινική
Οι ερευνητές εντόπισαν γενετικό υλικό (DNA) από στοματικά βακτήρια μέσα σε πλάκες που προκαλούν καρδιακές νόσους. Βρήκαν επίσης αντισώματα που αναγνωρίζουν αυτά τα βακτήρια και αποκαλύπτουν ότι δεν ήταν απλώς παρόντα, αλλά μέρος του προβλήματος. Όταν επιθεωρήθηκαν τα μόρια, φάνηκε ότι απελευθερώθηκαν βακτήρια από το βιοφιλμ σε περιπτώσεις εμφράγματος. Το ανοσοποιητικό αντέδρασε – και ξεκίνησε η καταστροφή.
Τι σημαίνει για σένα;
Αυτό που σου συμβαίνει καθημερινά – λίγη μπύρα, λίγο στρες, ένα κρυολόγημα – ίσως επηρεάζει την καρδιά σου πιο από ό,τι νόμιζες. Αν τα μικρόβια μέσα στις αρτηρίες «ξυπνήσουν», μπορεί να προκαλέσουν σοβαρό επεισόδιο χωρίς προειδοποίηση.
Τι γίνεται με το αύριο;
Αυτή η ανακάλυψη ανοίγει νέους δρόμους: φαντάσου εμβόλια που στοχεύουν τα βακτήρια μέσα στις αρτηριακές πλάκες ή φάρμακα που διαλύουν αυτά τα βιοφιλμ πριν γίνουν επικίνδυνα. Μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και θεραπεύουμε τις καρδιαγγειακές παθήσεις.
Στο χέρι σου η λεπτομέρεια
Έλεγχοι υγιεινής στοματικής κοιλότητας, αντιμετώπιση φλεγμονών πριν γίνουν χρόνια – όλα μετρούν. Η παραδοσιακή πρόληψη (διατροφή, άσκηση) είναι ακόμα κρίσιμη, αλλά τρέχοντες παράγοντες όπως λοιμώξεις μπορεί να παίξουν ρόλο-κλειδί στον κίνδυνο εμφράγματος.
Καθώς οι επιστήμονες επεκτείνουν αυτή τη θεωρία, ο τρόπος αντιμετώπισης της καρδιάς αλλάζει. Από ψυχρά βιοχημικά κριτήρια, πάμε σε μικρόβια που ενεργοποιούνται μέσα στον ίδιο μας τον οργανισμό – και αυτό μας γεμίζει τρόμο αλλά και ελπίδα. Και το σημαντικότερο: η πρόκληση πλέον δεν αφορά μόνο τη χοληστερίνη, αλλά και τα βακτήρια που κοιμούνται μέσα μας.