Τα τελευταία χρόνια, η γλουτένη έχει βρεθεί στο επίκεντρο της διατροφικής ενημέρωσης, με πολλούς ανθρώπους να στρέφονται σε δίαιτες χωρίς γλουτένη. Ωστόσο, οι όροι «κοιλιοκάκη» και «δυσανεξία στη γλουτένη» συχνά συγχέονται, αν και πρόκειται για δύο διαφορετικές καταστάσεις με διαφορετικούς μηχανισμούς και επιπτώσεις στην υγεία.
Τι είναι η Κοιλιοκάκη;
Η κοιλιοκάκη είναι μια αυτοάνοση νόσος που προκαλείται από την κατανάλωση γλουτένης – μιας πρωτεΐνης που βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη. Όταν ένα άτομο με κοιλιοκάκη καταναλώνει γλουτένη, το ανοσοποιητικό του σύστημα επιτίθεται στο λεπτό έντερο, καταστρέφοντας τις λάχνες του εντέρου που είναι υπεύθυνες για την απορρόφηση θρεπτικών ουσιών. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές ελλείψεις, χρόνια κόπωση, απώλεια βάρους, αναιμία, διάρροια ή δυσκοιλιότητα, και άλλα συμπτώματα.
Η διάγνωση γίνεται με αιματολογικές εξετάσεις και βιοψία του λεπτού εντέρου, και η θεραπεία απαιτεί δια βίου αυστηρή αποφυγή της γλουτένης.
Τι είναι η Δυσανεξία ή Ευαισθησία στη Γλουτένη;
Η δυσανεξία στη γλουτένη (ή μη κοιλιοκακική ευαισθησία στη γλουτένη) είναι μια μη αυτοάνοση και μη αλλεργική κατάσταση. Άτομα που πάσχουν εμφανίζουν παρόμοια συμπτώματα με αυτά της κοιλιοκάκης (φούσκωμα, κοιλιακό πόνο, κόπωση), χωρίς όμως να υπάρχουν σημάδια εντερικής βλάβης ή θετικά αυτοαντισώματα στις εξετάσεις.
Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στον αποκλεισμό της κοιλιοκάκης και της αλλεργίας στο σιτάρι, και στην παρατήρηση βελτίωσης των συμπτωμάτων με την αποφυγή της γλουτένης.
Ποια είναι η βασική διαφορά;
Η κύρια διαφορά έγκειται στον μηχανισμό και τη σοβαρότητα:
-
Η κοιλιοκάκη είναι αυτοάνοση και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, αν δεν αντιμετωπιστεί.
-
Η δυσανεξία στη γλουτένη δεν προκαλεί ανοσολογική βλάβη και μπορεί να είναι προσωρινή ή σχετική.
Ενώ και οι δύο καταστάσεις απαιτούν προσοχή στη διατροφή, η κοιλιοκάκη είναι μια ιατρικά τεκμηριωμένη ασθένεια με αυστηρή θεραπευτική προσέγγιση, ενώ η δυσανεξία στη γλουτένη αφορά περισσότερο τη διαχείριση των συμπτωμάτων. Για ακριβή διάγνωση, είναι σημαντική η καθοδήγηση από γιατρό ή διαιτολόγο.