Καρκίνος πνεύμονα: Μάθε τα συμπτώματα και δράσε έγκαιρα

Ο καρκίνος πνεύμονα αποτελεί σιωπηλή μάστιγμα παγκοσμίως. Κάθε Νοέμβριο, στο πλαίσιο του Μήνα Ενημέρωσης για τον Καρκίνο του Πνεύμονα, το Cancer Council WA απευθύνει κάλεσμα στους κατοίκους της Δυτικής Αυστραλίας — και σε όλους μας — να γνωρίζουν τα προειδοποιητικά σημάδια του καρκίνου των πνευμόνων και να αναζητούν ιατρική βοήθεια χωρίς καθυστέρηση αν παρατηρήσουν ασυνήθιστες αλλαγές στο σώμα τους.

Γνώρισε τα βασικά συμπτώματα

Ο καρκίνος πνεύμονα συχνά αναπτύσσεται σιωπηλά, χωρίς έντονα συμπτώματα στα πρώτα στάδια. Ωστόσο, υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια που δεν πρέπει να αγνοηθούν. Αν παρατηρήσεις κάποιο από τα παρακάτω, είναι σημαντικό να επισκεφθείς τον γιατρό, τη νοσηλεύτρια της κλινικής ή τον κοινοτικό λειτουργό υγείας το συντομότερο δυνατό:

• Βήχας ή απόχρεμψη με αίμα

• Πόνος στο στήθος ή στον ώμο που επιμένει για πάνω από τέσσερις εβδομάδες

• Επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του αναπνευστικού (π.χ. βρογχίτιδες ή πνευμονίες)

• Νέος ή μεταβαλλόμενος βήχας, ή αλλαγή στη φωνή (όπως βραχνάδα ή “σπασμένος” ήχος)

• Δύσπνοια ή λαχάνιασμα

• Ανεξήγητη απώλεια βάρους

• Απώλεια όρεξης

• Κόπωση ή χαμηλά επίπεδα ενέργειας που διαρκούν για εβδομάδες

Τα παραπάνω δεν σημαίνουν απαραίτητα ότι κάποιος έχει καρκίνο, όμως αποτελούν σημαντικά σημάδια που χρειάζονται έλεγχο. Η έγκαιρη διάγνωση αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες επιτυχούς θεραπείας.

Η σημασία της έγκαιρης δράσης

Η άμεση αναγνώριση των συμπτωμάτων μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ μιας έγκαιρης διάγνωσης και μιας προχωρημένης νόσου. Όσο νωρίτερα εντοπιστεί ο καρκίνος, τόσο πιο αποτελεσματική μπορεί να είναι η θεραπεία. Εξίσου σημαντικό είναι να παρατηρούμε τους δικούς μας ανθρώπους — οικογένεια και φίλους — και να τους ενθαρρύνουμε να ζητήσουν ιατρική γνώμη εάν εμφανίζουν ανησυχητικά συμπτώματα.

Μια απλή συζήτηση ή προτροπή μπορεί να σώσει μια ζωή. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία, το 2021 1.152 άτομα στη Δυτική Αυστραλία διαγνώστηκαν με καρκίνο του πνεύμονα, ενώ 811 έχασαν τη ζωή τους από τη νόσο. Αυτοί οι αριθμοί δείχνουν πόσο σημαντική είναι η πρόληψη και η έγκαιρη παρέμβαση.

Έλεγχος και παράγοντες κινδύνου

Από τον Ιούλιο του 2025, λειτουργεί το Εθνικό Πρόγραμμα Προληπτικού Ελέγχου για τον Καρκίνο του Πνεύμονα (National Lung Cancer Screening Program) στην Αυστραλία. Το πρόγραμμα αυτό στοχεύει στην πρώιμη ανίχνευση της νόσου, ιδιαίτερα σε άτομα με ιστορικό καπνίσματος.

Ωστόσο, ακόμη κι αν κάποιος δεν πληροί τα κριτήρια για συμμετοχή στο πρόγραμμα, είναι ζωτικής σημασίας να συμβουλεύεται γιατρό αν παρατηρήσει οποιοδήποτε από τα παραπάνω συμπτώματα.

Περίπου 8 στα 10 περιστατικά καρκίνου του πνεύμονα σχετίζονται με το κάπνισμα, αλλά η ασθένεια δεν περιορίζεται μόνο στους καπνιστές.

Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

• Έκθεση σε επαγγελματικά καρκινογόνα, όπως αναθυμιάσεις συγκόλλησης, σκόνη πυριτίου και καυσαέρια ντίζελ

• Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του πνεύμονα

• Προϋπάρχουσες παθήσεις των πνευμόνων, όπως χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) ή ίνωση

Ακόμη και όσοι δεν έχουν καπνίσει ποτέ, μπορούν να αναπτύξουν τη νόσο λόγω περιβαλλοντικών ή γενετικών παραγόντων.

Πρόληψη και ευαισθητοποίηση

Η καλύτερη άμυνα απέναντι στον καρκίνο του πνεύμονα είναι η πρόληψη. Η διακοπή του καπνίσματος παραμένει ο σημαντικότερος τρόπος μείωσης του κινδύνου, καθώς και η αποφυγή παθητικού καπνίσματος και επικίνδυνων ουσιών στο περιβάλλον εργασίας.

Επιπλέον, η υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής, όπως η ισορροπημένη διατροφή, η τακτική άσκηση και οι τακτικοί ιατρικοί έλεγχοι, συμβάλλουν στην ενίσχυση της συνολικής υγείας του αναπνευστικού συστήματος.

Η ενημέρωση της κοινότητας είναι επίσης κρίσιμη. Ο Νοέμβριος αποτελεί την ιδανική ευκαιρία να μιλήσουμε ανοιχτά για τον καρκίνο του πνεύμονα, να διαλύσουμε τους μύθους γύρω από τη νόσο και να προωθήσουμε τον προληπτικό έλεγχο.

Μήνυμα Ελπίδας

Παρόλο που ο καρκίνος πνεύμονα παραμένει μια από τις πιο σοβαρές μορφές καρκίνου, η πρώιμη διάγνωση και οι σύγχρονες θεραπείες μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την πρόγνωση και την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η ενημέρωση, η εγρήγορση και η δράση είναι τα πιο ισχυρά μας όπλα. Αν έχεις ανησυχητικά συμπτώματα, μην περιμένεις — μίλα σήμερα με τον γιατρό σου. Ο Νοέμβριος μας υπενθυμίζει ότι κάθε ανάσα μετράει. Ας την προστατεύσουμε.