Μια ομοσπονδιακή συμβουλευτική επιτροπή εμβολίων στις ΗΠΑ αποφάσισε να αναβάλει την ψηφοφορία σχετικά με το αν τα νεογέννητα θα πρέπει να συνεχίσουν να λαμβάνουν τη δόση του εμβολίου κατά της ηπατίτιδας Β την ημέρα της γέννησης. Η απόφαση καθυστέρησε επειδή τα μέλη της επιτροπής εξέφρασαν σύγχυση ως προς τη διατύπωση της πρότασης αλλά και ανησυχία για τις επιπτώσεις μιας αλλαγής που θα ανέτρεπε πρακτικές δεκαετιών.

Οι ισχύουσες συστάσεις και η πιθανή ανατροπή τους
Εδώ και δεκαετίες, οι υγειονομικές αρχές των ΗΠΑ συστήνουν όλα τα νεογνά να λαμβάνουν αμέσως μετά τη γέννηση το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β, μια πρακτική που έχει συμβάλει δραστικά στη μείωση των παιδικών κρουσμάτων. Η τρέχουσα συζήτηση, ωστόσο, αφορά την πιθανότητα περιορισμού της δόσης γέννησης μόνο στα βρέφη των οποίων οι μητέρες είναι θετικές στον ιό. Για τα υπόλοιπα μωρά, η απόφαση θα μετατεθεί στους γονείς και στους γιατρούς.
Μέλος της επιτροπής ανέφερε ότι εξετάστηκε αν η δόση γέννησης είναι πραγματικά απαραίτητη όταν η μητέρα βγαίνει αρνητική στο σχετικό τεστ. Αυτή η προσέγγιση αντανακλά τη δυσαρέσκεια που εκφράζουν ορισμένες ομάδες γονέων και ενδιαφερόμενων, οι οποίοι ζητούν μεγαλύτερη ευελιξία.
Το πλαίσιο υπό το νέο ηγετικό σχήμα
Η Συμβουλευτική Επιτροπή για τις Πρακτικές Εμβολιασμού (ACIP) υποβάλλει συστάσεις προς τα CDC, οι οποίες σχεδόν πάντα γίνονται δεκτές. Ωστόσο, η υπηρεσία δεν έχει μόνιμο διευθυντή αυτή τη στιγμή, πράγμα που αφήνει την τελική κρίση στον αναπληρωτή διευθυντή.
Η κατάσταση περιπλέκεται από το γεγονός ότι ο υπουργός Υγείας, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ — γνωστός για την αντιεμβολιαστική του δράση πριν αναλάβει τα καθήκοντά του — απέλυσε ολόκληρη την προηγούμενη επιτροπή και τη συγκρότησε εκ νέου με μέλη που περιλαμβάνουν αρκετές αντιεμβολιαστικές φωνές. Αυτή η νέα σύνθεση έχει ήδη λάβει αποφάσεις που έχουν προκαλέσει αντιδράσεις από μεγάλες ιατρικές ενώσεις και ειδικούς.
Αμφιλεγόμενες αποφάσεις της νέας επιτροπής
Η επιτροπή έχει προτείνει μέτρα που αποκλίνουν από τα καθιερωμένα επιστημονικά δεδομένα. Μεταξύ αυτών είναι η απομάκρυνση της θιμεροσάλης από τα εμβόλια γρίπης, παρά την έλλειψη στοιχείων για επικινδυνότητά της. Επιπλέον, έχει εισηγηθεί περιορισμούς σε συνδυαστικό εμβόλιο για ανεμοβλογιά, ιλαρά, παρωτίτιδα και ερυθρά, καθώς και την πρωτοφανή απόφαση να μην συστήσει εμβολιασμό για την COVID-19, ακόμη και για ομάδες υψηλού κινδύνου.
Οι αντιδράσεις από ιατρικούς φορείς ήταν έντονες, με αρκετές οργανώσεις να χαρακτηρίζουν τις συστάσεις ως μη βασισμένες σε αξιόπιστα στοιχεία.
Οι επιστημονικές ενστάσεις και η απουσία τεκμηρίωσης βλάβης
Παρότι ορισμένα μέλη της επιτροπής υποστήριξαν ότι οι μελέτες ασφάλειας για τη δόση γέννησης μπορεί να είναι περιορισμένες, άλλα μέλη επισήμαναν ότι δεν υπάρχει αποδεδειγμένη βλάβη από τον εμβολιασμό αμέσως μετά τη γέννηση. Τόνισαν ότι οι ανησυχίες που εκφράζονται βασίζονται περισσότερο σε εικασίες παρά σε πραγματικά δεδομένα.
Η ηπατίτιδα Β είναι σοβαρή λοίμωξη, η οποία για τα βρέφη μπορεί να γίνει χρόνια σε ποσοστό έως 90% όταν μολυνθούν κατά τον τοκετό. Για δεκαετίες, το εμβόλιο της γέννησης θεωρήθηκε καίριο μέτρο πρόληψης. Από το 1991, όταν καθιερώθηκε η σύσταση, ο αριθμός των παιδικών κρουσμάτων μειώθηκε εντυπωσιακά.
Η επιρροή αντιεμβολιαστικών ομάδων
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης παρουσιάστηκαν άτομα με φανερούς δεσμούς με αντιεμβολιαστικά κινήματα, συμπεριλαμβανομένων ερευνητών που έχουν δημοσιεύσει άρθρα σε πλατφόρμες όπως η Children’s Health Defense, καθώς και συγγραφέων εργασιών που έχουν στη συνέχεια ανακληθεί λόγω προβληματικής μεθοδολογίας ή μη δηλωμένων συγκρούσεων συμφερόντων.
Σε αντίθεση με προηγούμενες συνεδριάσεις όπου κυριαρχούσαν οι παρουσιάσεις επιστημόνων του CDC, αυτή η συνάντηση έδωσε πολύ χώρο σε θεωρίες που θεωρούνται ευρέως μη τεκμηριωμένες.
Πολιτικές αντιδράσεις και ανησυχίες
Η στάση της επιτροπής έχει προκαλέσει αντιδράσεις ακόμη και από πολιτικούς. Ο γερουσιαστής Μπιλ Κάσιντι χαρακτήρισε την ACIP «εντελώς απαξιωμένη» και κατηγόρησε τα μέλη της ότι δεν προστατεύουν τα παιδιά.
Οι τρέχουσες οδηγίες και η πιθανή αλλαγή
Σήμερα συστήνεται η χορήγηση της πρώτης δόσης εντός 24 ωρών για όλα τα βρέφη που είναι ιατρικά σταθερά και ζυγίζουν τουλάχιστον 2 κιλά. Η επιτροπή εξετάζει διατύπωση που θα μεταθέτει την έναρξη της σειράς εμβολιασμού στον δεύτερο μήνα ζωής για τις οικογένειες που επιλέγουν να μη χορηγήσουν τη δόση γέννησης.

Η τελική απόφαση αναμένεται να ληφθεί σύντομα και πιθανότατα θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στη δημόσια υγεία, δεδομένης της σοβαρότητας της ηπατίτιδας Β και της ιστορικής αποτελεσματικότητας των εμβολιαστικών προγραμμάτων.

