ΗΠΑ: 1 στους 4 θα μείνει χωρίς ασφάλιση αν τα ασφάλιστρα διπλασιαστούν

Μία νέα έρευνα της Kaiser Family Foundation (KFF), που δημοσιεύθηκε στις αρχές Δεκεμβρίου 2025, φέρνει στο φως «σοκ» στους κόλπους των ασφαλισμένων μέσω του ACA: περίπου 1 στους 4 ενήλικες που σήμερα καλύπτονται, δηλώνει ότι «πολύ πιθανόν» θα μείνει χωρίς ασφάλιση αν το κόστος για τα μηνιαία ασφάλιστρα διπλασιαστεί τον επόμενο χρόνο. Η ανάγνωση των νέων ειδοποιήσεων για το 2026 έχει δημιουργήσει εκτεταμένη ανησυχία.

Πολλοί άνθρωποι αντιμετώπισαν «σοκ τιμής» όταν είδαν πόσο θα αυξηθούν τα ασφάλιστρά τους. Ταυτόχρονα, οι βελτιωμένες φορολογικές πιστώσεις (premium tax credits) που καθιστούσαν πιο προσιτή την ασφάλιση για περίπου 22 εκατομμύρια Αμερικανούς, πρόκειται να λήξουν στο τέλος του έτους — και δεν είναι σαφές αν ή πώς το Κογκρέσο θα επιλέξει να τις ανανεώσει.

Τι δείχνει η έρευνα — και ποιες είναι οι ανησυχίες

Η δημοσκόπηση, που έλαβε δείγμα από 1.350 ενήλικες ηλικίας 18 έως 64 ετών, αφορούσε την περίοδο αρχών έως μέσα Νοεμβρίου 2025.

Τα βασικά συμπεράσματα είναι τα εξής:

• 1 στους 4 δηλώνει ότι θα μπορούσε να μείνει χωρίς ασφάλιση αν τα ασφάλιστρα διπλασιαστούν.

• 1 στους 3 εξετάζει το ενδεχόμενο να επιλέξει ένα φθηνότερο — αλλά ενδεχομένως λιγότερο προστατευτικό — σχέδιο ασφάλισης.

• Το 58 % των ασφαλισμένων λένε ότι δεν θα μπορούσαν να αντέξουν αύξηση μόλις 300 δολαρίων ετησίως χωρίς σοβαρές πιέσεις στα οικονομικά τους.

• Ένα 20 % δηλώνει ότι ακόμη και αύξηση 1.000 δολαρίων τον χρόνο θα «ανατρέψει» τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

• Αν τα συνολικά έξοδα για υγεία (ασφάλιστρα, συνεχειαπληρωμές, συμμετοχές) αυξηθούν κατά 1.000 δολάρια το επόμενο έτος, το 67 % των ασφαλισμένων προβλέπουν ότι θα αναγκαστούν να μειώσουν τα καθημερινά έξοδα του νοικοκυριού, ενώ 41 % σκέφτονται να καθυστερήσουν ή να παραλείψουν άλλες υποχρεώσεις.

Οι δηλώσεις των ίδιων των ασφαλισμένων είναι ανησυχητικές: ένας άνδρας που μίλησε στην έρευνα αναφέρει ότι η οικογένειά του πληρώνει σήμερα 2.000 δολάρια μηνιαίως και ότι τα ασφάλιστρα θα ανέβουν στα 2.500. Η επιλογή για φθηνότερο πρότυπο ασφάλισης σημαίνει ενδεχομένως μεγαλύτερη συμμετοχή για ιατρικές επισκέψεις και επείγουσα φροντίδα — αλλά διαφορετικά, όπως λέει, «είμαστε ένα ατύχημα μακριά από την καταστροφή».

Για κάποιους, όπως μια νεαρή γυναίκα από το Κεντάκι και τον σύζυγό της — και οι δύο με χρόνιες παθήσεις — η ασφάλιση είναι «το πιο δύσκολο μηνιαίο έξοδο». Αν τα ασφάλιστρα ανέβουν υπερβολικά, είπαν, δεν θα έχουν άλλη επιλογή παρά να «ζήσουν με ρίσκο».

Οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις — γιατί ανησυχούν οι ειδικοί

Η Medicaid και οι επιδοτούμενες ασφαλιστικές πολιτικές του ACA είχαν μειώσει σημαντικά τα ποσοστά ανασφάλιστων στις ΗΠΑ. Το γεγονός ότι πολλοί καλυπτόμενοι τώρα σκέφτονται να μείνουν ανασφάλιστοι αποτελεί — σύμφωνα με τους ειδικούς — «βήμα προς τα πίσω».

Αυτό μπορεί να έχει ευρείες κοινωνικές συνέπειες: αύξηση των αναγκών για δημόσια νοσοκομεία, επιβάρυνση των νοικοκυριών με χρέη, μειωμένη πρόληψη και αναστολή ιατρικών επισκέψεων — ειδικά για όσους έχουν χρόνιες παθήσεις, οικογένειες με παιδιά ή ηλικιωμένους.

Επιπλέον, αν πολλοί χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος αναγκαστούν να αποχωρήσουν από την αγορά ασφάλισης, θα ενισχυθεί το φαινόμενο της «υγειονομικής ανισότητας»: οι πιο εύποροι θα συνεχίσουν να έχουν πρόσβαση σε ιδιωτική περίθαλψη, ενώ οι υπόλοιποι θα αναγκάζονται να διαλέγουν ανάμεσα στη φροντίδα και τα βασικά έξοδα.

Οι αρμόδιοι πολιτικοί και νομοθέτες καλούνται τώρα να λάβουν αποφάσεις — είτε για να ανανεώσουν τις φορολογικές πιστώσεις που λήγουν στο τέλος του χρόνου, είτε να βρουν άλλους τρόπους στήριξης για όσους δεν μπορούν να αντέξουν την αύξηση κόστους.

Τι μέλλει γενέσθαι — και γιατί είναι σημαντικό να παρακολουθούμε

Με δεδομένο ότι η προθεσμία για εγγραφή σε σχέδια του ACA έχει ήδη ξεκινήσει, πολλοί Αμερικανοί βρίσκονται αντιμέτωποι με πραγματικές και άμεσες αποφάσεις: να προχωρήσουν με ακριβότερα ασφάλιστρα, να επιλέξουν πιο «βασικά» σχέδια — ή να μείνουν χωρίς ασφάλιση εν μέσω αβεβαιότητας.

Η κατάσταση αποκτά χαρακτήρα «δοκιμασίας» για το ίδιο το σύστημα υγείας των ΗΠΑ: αν το ποσοστό των ανασφάλιστων αυξηθεί σημαντικά, ενδεχομένως να τεθούν σε κίνδυνο όχι μόνο μεμονωμένα νοικοκυριά, αλλά η πρόσβαση στη φροντίδα για μια σειρά ευάλωτων ομάδων.

Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες: είναι πιθανό να υπάρξουν προτάσεις για παράταση των επιδοτήσεων, αλλά οι πιθανότητες δεν φαίνεται να είναι καθαρές. Η απόφαση αναμένεται να έχει επιπτώσεις για εκατομμύρια ανθρώπους — κάτι που καθιστά επιτακτική την ανάγκη για δημόσιο διάλογο και πολιτικές που διασφαλίζουν την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη.