Η κυβέρνηση της Japanese Ministry of Health, Labour and Welfare (Υπουργείο Υγείας της Ιαπωνίας) ανακοίνωσε σχέδιο για να προσφέρει πλήρη κάλυψη από τη δημόσια υγειονομική ασφάλιση στα έξοδα τοκετού — με στόχο να καταργηθούν τα άμεσα οικονομικά βάρη για τις μέλλουσες μητέρες. Σύμφωνα με τα όσα έγιναν γνωστά, το συγκεκριμένο μέτρο θα παρουσιαστεί στην αρμόδια υποεπιτροπή του Social Security Council, που συμβουλεύει τον Υπουργό Υγείας, την Πέμπτη. Αν όλα εξελιχθούν ομαλά, η νομοθετική ρύθμιση αναμένεται να υποβληθεί στην επόμενη τακτική συνεδρίαση του κοινοβουλίου και η εφαρμογή της να ξεκινήσει από το οικονομικό έτος 2027 ή και αργότερα.
Από επιδότηση σε πλήρη ασφαλιστική κάλυψη
Μέχρι σήμερα, η Ιαπωνία υποστήριζε τις κυήσεις μέσω ενός εφάπαξ επιδόματος — της λεγόμενης «επίδοσης τοκετού» (childbirth allowance). Το επίδομα αυτό καθιερώθηκε το 1994, με αρχικό ποσό 300.000 γεν, για να βοηθηθούν οι μέλλουσες μητέρες να αντιμετωπίσουν το κόστος του τοκετού. Με την πάροδο των χρόνων, και καθώς τα ιατρικά έξοδα αυξάνονταν, το ποσό αυξήθηκε — π.χ. το 2023 από 420.000 γεν σε 500.000 γεν.
Ωστόσο, παρά τις αυξήσεις του επιδόματος, οι συνολικές δαπάνες για τοκετό συνέχισαν να ανεβαίνουν εξαιτίας του πληθωρισμού και της αύξησης του κόστους υγειονομικής περίθαλψης. Τον οικονομικό χρόνο 2024, το μέσο κόστος τοκετού σε εθνικό επίπεδο έφτασε τα 519.805 γεν. Σε μεγάλες πόλεις όπως το Τόκιο, οι δαπάνες έφταναν έως και περίπου 650.000 γεν, ενώ σε άλλες περιοχές, όπως η επαρχία Κουμαμότο, το κόστος ήταν χαμηλότερο — γύρω στα 400.000 γεν.
Αυτές οι σημαντικές διαφορές στα έξοδα ανά γεωγραφική περιοχή κατέδειξαν ότι το υφιστάμενο σύστημα επιδότησης δεν επαρκούσε ώστε να εξασφαλίσει ισότιμη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη για όλες τις μέλλουσες μητέρες.
Στόχος: Καθολική πρόσβαση στη μητρότητα
Με τη μετάβαση από το καθεστώς επιδότησης σε πλήρη ασφαλιστική κάλυψη, η ιαπωνική κυβέρνηση επιδιώκει να εξαλείψει τα εμπόδια που σχετίζονται με τα οικονομικά — και κυρίως εκείνα που προκύπτουν λόγω περιφερειακών ανισοτήτων ή υψηλού κόστους σε μεγάλα αστικά κέντρα. Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: κάθε γυναίκα, ανεξαρτήτως τόπου κατοικίας ή οικονομικής δυνατότητας, να έχει πρόσβαση σε ασφαλή τοκετό χωρίς να χρειάζεται να καλύψει μεγάλο μέρος εξόδων από την τσέπη της.
Για χρόνια, το επιδοτούμενο επίδομα είχε βοηθήσει πολλές οικογένειες — αλλά δεν εξασφάλιζε απαραίτητα ίσες ευκαιρίες: ορισμένες γυναίκες αναλάμβαναν δυσανάλογα μεγάλο οικονομικό βάρος, ιδιαίτερα σε περιοχές με υψηλό κόστος ιατρικής περίθαλψης. Με την πλήρη ασφάλιση, οι ανισότητες αυτές αναμένεται να μειωθούν σημαντικά.
Οικονομική και δημογραφική σημασία
Η απόφαση έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για την Ιαπωνία, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρά δημογραφικά προβλήματα. Ο πληθυσμός γερνά και τα ποσοστά γεννήσεων παραμένουν χαμηλά. Η μείωση των οικονομικών εμποδίων για τη γέννηση παιδιών μπορεί να ενθαρρύνει περισσότερες γυναίκες να επιλέξουν τη μητρότητα — μια εξέλιξη με πιθανές μακροπρόθεσμες θετικές συνέπειες για την κοινωνία και την αγορά εργασίας.
Επιπλέον, η σταθερή και πλήρης κάλυψη του τοκετού από το κράτος μπορεί να συμβάλει στη συνολική βελτίωση της υγείας των μητέρων και των νεογέννητων, μειώνοντας την οικονομική πίεση και ενισχύοντας την πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγειονομικής φροντίδας.
Προσχέδια νομοθεσίας και χρονοδιάγραμμα
Το σχέδιο θα παρουσιαστεί αύριο στην εξειδικευμένη επιτροπή του Social Security Council. Εφόσον εγκριθεί, η κυβέρνηση σχεδιάζει να καταθέσει το αντίστοιχο νομοσχέδιο στην επόμενη τακτική συνεδρίαση του κοινοβουλίου. Η εφαρμογή του νέου καθεστώτος αναμένεται να ξεκινήσει από το οικονομικό έτος 2027 — αφήνοντας έτσι στο κράτος και στα νοσοκομεία περιθώριο προετοιμασίας για την πλήρη μετάβαση.
Η αλλαγή σημαίνει ότι το υφιστάμενο επίδομα τοκετού θα καταργηθεί — μια εξέλιξη που, όπως τονίζουν οι ιαπωνικές αρχές, θα αντικατασταθεί από την ισχυρότερη και πιο δίκαιη κάλυψη μέσω του συστήματος υγειονομικής ασφάλισης.
Με την πρωτοβουλία της πλήρους ασφαλιστικής κάλυψης των εξόδων τοκετού, η Ιαπωνία επιχειρεί να κάνει ένα αποφασιστικό βήμα προς την κοινωνική δικαιοσύνη και τη στήριξη της μητρότητας. Η μετάβαση από το μοντέλο της εφάπαξ επίδοσης στο μοντέλο της καθολικής ασφάλισης αποτελεί μία τολμηρή πολιτική επιλογή, με σαφέστατες κοινωνικές και δημογραφικές προεκτάσεις.
Αν όλα προχωρήσουν όπως σχεδιάζονται, χιλιάδες γυναίκες στη χώρα θα μπορούν να φέρουν στον κόσμο τα παιδιά τους χωρίς το άγχος του οικονομικού κόστους — και η Ιαπωνία θα κάνει ένα σημαντικό βήμα προς την υποστήριξη της οικογένειας και της υγείας.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!