Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται αντιμέτωπος με μια κρίσιμη δοκιμασία: να αναγνωρίσει ότι η οικονομική πραγματικότητα που βιώνουν εκατομμύρια Αμερικανοί απέχει πολύ από την εικόνα ευημερίας που προβάλλει η κυβέρνησή του. Οι αυξημένες τιμές στα είδη πρώτης ανάγκης, τα ασφάλιστρα υγείας και η στέγαση αποτελούν έναν από τους σοβαρότερους παράγοντες οικονομικής ανασφάλειας στις ΗΠΑ, όμως ο ίδιος ο πρόεδρος –όπως συμβαίνει συχνά στο παρελθόν– φαίνεται περισσότερο επικεντρωμένος στη δική του πολιτική ατζέντα παρά στο επείγον ζήτημα που απασχολεί τους πολίτες.
Παράλληλα, Ρεπουμπλικανοί νομοθέτες φοβούνται ότι η άρνηση της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της «προσιτότητας» θα τους στοιχίσει ακριβά στις εκλογές του 2026. Όπως δήλωσε ο βουλευτής της Πενσυλβάνιας Brian Fitzpatrick, «Κάθε νομοσχέδιο που περνάμε πρέπει να επικεντρώνεται στη μείωση του κόστους ζωής για όσους το χρειάζονται περισσότερο».
Η κρίσιμη μάχη για τα Obamacare subsidies
Η πλέον επείγουσα πτυχή της κρίσης αφορά την υγειονομική περίθαλψη. Η Γερουσία αναμένεται να ψηφίσει για την παράταση των ενισχυμένων επιδοτήσεων στα προγράμματα της Affordable Care Act, οι οποίες λήγουν στο τέλος του έτους. Χωρίς παράταση, οι ασφαλισμένοι θα βρεθούν μπροστά σε ασφάλιστρα που πολλοί δεν μπορούν να καλύψουν: κατά μέσο όρο, το κόστος θα διπλασιαστεί από 888 σε 1.904 δολάρια ετησίως.
Αυτή η πραγματικότητα φέρνει τους Ρεπουμπλικανούς σε δύσκολη θέση. Εδώ και χρόνια υπόσχονται την κατάργηση του προγράμματος Obamacare, όμως μια τέτοια κίνηση θα έπληττε κατευθείαν εκατομμύρια ψηφοφόρους τους. Κάποιοι ζητούν παράταση των επιδοτήσεων μέχρι να υπάρξει ένας πιο ολοκληρωμένος αντικαταστατικός σχεδιασμός. Άλλοι επιμένουν πως η παράταση χωρίς βαθύτερη μεταρρύθμιση είναι πολιτικά και οικονομικά λανθασμένη.
Ο γερουσιαστής της Γιούτα John Curtis εξέφρασε ξεκάθαρα το αδιέξοδο: «Δεν γίνεται να παρατείνουμε για τρία χρόνια κάτι που από την αρχή υποτίθεται ότι ήταν προσωρινό. Πρέπει να βρούμε λύσεις ώστε να μειωθεί πραγματικά το κόστος της υγείας – όχι απλώς των ασφαλίστρων». Ωστόσο, με ελάχιστες ημέρες συνεδριάσεων πριν τις γιορτές, η πιθανότητα μιας σοβαρής μεταρρύθμισης φαίνεται πιο περιορισμένη από ποτέ.
Η οικονομική πραγματικότητα δεν συμβαδίζει με τη ρητορική
Την ίδια στιγμή, ο Τραμπ εξακολουθεί να επιμένει ότι η οικονομία βρίσκεται σε «χρυσή εποχή», παρά το γεγονός ότι για πολλούς εργαζόμενους και οικογένειες η αύξηση των τιμών κάνει τη ζωή δυσκολότερη. Η πρόσφατη αναπροσαρμογή δασμών σε βασικά αγαθά, όπως ο καφές και οι μπανάνες, από την ίδια την κυβέρνηση, αποτελεί παραδοχή ότι η πίεση στο πορτοφόλι των πολιτών είναι πραγματική.
Οι δηλώσεις του προέδρου, όπως στο άναμμα του εθνικού χριστουγεννιάτικου δέντρου, όταν διαβεβαίωσε ότι «η οικονομία ακμάζει» και «ο πληθωρισμός έχει σταματήσει», δεν αντανακλούν την εικόνα που καταγράφουν οι δημοσκοπήσεις. Σύμφωνα με έρευνα του CNN/SSRS, το 61% των Αμερικανών πιστεύει ότι οι πολιτικές του έχουν χειροτερέψει την οικονομία. Άλλη έρευνα του CBS News δείχνει ότι μόλις το 36% εγκρίνει τον τρόπο που διαχειρίζεται την οικονομία. Οι αριθμοί ενισχύουν τη δυσαρέσκεια: η αύξηση του πληθωρισμού στο 2,8% υποδηλώνει ότι οι τιμές συνεχίζουν να ανεβαίνουν, ακόμη κι αν με πιο αργό ρυθμό.
Πολιτικές υποσχέσεις χωρίς πρακτικό αντίκτυπο
Οι εξαγγελίες του Τραμπ για επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων από ξένες επιχειρήσεις, για χαμηλότερα επιτόκια μέσω ενός νέου προέδρου της Fed, ή για μακροπρόθεσμα αναπτυξιακά έργα, μπορεί να ακούγονται εντυπωσιακές, αλλά δεν ανακουφίζουν άμεσα τους πολίτες. Ούτε και οι προτάσεις του για Health Savings Accounts έχουν βρει εφαρμογή ή σοβαρή πολιτική στήριξη.
Αντιθέτως, οι Δημοκρατικοί ετοιμάζονται να αντλήσουν πολιτικό όφελος από την κατάσταση, καθώς μπορούν εύκολα να χρησιμοποιήσουν την αύξηση των τιμών και το κόστος της υγείας σε προεκλογικά μηνύματα που στοχεύουν κρίσιμες εκλογικές περιφέρειες.
Μπορεί ο Τραμπ να αναστρέψει το κλίμα;
Ο πρόεδρος σκοπεύει να επισκεφθεί την Πενσυλβάνια αυτή την εβδομάδα για να δείξει ότι «νιώθει» την οικονομική πίεση των πολιτών. Αλλά η ιστορία δείχνει ότι δυσκολεύεται να προσαρμόσει τον τόνο του: συχνά ειρωνεύεται συμβούλους που του ζητούν να δείξει ενσυναίσθηση και προτιμά να επαναλαμβάνει επιθετικές πολιτικές θέσεις.
Την ίδια στιγμή, μέλη της κυβέρνησης όπως ο αντιπρόεδρος JD Vance δείχνουν μεγαλύτερη προθυμία να αναγνωρίσουν ότι η ζωή για πολλούς Αμερικανούς παραμένει δύσκολη. Αλλά ο υπουργός Οικονομικών Scott Bessent προτιμά μια αισιόδοξη γραμμή, υποστηρίζοντας ότι το 2026 θα είναι «έτος ευημερίας».
Η πραγματικότητα, όμως, είναι διαφορετική. Το πρόβλημα της προσιτότητας είναι βαθύ, διαρκές και επηρεάζει καθημερινά εκατομμύρια πολίτες — ανεξάρτητα από το πώς το παρουσιάζει ο πρόεδρος. Και όσο ο Τραμπ αποφεύγει να αποδεχτεί τη σοβαρότητά του, τόσο δυσκολότερο θα είναι να το αντιμετωπίσει.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!