Στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, οι άνθρωποι συχνά μιμούνται ασυνείδητα τις εκφράσεις του προσώπου των συνομιλητών τους. Το φαινόμενο αυτό, γνωστό ως μίμηση του προσώπου, έχει μελετηθεί εκτενώς και συνδέεται με την ενσυναίσθηση, την κοινωνική σύνδεση και την κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων. Πρόσφατη έρευνα, ωστόσο, έρχεται να προσθέσει μια νέα διάσταση: η μίμηση του προσώπου μπορεί να αποκαλύπτει και τις πραγματικές μας προτιμήσεις.
Η μελέτη του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ διεξήγαγαν μια πρωτοποριακή μελέτη για να εξετάσουν αν η μίμηση των εκφράσεων του προσώπου μπορεί να προβλέψει τις επιλογές των ανθρώπων. Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Communications Psychology, δείχνουν ότι όσο πιο έντονα μιμείται κάποιος τις θετικές εκφράσεις ενός άλλου ατόμου, τόσο πιο πιθανό είναι να επιλέξει την επιλογή που συνδέεται με αυτήν την αλληλεπίδραση.
Από μια καθημερινή εμπειρία στο εργαστήριο
Η έμπνευση για τη μελέτη προήλθε από μια απλή, καθημερινή εμπειρία. Όπως εξηγεί ο πρώτος συγγραφέας της έρευνας, Liron Amihai, συζητήσεις μεταξύ φίλων για το ποια ταινία θα δουν στο σινεμά αποτέλεσαν τη βάση του πειραματικού σχεδιασμού. Αυτή η καθημερινή διαδικασία μεταφέρθηκε στο εργαστήριο, με τη διαφορά ότι οι συμμετέχοντες φορούσαν αισθητήρες υψηλής ακρίβειας που κατέγραφαν τις μικροσκοπικές κινήσεις των μυών του προσώπου τους.
Το πείραμα επιλογής ταινιών
Στη μελέτη συμμετείχαν 106 ενήλικες, οι οποίοι χωρίστηκαν σε 53 ζεύγη αγνώστων. Οι συμμετέχοντες φορούσαν ηλεκτρόδια ηλεκτρομυογραφήματος προσώπου, τα οποία μπορούσαν να ανιχνεύσουν ακόμα και ανεπαίσθητες μυϊκές κινήσεις.
Το πείραμα περιλάμβανε δύο φάσεις. Στην πρώτη, ο ένας συμμετέχων διάβαζε δυνατά δύο περιλήψεις ταινιών, ενώ ο άλλος άκουγε και παρατηρούσε. Στη συνέχεια, κάθε άτομο δήλωνε ιδιωτικά ποια ταινία προτιμούσε. Στη δεύτερη φάση, και οι δύο συμμετέχοντες άκουγαν προηχογραφημένες περιλήψεις που διάβαζε μια ηθοποιός, χωρίς οπτική επαφή.
Τι αποκάλυψαν τα δεδομένα
Τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα αποκαλυπτικά. Όταν οι ακροατές μιμούνταν πιο έντονα θετικές εκφράσεις, όπως το χαμόγελο ή το σήκωμα των φρυδιών, κατά τη διάρκεια μιας περίληψης σε σχέση με μια άλλη, ήταν σημαντικά πιο πιθανό να επιλέξουν αυτήν την ταινία. Το ίδιο μοτίβο παρατηρήθηκε ακόμη και όταν οι συμμετέχοντες άκουγαν μόνο τη φωνή, γεγονός που δείχνει ότι η μίμηση δεν εξαρτάται αποκλειστικά από την οπτική επαφή.
Γιατί η μίμηση είναι πιο αποκαλυπτική από τις εκφράσεις
Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι οι εκφράσεις του προσώπου μπορούν να προβλέψουν επιλογές, κυρίως όταν οι εναλλακτικές είναι πολύ διαφορετικές. Ωστόσο, όταν οι επιλογές μοιάζουν μεταξύ τους, οι εκφράσεις από μόνες τους δεν επαρκούν. Η μίμηση, ως κοινωνική διαδικασία, φαίνεται να καταγράφει πιο λεπτές αξιολογήσεις και να αντανακλά βαθύτερα επίπεδα συμφωνίας ή προτίμησης.
Πιθανές εφαρμογές και μελλοντική έρευνα
Τα ευρήματα αυτής της μελέτης ανοίγουν νέους δρόμους για την κατανόηση της κοινωνικής επιρροής τη στιγμή που διαμορφώνονται οι αποφάσεις. Πιθανές εφαρμογές περιλαμβάνουν νομικά περιβάλλοντα, όπως τις διαδικασίες ενόρκων, καθώς και τον χώρο του μάρκετινγκ και της συμπεριφορικής επιστήμης.
Οι ερευνητές σχεδιάζουν να επεκτείνουν τη μελέτη της μίμησης του προσώπου σε άλλους τύπους αποφάσεων, όπως η αναγνώριση συναισθημάτων, αλλά και σε κλινικούς πληθυσμούς, συμπεριλαμβανομένων ατόμων στο φάσμα του αυτισμού.
Η μίμηση του προσώπου δεν είναι απλώς μια αυτόματη κοινωνική αντίδραση. Σύμφωνα με τη νέα αυτή έρευνα, αποτελεί έναν ισχυρό δείκτη των προτιμήσεων και των επιλογών μας. Καθώς η επιστήμη συνεχίζει να εξερευνά τις λεπτές αποχρώσεις της ανθρώπινης συμπεριφοράς, γίνεται όλο και πιο σαφές ότι πολλές από τις αποφάσεις μας αποκαλύπτονται πριν καν τις συνειδητοποιήσουμε.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!