Η Ελλάδα αποπληρώνει νωρίτερα δάνειο του πρώτου μνημονίου – Εξοικονόμηση 150 εκατ. ευρώ και νέα πτώση του χρέους

Ένα ακόμη καθοριστικό βήμα για την οικονομική απεξάρτηση από τα μνημόνια κάνει η Ελλάδα, προχωρώντας μέσα στον Δεκέμβριο στην πρόωρη αποπληρωμή ποσού ύψους 5,29 δισ. ευρώ από το δάνειο του πρώτου μνημονίου. Με τη διαδικασία αυτή, το δημόσιο χρέος θα μειωθεί κατά περίπου 2,2% του ΑΕΠ, ενώ το κράτος θα εξοικονομήσει 150 εκατομμύρια ευρώ από τόκους σε βάθος δώδεκα ετών. Με απλά λόγια, η χώρα αξιοποιεί τη θετική δημοσιονομική της θέση για να προπληρώσει παλαιότερες οφειλές και να ενισχύσει περαιτέρω την αξιοπιστία της απέναντι στις αγορές και στους επενδυτές.

Η αποπληρωμή αφορά τα δάνεια του 2010 που έλαβε η Ελλάδα από τις χώρες της Ευρωζώνης μέσω του μηχανισμού GLF (Greek Loan Facility), συνολικού ύψους 52,9 δισ. ευρώ. Μέχρι σήμερα έχουν αποπληρωθεί 21,3 δισ. ευρώ, ενώ τώρα εξοφλείται ένα ακόμη σημαντικό τμήμα. Στόχος της κυβέρνησης είναι έως το 2031 να έχει εξοφλήσει πλήρως τα διμερή αυτά δάνεια – δηλαδή δέκα χρόνια νωρίτερα από την αρχική τους λήξη. Η εξέλιξη αυτή δείχνει ότι η χώρα έχει πλέον τη δημοσιονομική ευχέρεια να τηρεί και να επιταχύνει τις υποχρεώσεις της με ευνοϊκότερους όρους.

Κύριο κίνητρο για την πρόωρη αποπληρωμή αποτελεί το γεγονός ότι τα συγκεκριμένα δάνεια θεωρούνται πλέον «ακριβά», καθώς φέρουν επιτόκιο άνω του 3%, ενώ το μέσο επιτόκιο του συνολικού ελληνικού χρέους έχει υποχωρήσει στο 1,73%. Έτσι, η πρόωρη εξόφληση περιορίζει τον κίνδυνο επιτοκιακών αυξήσεων και οδηγεί σε ουσιαστική εξοικονόμηση για το Δημόσιο και τους φορολογούμενους.

Σύμφωνα με το προσχέδιο του Προϋπολογισμού 2026, το χρέος της γενικής κυβέρνησης αναμένεται για πρώτη φορά μετά από 15 χρόνια να πέσει κάτω από το 140% του ΑΕΠ, φτάνοντας στο 137,6%, από 145,4% που είναι φέτος. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση χρέους που έχει επιτευχθεί μέσα σε μία πενταετία, επιβεβαιώνοντας τη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις διεθνείς αγορές.

Η αποπληρωμή αυτή δεν επηρεάζει αρνητικά τη ρευστότητα του Δημοσίου, καθώς τα ταμειακά διαθέσιμα ανέρχονται στα 44,8 δισ. ευρώ και μετά την πληρωμή θα παραμείνουν σε ασφαλές επίπεδο 35–36 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί περίπου στα αποθεματικά του 2019, δείχνοντας ότι η χώρα διατηρεί ισχυρό «μαξιλάρι ασφαλείας» για μελλοντικές προκλήσεις. Οι πρόωρες αποπληρωμές αναμένεται να συνεχιστούν και το 2026, εφόσον οι συνθήκες στις αγορές παραμείνουν θετικές.

Ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) θα συνεχίσει τη συνετή πολιτική δανεισμού, προχωρώντας σε στοχευμένες εκδόσεις ομολόγων ώστε η Ελλάδα να διατηρεί ενεργή παρουσία στις αγορές χωρίς να αυξάνει υπερβολικά τις ανάγκες χρηματοδότησης. Ήδη, τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά: η χώρα δανείζεται με χαμηλότερο επιτόκιο από τη Γαλλία, καθώς η απόδοση του 10ετούς ελληνικού ομολόγου διαμορφώνεται γύρω στο 3,4%, ενώ του γαλλικού βρίσκεται στο 3,6%. Η εξέλιξη αυτή αποδεικνύει ότι οι επενδυτές αναγνωρίζουν τη σταθερότητα και αξιοπιστία της Ελλάδας, τη στιγμή που άλλες χώρες αντιμετωπίζουν αυξημένους κινδύνους και πολιτική αβεβαιότητα.

Οι προοπτικές για το ΑΕΠ παραμένουν επίσης θετικές, καθώς προβλέπεται αύξηση από 249 δισ. ευρώ το 2025 σε 261 δισ. ευρώ το 2026. Παράλληλα, η χώρα συνεχίζει να επιτυγχάνει πρωτογενή πλεονάσματα, που επιτρέπουν την κάλυψη των τόκων –περίπου 6–7 δισ. ευρώ ή 3% του ΑΕΠ– χωρίς νέα δανεικά. Για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του 2025, πραγματοποιήθηκαν δύο σημαντικές εκδόσεις ομολόγων:

• ένα νέο 10ετές ύψους 4 δισ. ευρώ με λήξη το 2035,

• και μια επανέκδοση 15ετών και 30ετών τίτλων ύψους 3 δισ. ευρώ, με ταυτόχρονη επαναγορά ομολόγων 1,5 δισ. ευρώ που λήγουν το 2026.

Η υψηλή ζήτηση από θεσμικούς επενδυτές Ευρώπης, ΗΠΑ και Ασίας επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα έχει πλέον εδραιώσει ένα ισχυρό brand αξιοπιστίας στις διεθνείς αγορές.

Τέλος, η στρατηγική αυτή δεν ωφελεί μόνο βραχυπρόθεσμα, αλλά και μακροπρόθεσμα. Με την αποπληρωμή των δανείων του πρώτου μνημονίου, μειώνεται ο κίνδυνος για την περίοδο μετά το 2032, όταν προβλέπεται ένα νέο κύμα λήξεων ομολόγων. Έτσι, το δημόσιο χρέος γίνεται πιο βιώσιμο, πιο σταθερό και ευκολότερα διαχειρίσιμο στο μέλλον.