Η COVID-19 γερνά τις αρτηρίες σας πέντε χρόνια νωρίτερα – Ιδιαίτερα στις γυναίκες

Η COVID-19 δεν είναι πια απλώς μια αναπνευστική νόσος. Σύγχρονες επιστημονικές μελέτες αποκαλύπτουν ότι ακόμη και ήπιες μορφές της μπορεί να αφήνουν πίσω τους βαθιές «σημάνσεις» στο καρδιαγγειακό σύστημα. Μία από αυτές είναι το φαινόμενο της επιταχυνόμενης γήρανσης του αγγειακού συστήματος — μια διαδικασία που φαίνεται να αφορά ιδιαίτερα τις γυναίκες.

Τι δείχνει η μελέτη;

Μια μεγάλη διεθνής έρευνα, δημοσιευμένη στο European Heart Journal, παρακολούθησε 2.390 άτομα από 16 χώρες, μεταξύ τους και η Ελλάδα. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τέσσερις ομάδες:

• αυτούς που δεν είχαν νοσήσει ποτέ από COVID-19,

• αυτούς που νόσησαν ήπια αλλά δεν νοσηλεύθηκαν,

• εκείνους που νοσηλεύθηκαν σε γενική κλινική,

• και εκείνους που νοσηλεύθηκαν σε ΜΕΘ.

Η μέτρηση της σκληρότητας των αγγείων – καθοριστική για την «ηλικία» των αρτηριών – έγινε μέσω του καρωτιδομηριαίου δείκτη ταχύτητας κυμάτων πίεσης (PWV): υψηλότερες τιμές σημαίνουν μεγαλύτερη σκληρότητα, άρα μεγαλύτερη «φυσική» ηλικία αρτηριών.

Εντυπωσιακά ευρήματα και εξαίρεση στις γυναίκες

Η μελέτη κατέδειξε ότι και οι τρεις ομάδες ασθενών—συμπεριλαμβανομένων όσων είχαν ήπια λοίμωξη—έδειξαν αυξημένη PWV σε σχέση με όσους δεν είχαν μολυνθεί.

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η επίδραση στις γυναίκες:

• Οι γυναίκες που νόσησαν ήπια εμφάνισαν αύξηση περίπου +0,55 m/s.

• Αυτή η αύξηση είναι ισοδύναμη με γωνία αρτηριών πέντε ετών μεγαλύτερης ηλικίας σε γυναίκα 60 ετών, με εξασθένιση που αντιστοιχεί σε περίπου 3% αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας.

• Πιο σοβαρές νοσηλείες έφεραν ακόμη μεγαλύτερη επιβάρυνση, φτάνοντας έως +1,09 m/s στις γυναίκες που νοσηλεύθηκαν σε ΜΕΘ.

Αντιθέτως, στα άνδρες το φαινόμενο αυτό δεν ήταν στατιστικά σημαντικό ως προς τα επίπεδα PWV.

Οι παράγοντες που το εξηγούν

Η Δρ. Rosa Maria Bruno από το Πανεπιστήμιο Paris Cité, η οποία ηγήθηκε της μελέτης, εξηγεί ότι η COVID εισχωρεί στα ενδοθηλιακά κύτταρα των αιμοφόρων αγγείων μέσω των ACE2 υποδοχέων, προκαλώντας φλεγμονή και αγγειακή δυσλειτουργία, που πιθανά δηγεί στην επιτάχυνση της αγγειακής γήρανσης. Επιπλέον, οι γυναίκες αναπτύσσουν «ταχύτερη» ανοσολογική αντίδραση, που ενώ προσφέρει προστασία, μπορεί επίσης να προκαλέσει υπερβολική φλεγμονή και κατ’ επέκταση μεγαλύτερη ζημία στα αγγεία.

Εμβολιασμός, παρακολούθηση και πρόληψη

Η μελέτη έδειξε ότι οι εμβολιασμένοι εμφανίζουν λιγότερη αγγειακή σκληρότητα σε σύγκριση με μη εμβολιασμένους — ένδειξη ότι τα εμβόλια προσφέρουν προστασία πέρα από την μείωση της σοβαρότητας της νόσησης.

Η αγγειακή γήρανση είναι ανιχνεύσιμη και αντιμετωπίσιμη με:

• αλλαγές στον τρόπο ζωής (δίαιτα, άσκηση),

• φαρμακευτικές παρεμβάσεις όπως αντιυπερτασικά ή στατίνες,

• και τακτική παρακολούθηση καρδιαγγειακών δεικτών.

Η COVID-19 αφήνει πίσω της σημάδια που δεν είναι άμεσα ορατά — όπως η επιταχυνόμενη γήρανση των αρτηριών, ιδιαίτερα στις γυναίκες. Η αναγνώριση αυτού του φαινομένου είναι κρίσιμη: ανοίγει το δρόμο για πρόληψη σημαντικών καρδιολογικών συμβάντων στο μέλλον, όπως έμφραγμα ή εγκεφαλικό. Η υγεία των γυναικών μετά την COVID πρέπει να παρακολουθείται στενά. Είναι σημαντικό να ενδυναμώσουμε τη γνώση και την πρόληψη για μια ασφαλέστερη υγεία των καρδιαγγείων.