Η κατανάλωση γλυκαντικών ουσιών χαμηλών ή μηδενικών θερμίδων (LNCSs) συνδέεται με ταχύτερη γνωστική εξασθένηση, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology στις 3 Σεπτεμβρίου 2025. Η έρευνα, που διεξήχθη από την ομάδα της Δρ. Ναταλία Γκόμες Γκονσάλβες από το Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο στη Βραζιλία, ανέλυσε δεδομένα για γλυκαντικά 12.772 πολιτών ηλικίας 35 ετών και άνω, οι οποίοι παρακολουθήθηκαν για οκτώ χρόνια.
Σύνδεση με ταχύτερη γνωστική εξασθένηση
Η μελέτη διαπίστωσε ότι η κατανάλωση LNCSs σε υψηλότερα επίπεδα συνδέεται με ταχύτερη εξασθένηση της γνωστικής λειτουργίας, ιδιαίτερα σε τομείς όπως η μνήμη και η λεκτική ευχέρεια, σε άτομα κάτω των 60 ετών. Συγκεκριμένα, οι γλυκαντικές ουσίες που σχετίζονται με αυτήν την εξασθένηση περιλαμβάνουν την ασπαρτάμη, τη σακχαρίνη, την ακεσουλφαμική Κ, την ερυθριτόλη, τη σορβιτόλη και την ξυλιτόλη. Αντίθετα, η κατανάλωση ταγατόζης δεν φάνηκε να έχει την ίδια συσχέτιση.
Διαφορά μεταξύ ηλικιακών ομάδων
Αξιοσημείωτο είναι ότι η σύνδεση αυτή δεν παρατηρήθηκε σε άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω. Αυτό υποδηλώνει ότι οι νεότεροι ενήλικες ενδέχεται να είναι πιο ευάλωτοι στις επιπτώσεις των LNCSs στην εγκεφαλική λειτουργία. Επιπλέον, η μελέτη έδειξε ότι τα άτομα με διαβήτη παρουσίασαν ισχυρότερη σύνδεση μεταξύ της κατανάλωσης LNCSs και της γνωστικής εξασθένησης, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι διαταραχές του μεταβολισμού της γλυκόζης μπορεί να ενισχύουν τις αρνητικές επιπτώσεις αυτών των γλυκαντικών ουσιών.
Πιθανές αιτίες και μηχανισμοί
Οι ακριβείς μηχανισμοί μέσω των οποίων οι LNCSs ενδέχεται να επηρεάζουν τη γνωστική λειτουργία παραμένουν ασαφείς. Ωστόσο, προηγούμενες έρευνες έχουν υποδείξει ότι η κατανάλωση αυτών των γλυκαντικών ουσιών μπορεί να επηρεάζει τη μικροχλωρίδα του εντέρου, τον μεταβολισμό της γλυκόζης και τις φλεγμονώδεις διαδικασίες, οι οποίες με τη σειρά τους μπορεί να επηρεάσουν την εγκεφαλική λειτουργία. Επιπλέον, η κατανάλωση LNCSs έχει συνδεθεί με λιγότερη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και περισσότερη κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη συνολική ποιότητα της διατροφής και, συνεπώς, την υγεία του εγκεφάλου.
Συμπεράσματα και συστάσεις
Η μελέτη αυτή προσθέτει νέα στοιχεία στη συζήτηση για την ασφάλεια των LNCSs και την επίδρασή τους στην υγεία του εγκεφάλου. Αν και δεν αποδεικνύεται άμεση αιτιώδης σχέση, τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η υπερβολική κατανάλωση αυτών των γλυκαντικών ουσιών μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για τη γνωστική λειτουργία, ιδιαίτερα σε νεότερους ενήλικες και άτομα με διαβήτη.
Ως εκ τούτου, συνιστάται η μέτρια κατανάλωση LNCSs και η προτίμηση φυσικών πηγών γλυκαντικών ουσιών, όπως το μέλι ή το σιρόπι σφενδάμου, όταν είναι δυνατόν. Επιπλέον, η διατήρηση μιας ισχυρής και ισορροπημένης διατροφής, πλούσιας σε φρούτα, λαχανικά και πλήρη δημητριακά, μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου και στην πρόληψη της γνωστικής εξασθένησης.
Η έρευνα αυτή τονίζει την ανάγκη για περαιτέρω μελέτες που θα εξετάσουν τους μηχανισμούς μέσω των οποίων οι LNCSs επηρεάζουν τη γνωστική λειτουργία και θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών για την ασφαλή κατανάλωσή τους. Εν αναμονή αυτών των μελετών, είναι σημαντικό οι καταναλωτές να είναι ενημερωμένοι για τις πιθανές επιπτώσεις των LNCSs στην υγεία του εγκεφάλου και να λαμβάνουν ενημερωμένες αποφάσεις σχετικά με τη διατροφή τους.