Η ξεκούραση, η αποκατάσταση και η υπομονή είναι οι ακρογωνιαίοι λίθοι της ανάρρωσης από τραυματισμούς. Αλλά θα έπρεπε η διακοπή του αλκοόλ να αποτελεί μέρος οποιουδήποτε σχεδίου αποκατάστασης; Αυτό έκανε ο αρχηγός της εθνικής ομάδας κρίκετ της Αγγλίας, Μπεν Στόουκς, λέγοντας ότι έκοψε το αλκοόλ σε μια προσπάθεια να αναρρώσει γρήγορα από έναν σοβαρό τραυματισμό στον οπίσθιο μηριαίο. Ενώ αυτό μπορεί να φαίνεται ακραίο, νέες έρευνες δείχνουν ότι ακόμη και μικρές ποσότητες αλκοόλ μπορούν να διακόψουν την ανάρρωση και να καθυστερήσουν την επούλωση με πέντε βασικούς τρόπους:
1. Διαταραχή της ανοσοποιητικής λειτουργίας
Το αλκοόλ διαταράσσει την ικανότητα των ανοσοκυττάρων να φτάνουν και να επιδιορθώνουν τους τραυματισμένους ιστούς – επιβραδύνοντας την αναγέννηση υγιών μυών, τενόντων και συνδέσμων. Αυτό καθυστερεί τον καθαρισμό των κατεστραμμένων κυττάρων και επίσης παρατείνει το πρήξιμο και την ευαισθησία, γεγονός που καθυστερεί περαιτέρω τη διαδικασία επιδιόρθωσης.
Η επίδραση της μεγάλης κατανάλωσης αλκοόλ (περισσότερα από τέσσερα ή πέντε ποτά ταυτόχρονα) στο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να αφήσει το σώμα σας ευάλωτο σε λοιμώξεις και να καθυστερήσει την επιδιόρθωση για τρεις έως πέντε ημέρες μετά. Ακόμη και η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ (ένα έως τρία ποτά ταυτόχρονα) σταματά την αναγέννηση των ιστών και παρατείνει το πρήξιμο και την ευαισθησία στην τραυματισμένη περιοχή.
2. Παρεμβολή στην αναδόμηση των μυών
Η σύνθεση μυϊκής πρωτεΐνης – η διαδικασία επιδιόρθωσης και αναδόμησης των μυών – μειώνεται για 24 έως 48 ώρες ακόμη και μετά από μέτρια κατανάλωση αλκοόλ. Σε μια μελέτη, η σύνθεση μυϊκής πρωτεΐνης αποδείχθηκε μειωμένη κατά 24-37% μετά την κατανάλωση αλκοόλ. Όταν αυτή η διαδικασία διαταράσσεται, η αναγέννηση των μυών επιβραδύνεται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα επίμονη αδυναμία, πόνο και μεγαλύτερη ευαισθησία σε επανατραυματισμό.
3. Καθυστέρηση της επούλωσης των οστών και των ιστών
Όταν τα οστά, οι σύνδεσμοι, οι τένοντες και οι μύες υποβάλλονται σε βλάβη, τα σήματα από αυτούς τους τραυματισμένους ιστούς ενεργοποιούν φυσικές διαδικασίες επιδιόρθωσης. Αλλά το αλκοόλ διαταράσσει αυτές τις οδούς σηματοδότησης και παρεμβαίνει στους φυσικούς μηχανισμούς επιδιόρθωσης του σώματος, καθυστερώντας την επούλωση και αυξάνοντας το πρήξιμο και τις ουλές των τραυματισμένων ιστών. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να παρατείνει την επούλωση από κάταγμα οστού κατά μία έως δύο εβδομάδες και να παρατείνει την ανάρρωση από διαστρέμματα και θλάσεις κατά δύο έως τρεις εβδομάδες.
4. Διαταραχή της ορμονικής ισορροπίας
Οι ορμόνες είναι χημικοί αγγελιοφόροι που συντονίζουν πολλές από τις διαδικασίες αποκατάστασης του σώματος – συμπεριλαμβανομένης της επιδιόρθωσης των ιστών, της φλεγμονής και της μυϊκής ανάπτυξης. Δύο ιδιαίτερα χρήσιμες ορμόνες επούλωσης είναι η τεστοστερόνη και η αυξητική ορμόνη. Και οι δύο βοηθούν στην αναδόμηση των μυών και άλλων συνδετικών ιστών μετά από τραυματισμό.
Το αλκοόλ μειώνει τα επίπεδα αυτών των ορμονών στην κυκλοφορία και αμβλύνει την ικανότητα του σώματος να αναγεννά τους κατεστραμμένους ιστούς. Ταυτόχρονα, το αλκοόλ αυξάνει τα επίπεδα κορτιζόλης. Η κορτιζόλη είναι η κύρια ορμόνη του στρες του σώματος. Τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης πείθουν τον εγκέφαλο ότι υπάρχει άμεση απειλή. Ο εγκέφαλος στη συνέχεια επιδιώκει να κινητοποιήσει τη διαθέσιμη ενέργεια προετοιμαζόμενος για μια αντίδραση «μάχης» ή «φυγής».
Οι αιχμές στην κορτιζόλη αυξάνουν τη διαθεσιμότητα ενέργειας εκτρέποντας την ενέργεια μακριά από άλλες σωματικές λειτουργίες – όπως η ανάρρωση από τραυματισμούς. Η κορτιζόλη προάγει επίσης τη διάσπαση των υγιών ιστών (ειδικά των μυών) σε απλούστερες χημικές ουσίες που μπορούν να μετατραπούν γρήγορα σε ενέργεια. Αυτές οι ανισορροπίες μπορούν να επιμείνουν για ημέρες μετά την κατανάλωση αλκοόλ και να επιβραδύνουν σημαντικά την επιδιόρθωση των ιστών.
5. Αυξανόμενοι κίνδυνοι επανατραυματισμού
Η σαφής επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και του σώματος είναι απαραίτητη για ομαλή, ακριβή και συντονισμένη κίνηση. Αλλά το αλκοόλ παρεμβαίνει σε αυτήν την επικοινωνία. Ως αποτέλεσμα, ο συντονισμός, η ισορροπία και οι χρόνοι αντίδρασης μειώνονται κατακόρυφα. Οι ανεπαίσθητες κινητικές βλάβες που προκαλούνται ακόμη και από μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μπορούν να παραμείνουν για μερικές ημέρες μετά. Αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο σφαλμάτων κίνησης και επανατραυματισμού των ήδη ευάλωτων ιστών.
Αλκοόλ και ανάρρωση από τραυματισμούς
Η τρέχουσα έρευνα δείχνει ότι δεν υπάρχει ασφαλές όριο κατανάλωσης αλκοόλ κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης. Ακόμα και η χαμηλή έως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ επηρεάζει αρνητικά την αθλητική απόδοση και την ανάρρωση από τραυματισμούς για μερικές ημέρες, ανάλογα με τη δόση, το άτομο και την πτυχή της ανάρρωσης που μετράται.
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ (περίοδοι αποχής ακολουθούμενες από κατανάλωση τεσσάρων ή πέντε ποτών σε μία συνεδρία) προκαλεί σημαντική βραχυπρόθεσμη βλάβη. Η χαμηλή έως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ προκαλεί ανεπαίσθητες διαταραχές, αλλά αυτές οι διαταραχές συνήθως συμβαίνουν πιο συχνά.
Η απόφαση του Stokes να απέχει από το αλκοόλ δεν είναι υπερβολική αντίδραση – είναι μια σαφής, τεκμηριωμένη δέσμευση για βέλτιστη ανάρρωση. Καθώς νέα στοιχεία αναδιαμορφώνουν την κατανόησή μας για τις πολλαπλές επιπτώσεις του αλκοόλ, το μήνυμα είναι απλό: η αποκατάσταση δεν συμβαίνει στην παμπ. Είτε είστε επαγγελματίας αθλητής, είτε δρομέας αναψυχής είτε ενθουσιώδης «πολεμιστής του Σαββατοκύριακου», κάθε ποτό μετράει.
Όταν επιστρέφετε από έναν τραυματισμό, όσο λιγότερο πίνετε, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητές σας για πλήρη ανάρρωση. Εάν ο στόχος σας είναι η ταχεία και πλήρης ανάρρωση, τότε το λιγότερο είναι καλύτερο και το τίποτα δεν είναι το καλύτερο.