Γάζα: Στην κόψη του ξυραφιού οι συνομιλίες για τον τερματισμό της αιματοχυσίας (video)

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κάλεσε το Ισραήλ να σταματήσει άμεσα τους βομβαρδισμούς στη Γάζα, μετά την ανακοίνωση της Χαμάς την Παρασκευή (03/10), ότι αποδέχεται την απελευθέρωση ομήρων και συμφωνεί επί βασικών σημείων του αμερικανικού σχεδίου ειρήνης, ανοίγοντας ενδεχομένως τον δρόμο για τον τερματισμό ενός πολέμου που μαίνεται εδώ και δύο χρόνια.

Από την πλευρά του, το Ισραήλ δήλωσε ότι θα προχωρήσει στην «άμεση εφαρμογή» της πρώτης φάσης του σχεδίου, το οποίο ενέκρινε ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον.

Ωστόσο, σύμφωνα με το Reuters, η υλοποίηση παραμένει αβέβαιη. Το χρονοδιάγραμμα δεν είναι σαφές, τα λογιστικά εμπόδια είναι τεράστια λόγω της καταστροφής στη Γάζα, ενώ ζητήματα όπως ο αφοπλισμός της Χαμάς και η αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων δεν έχουν ξεκαθαριστεί.

Οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται παρά το κάλεσμα Τραμπ

Παρά το αίτημα του Ντόναλντ Τραμπ για άμεση παύση των βομβαρδισμών, η κατάσταση στο πεδίο παραμένει εκρηκτική. Μετά την ανακοίνωση της Χαμάς, σημειώθηκε μια σύντομη περίοδος ηρεμίας το Σάββατο (04/10), ωστόσο οι αεροπορικές επιθέσεις συνεχίστηκαν με δεκάδες νεκρούς από την Παρασκευή (03/10).

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν τη Δευτέρα (06/10) στην Αίγυπτο, με στόχο να δοθεί συνέχεια στη διαδικασία.

«Αυτή η συμφωνία δεν αφορά μόνο στη Γάζα»

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει παρουσιάσει ένα σχέδιο 20 σημείων, επιμένοντας ότι «δεν αφορά μόνο στη Γάζα, αλλά στην πολυπόθητη ειρήνη στη Μέση Ανατολή».

Ωστόσο, παλαιότερες εκεχειρίες – μία το 2023 και μία νωρίτερα το 2025 – κατέρρευσαν μέσα σε λίγες εβδομάδες, με τις μάχες να ξεσπούν εκ νέου.

Gaza war: How close is it to ending? https://t.co/ub2z7Q8x8C https://t.co/ub2z7Q8x8C

— Reuters (@Reuters) October 5, 2025

Η απάντηση της Χαμάς άφησε ανοιχτά καίρια θέματα, όπως τον αφοπλισμό της, που αποτελεί προϋπόθεση στο σχέδιο του Τραμπ και βασικό στόχο για το Ισραήλ. Παράλληλα, ο Νετανιάχου ενέκρινε το σχέδιο, αν και περιλαμβάνει πιθανή – υπό αυστηρούς όρους – διαδρομή προς παλαιστινιακό κράτος, το οποίο έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι δεν θα επιτρέψει.

«Αρχή της διαδικασίας, όχι το τέλος»

Ο Όρεν Σέτερ, ερευνητής στο Belfer Center του Harvard και πρώην επικεφαλής στρατηγικού σχεδιασμού των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων, τόνισε: «Είναι επίτευγμα για τον Τραμπ ότι έφερε τις πλευρές στο τραπέζι, αλλά πρόκειται για την αρχή, όχι το τέλος της πορείας».

Το σχέδιο δεν θέτει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα – προβλέπει μόνο ότι ο πόλεμος θα σταματήσει μόλις υπάρξει συμφωνία.

Η Χαμάς διευκρίνισε ότι δεν εγκρίνει όλα τα σημεία και θα προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις μέσω μεσολαβητών για τις λεπτομέρειες.

Σύμφωνα με το σχέδιο, όλοι οι όμηροι – ζωντανοί και νεκροί – πρέπει να απελευθερωθούν εντός 72 ωρών από τη δημόσια αποδοχή του Ισραήλ. Όμως, το πότε ξεκινά η αντίστροφη μέτρηση παραμένει ασαφές, καθώς ο Νετανιάχου είχε εγκρίνει το σχέδιο μέρες πριν απαντήσει η Χαμάς.

Πηγές κοντά στη Χαμάς αναφέρουν ότι η απελευθέρωση των ζωντανών ομήρων είναι εφικτή, αλλά η ανάκτηση των σορών μέσα από τα ερείπια θα απαιτήσει χρόνο.

Το Ισραήλ εκτιμά ότι 48 όμηροι παραμένουν στη Γάζα, από τους 251 που απήχθησαν τον Οκτώβριο του 2023, εκ των οποίων 20 θεωρούνται ζωντανοί.

Πολιτικοί υπολογισμοί και τακτικές κινήσεις

Παρά την επίφαση θετικής διάθεσης, οι πολιτικές ισορροπίες είναι εύθραυστες.

Για τον Νετανιάχου, η αποδοχή του σχεδίου μπορεί να αποτελεί στρατηγική κίνηση, με στόχο να διατηρήσει καλές σχέσεις με τον Τραμπ και τις ΗΠΑ, χωρίς να προκαλέσει ρήξη με τους θρησκευτικούς εθνικιστές εταίρους του, που αντιτίθενται σε κάθε συμφωνία με τους Παλαιστινίους.

Η Χαμάς, αποδεχόμενη μερικώς το σχέδιο και υποσχόμενη την απελευθέρωση ομήρων, μεταθέτει την πίεση στους Άραβες μεσολαβητές (Κατάρ, Αίγυπτο) και στα ισλαμικά κράτη που απαιτούν από την Ουάσινγκτον να πετύχει ειρήνη.

Ο αναλυτής του International Crisis Group, Αμτζάντ Ιράκι, σημείωσε: «Η Χαμάς έκανε μια έξυπνη κίνηση, λέγοντας “ναι μεν, αλλά”. Έτσι, μετέφερε το βάρος στον Νετανιάχου και στα αραβικά κράτη».

Η στάση της Χαμάς στα κομβικά σημεία του σχεδίου

• Απελευθέρωση ομήρων: Η Χαμάς δεσμεύεται για την απελευθέρωση όλων των Ισραηλινών ομήρων, ζωντανών και νεκρών, βάσει του σχεδίου ανταλλαγής, κάνοντας λόγο για «αναγκαίες επιχειρησιακές συνθήκες», χωρίς όμως περαιτέρω διευκρινίσεις.

• Αποχώρηση Ισραήλ: Η Χαμάς μιλά για «πλήρη αποχώρηση» των δυνάμεων από τη Γάζα, ενώ το σχέδιο του Τραμπ προβλέπει «σταδιακή αποχώρηση» προς συμφωνημένη γραμμή.

• Διοίκηση της Γάζας: Η οργάνωση προτείνει παράδοση της διακυβέρνησης σε παλαιστινιακή τεχνοκρατική αρχή, με τη στήριξη παλαιστινιακών, αραβικών και ισλαμικών κρατών, ενώ το αμερικανικό σχέδιο μιλά για διεθνή μεταβατική διοίκηση υπό τον Τραμπ, με συμμετοχή προσώπων όπως ο Τόνι Μπλερ.

• Μέλλον της Χαμάς: Η οργάνωση δηλώνει ότι θα παραμείνει μέρος ενός παλαιστινιακού εθνικού πλαισίου, χωρίς να δεσμεύεται σε αφοπλισμό. Αντίθετα, το σχέδιο του Τραμπ προβλέπει ότι η Χαμάς δεν θα έχει ρόλο στη μελλοντική διακυβέρνηση και θα ακολουθήσει διαδικασία αποστρατιωτικοποίησης.

Η επόμενη φάση των διαπραγματεύσεων θα δείξει αν το σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να αποτελέσει τη βάση μιας βιώσιμης ειρήνης, ή αν θα καταλήξει σε ακόμη μία αποτυχημένη απόπειρα επίλυσης της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.