Το φθινόπωρο συχνά συνδέεται με νέα ξεκινήματα: επιστροφή στη δουλειά ή στις σπουδές, κοινωνικές δραστηριότητες, νέες γνωριμίες. Η εποχική αυτή μετάβαση, με λιγότερες καλοκαιρινές «εξόδους» αλλά περισσότερες κοινωνικές συναναστροφές σε εσωτερικούς χώρους, μπορεί να επηρεάσει και τη σεξουαλική μας ζωή. Μαζί, όμως, αυξάνεται και η ανάγκη ενημέρωσης γύρω από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ).
Τι είναι τα ΣΜΝ;
Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα είναι λοιμώξεις που μεταδίδονται κυρίως μέσω σεξουαλικής επαφής – κολπικής, πρωκτικής ή στοματικής. Μερικά από τα πιο συχνά είναι:
-
Χλαμύδια
-
Γονόρροια
-
Ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV)
-
Έρπης γεννητικών οργάνων
-
Σύφιλη
-
Ιός HIV
Πολλά από αυτά τα νοσήματα μπορεί να είναι ασυμπτωματικά για μεγάλο διάστημα, κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης σε ανυποψίαστους συντρόφους.
Γιατί το φθινόπωρο μπορεί να είναι περίοδος αυξημένου κινδύνου;
-
Νέες σχέσεις: Η αρχή της ακαδημαϊκής χρονιάς ή μιας νέας εργασίας συχνά φέρνει νέες γνωριμίες.
-
Κλειστοί χώροι: Η σεξουαλική δραστηριότητα σε περιβάλλοντα με υψηλή συγκέντρωση ατόμων μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες μετάδοσης λοιμώξεων.
-
Μείωση προφυλάξεων: Μετά το καλοκαίρι, κάποιοι χαλαρώνουν στα μέτρα προφύλαξης, ειδικά σε σταθερές σχέσεις που βρίσκονται στα αρχικά τους στάδια.
Συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε
Αν και πολλά ΣΜΝ είναι «σιωπηλά», ορισμένα σημάδια χρειάζονται άμεση προσοχή:
-
Ασυνήθιστες εκκρίσεις από τα γεννητικά όργανα
-
Πόνος ή κάψιμο κατά την ούρηση
-
Εξανθήματα ή πληγές στα γεννητικά όργανα
-
Κνησμός ή ερεθισμός
-
Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
Σε κάθε περίπτωση, η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική για τη θεραπεία και την αποφυγή επιπλοκών.
Πρόληψη: Το σημαντικότερο «όπλο»
Η πρόληψη παραμένει το πιο ισχυρό μέσο προστασίας απέναντι στα ΣΜΝ. Μερικές βασικές πρακτικές:
-
Χρήση προφυλακτικού σε κάθε μορφή σεξουαλικής επαφής.
-
Τακτικός έλεγχος: Εξετάσεις αίματος και καλλιέργειες βοηθούν στην έγκαιρη διάγνωση.
-
Εμβολιασμός: Ο εμβολιασμός κατά του HPV μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και κονδυλωμάτων.
-
Ανοικτή επικοινωνία με τον/την σύντροφο για το ιστορικό υγείας.
-
Αποφυγή κοινής χρήσης προσωπικών αντικειμένων (ξυραφάκια, εσώρουχα).
Φυσικές και υποστηρικτικές λύσεις
Εκτός από τα φάρμακα που συστήνει ο γιατρός, η γενικότερη ενίσχυση του οργανισμού βοηθά στην καλύτερη άμυνα:
-
Ισορροπημένη διατροφή με βιταμίνες και αντιοξειδωτικά.
-
Καλή ενυδάτωση.
-
Αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ που οδηγεί σε μειωμένη κρίση και μη ασφαλείς επιλογές.
-
Διατήρηση ισχυρού ανοσοποιητικού μέσω άσκησης και επαρκούς ύπνου.
Τι γίνεται με το ασυμπτωματικό στάδιο;
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα με τα ΣΜΝ είναι ότι πολλές φορές οι άνθρωποι δεν παρουσιάζουν άμεσα συμπτώματα. Έτσι, πιστεύουν ότι είναι υγιείς ενώ στην πραγματικότητα μπορούν να μεταδώσουν τη λοίμωξη. Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία των τακτικών εξετάσεων, ειδικά μετά από νέα ή περιστασιακή σχέση.
Σχέσεις και ψυχολογία
Η σεξουαλική υγεία δεν αφορά μόνο το σώμα αλλά και το μυαλό. Η διάγνωση ενός ΣΜΝ μπορεί να προκαλέσει άγχος, φόβο ή ενοχές. Στην πραγματικότητα, όμως, τα περισσότερα ΣΜΝ είναι διαχειρίσιμα ή θεραπεύσιμα με την κατάλληλη αγωγή. Η ειλικρίνεια, η ενημέρωση και η υποστήριξη από ειδικούς υγείας βοηθούν ώστε να ξεπεραστεί το στίγμα και να συνεχιστεί μια υγιής σεξουαλική ζωή.
Το φθινόπωρο μπορεί να είναι εποχή ανανέωσης και νέων εμπειριών, αρκεί να συνοδεύεται από υπεύθυνη στάση απέναντι στη σεξουαλική υγεία. Η ενημέρωση για τα ΣΜΝ, η πρόληψη μέσω προφυλάξεων και τακτικών ελέγχων, αλλά και η φροντίδα του σώματος και της ψυχολογίας μας αποτελούν τα θεμέλια για μια υγιή, απολαυστική σεξουαλική ζωή χωρίς περιττούς κινδύνους.