Ευρώπη: Στο «κόκκινο» η υποχρηματοδότηση για καινοτόμες θεραπείες καρκίνου

Αποκαρδιωτική είναι η εικόνα που παρουσιάζει η νέα ευρωπαϊκή έκθεση για τη χρηματοδότηση της έρευνας και των θεραπειών κατά του καρκίνου, καθώς οι δαπάνες παραμένουν χαμηλές σε σχέση με την αξία και τα οφέλη που προσφέρουν οι καινοτόμες αντικαρκινικές θεραπείες.

Σύμφωνα με τη λευκή βίβλο με τίτλο «Η Μετασχηματιστική Αξία των Φαρμάκων για τον Καρκίνο», που εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο Dolon κατόπιν ανάθεσης της EFPIA, οι παρανοήσεις γύρω από το κόστος–όφελος των νέων φαρμάκων, η περιορισμένη χρηματοδότηση και η μεταφορά της έρευνας εκτός Ευρώπης ενδέχεται να ανακόψουν τη βελτίωση των ποσοστών επιβίωσης και της ποιότητας ζωής των ασθενών.

Η έκθεση επισημαίνει ότι η αποσπασματική προσέγγιση μεταξύ των φορέων αποζημίωσης, των συστημάτων υγείας και των υπουργείων Οικονομικών έχει οδηγήσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να υποτιμούν τον πραγματικό αντίκτυπο των νέων αντικαρκινικών θεραπειών.

Τα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη

Παρά τα προβλήματα, τα στοιχεία δείχνουν ότι η πρόοδος στην αντικαρκινική φροντίδα έχει βελτιώσει αισθητά τα αποτελέσματα για πολλούς τύπους καρκίνου, μείωσε την πίεση στα συστήματα υγείας, ενίσχυσε την οικονομική ανάπτυξη και παρήγαγε αξία που υπερβαίνει κατά πολύ το κόστος:

• Οι εξελίξεις έχουν συμβάλει σε 1 εκατομμύριο επιπλέον Έτη Ζωής Προσαρμοσμένα στην Ποιότητα (QALYs) – χρόνια ζωής με καλή υγεία, που κερδήθηκαν χάρη στις νέες θεραπείες και διαγνωστικές μεθόδους.

• Η συνολική αξία των κερδών υγείας από τη φαρμακευτική καινοτομία ανέρχεται σε 29,2 δισ. ευρώ, αναδεικνύοντας τη μεγάλη κοινωνική απόδοση από τις επενδύσεις στην αντικαρκινική έρευνα.

Χαμηλές δαπάνες, υψηλό κόστος για την κοινωνία

Αν και ο καρκίνος αντιπροσωπεύει το 17% του συνολικού φορτίου ασθενειών στην Ευρώπη και ευθύνεται για σχεδόν το ένα τέταρτο όλων των θανάτων, μόνο το 6% των συνολικών δαπανών υγείας κατευθύνεται σε αυτόν, ενώ μόλις το 2,97% αφορά φάρμακα κατά του καρκίνου.

Αυτή η χρόνια υποχρηματοδότηση δεν αντικατοπτρίζει τον πραγματικό αντίκτυπο των θεραπειών ούτε το βάρος της νόσου. Από το 1989 έως το 2022, οι πρόοδοι στη φροντίδα, τη διάγνωση και τη θεραπεία έσωσαν περίπου 5,4 εκατομμύρια ζωές σε όλη την Ευρώπη, αποδεικνύοντας ότι οι επενδύσεις στην καινοτομία αποδίδουν πολλαπλάσια οφέλη.

Η καινοτομία ως αντίβαρο

Παρά το γεγονός ότι 1 στους 4 Ευρωπαίους θα διαγνωστεί με καρκίνο, πολιτικοί και φορείς εκφράζουν ανησυχία για την αύξηση των δαπανών στα αντικαρκινικά φάρμακα. Ωστόσο, η νέα ανάλυση δείχνει πως η καινοτομία αποτελεί επένδυση υψηλής αξίας, η οποία θα έπρεπε να αποτελεί πυλώνα της πολιτικής υγείας και της ευρωπαϊκής οικονομικής στρατηγικής.

Η έκθεση προειδοποιεί ότι η πρόσβαση στην καινοτομία επιβραδύνεται:

• Η διαθεσιμότητα νέων φαρμάκων ογκολογίας μειώθηκε από 58% το 2020 σε 50% το 2024.

• Οι καθυστερήσεις αποζημίωσης αυξήθηκαν κατά 15% από το 2022 έως το 2024 (από 469 σε 540 ημέρες), αφήνοντας εκατομμύρια ασθενείς χωρίς έγκαιρη πρόσβαση.

• Κύριες αιτίες: ανεπαρκής χρηματοδότηση και γραφειοκρατικά εμπόδια.

Ο καρκίνος ως διαρκής πρόκληση

Ο καρκίνος παραμένει μια αυξανόμενη κρίση δημόσιας υγείας, με πολλές ανεκπλήρωτες ανάγκες. Στο μελάνωμα, για παράδειγμα, οι νέοι ανοσοθεραπευτικοί αναστολείς έχουν αυξήσει την επιβίωση από 5% σε πέντε χρόνια σε 52% σε δέκα χρόνια.

Ωστόσο, η έκθεση προειδοποιεί πως η καινοτομία πρέπει να επιταχυνθεί, καθώς πολλοί τύποι, όπως του οισοφάγου, του ήπατος, του παγκρέατος, των πνευμόνων και οι σπάνιες μορφές καρκίνου, εξακολουθούν να έχουν φτωχή πρόγνωση και περιορισμένες επιλογές.

Η αυξημένη επιτήρηση των δαπανών και οι παρερμηνείες σχετικά με την αξία των νέων φαρμάκων αποτελούν εμπόδιο στην πρόοδο, ενώ η Ευρώπη χάνει έδαφος διεθνώς: το μερίδιό της στις κλινικές δοκιμές μειώθηκε στο 20%, ενώ η Κίνα κατέχει πλέον το 39%.

Παρά πρωτοβουλίες όπως το Ευρωπαϊκό Σχέδιο για την Καταπολέμηση του Καρκίνου, η τάση καθυστέρησης στην πρόσβαση δεν έχει ακόμη ανατραπεί.