Ευρωπαϊκή Ένωση: Πόσα υγιή χρόνια απολαμβάνουν οι Ευρωπαίοι πολίτες;

Η έννοια των «υγιών ετών ζωής» (healthy life years) αποτελεί σημαντικό δείκτη της ποιότητας ζωής και της δημόσιας υγείας σε κάθε χώρα. Αντιπροσωπεύει τα χρόνια που ένα άτομο μπορεί να ζήσει χωρίς περιορισμούς στις καθημερινές του δραστηριότητες λόγω ασθενειών ή αναπηριών. Το 2023, τα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) δείχνουν ενδιαφέρουσες τάσεις σχετικά με το πόσα χρόνια υγιούς ζωής μπορούν να περιμένουν οι πολίτες της, ανά φύλο και ανά χώρα.

Τι Είναι τα Υγιή Έτη Ζωής;

Τα υγιή έτη ζωής μετρούνται ως τα χρόνια που ένα άτομο ζει χωρίς σημαντικούς περιορισμούς στις καθημερινές δραστηριότητες. Σε αντίθεση με τη συνολική προσδοκώμενη διάρκεια ζωής, τα υγιή χρόνια εστιάζουν όχι μόνο στην ποσότητα αλλά και στην ποιότητα της ζωής. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η αύξηση της προσδοκώμενης ζωής δεν σημαίνει απαραίτητα και αύξηση των υγιών ετών, καθώς πολλοί άνθρωποι μπορεί να ζουν περισσότερα χρόνια με προβλήματα υγείας.

Στατιστικά Υγιών Ετών Ζωής στην ΕΕ το 2023

Το 2023, ο μέσος όρος των υγιών ετών ζωής κατά τη γέννηση στην ΕΕ ήταν 63,1 χρόνια συνολικά. Αναλυτικά, οι γυναίκες αναμένεται να ζήσουν 63,3 χρόνια χωρίς περιορισμούς στις δραστηριότητές τους, ενώ οι άνδρες 62,8 χρόνια.

Παρά το γεγονός ότι οι γυναίκες έχουν υψηλότερη συνολική προσδοκώμενη διάρκεια ζωής (84,0 χρόνια έναντι 78,7 για τους άνδρες), τα υγιή χρόνια ζωής αντιπροσωπεύουν το 75% της ζωής των γυναικών και το 80% της ζωής των ανδρών. Αυτό σημαίνει ότι οι άνδρες, αν και ζουν λιγότερο συνολικά, τείνουν να περνούν μεγαλύτερο ποσοστό της ζωής τους χωρίς περιορισμούς.

Διαφορές Ανάμεσα στα Φύλα

Η διαφορά ανάμεσα στα υγιή έτη ζωής των δύο φύλων προκαλεί σκέψεις σχετικά με τον τρόπο ζωής, τις συνήθειες υγείας και τις κοινωνικές επιρροές. Οι γυναίκες ζουν συνήθως περισσότερο, αλλά αντιμετωπίζουν περισσότερα χρόνια με περιορισμούς στην υγεία. Αντίθετα, οι άνδρες ζουν λιγότερο, αλλά η ποιότητα ζωής τους στα υγιή χρόνια είναι αναλογικά μεγαλύτερη.

Οι λόγοι πίσω από αυτές τις διαφορές είναι πολύπλοκοι και σχετίζονται με παράγοντες όπως:

• Βιολογικές διαφορές και ορμονικές επιρροές.

• Διαφορετικές συνήθειες υγείας (π.χ. κάπνισμα, διατροφή, άσκηση).

• Κοινωνικοοικονομικές συνθήκες και πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη.

• Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες και ρόλοι στην κοινωνία.

Υγιή Έτη Ζωής σε Επίπεδο Χώρας

Όσον αφορά τις διαφορές μεταξύ των χωρών της ΕΕ, τα στοιχεία δείχνουν σημαντικές αποκλίσεις. Σε μόλις 9 χώρες, οι άνδρες έχουν περισσότερα υγιή έτη ζωής από τις γυναίκες.

Οι Χώρες με τα Πιο Πολλά Υγιή Έτη Ζωής για τους Άνδρες:

• Μάλτα: 71,7 χρόνια

• Ιταλία: 68,5 χρόνια

• Σουηδία: 67,2 χρόνια

Οι Χώρες με τα Λιγότερα Υγιή Έτη Ζωής για τους Άνδρες:

• Λετονία: 51,2 χρόνια

• Εσθονία: 56,5 χρόνια

• Σλοβακία: 56,8 χρόνια

Για τις γυναίκες, οι χώρες με τα υψηλότερα υγιή έτη ζωής ήταν:

• Μάλτα: 71,1 χρόνια

• Βουλγαρία: 71,0 χρόνια

• Ιταλία: 69,6 χρόνια

Στον αντίποδα, οι χώρες με τα λιγότερα υγιή έτη ζωής για τις γυναίκες ήταν:

• Λετονία: 54,3 χρόνια

• Δανία: 55,4 χρόνια

• Φινλανδία: 55,9 χρόνια

Τι Σημαίνουν Αυτά τα Στοιχεία για τους Πολίτες της ΕΕ;

Τα δεδομένα υπογραμμίζουν τη σημασία της επένδυσης στην υγεία και την πρόληψη, ώστε να αυξηθεί η ποιότητα ζωής παράλληλα με τη διάρκεια της. Η βελτίωση των συνθηκών ζωής, η προαγωγή υγιεινών συνηθειών, η επαρκής ιατρική φροντίδα και η κοινωνική στήριξη μπορούν να συμβάλλουν στην αύξηση των υγιών ετών ζωής.

Επιπλέον, οι διαφορές ανάμεσα στις χώρες δείχνουν ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης σε πολλές περιοχές, ενώ άλλες χώρες αποτελούν πρότυπο για την υγεία των πολιτών τους.

Πώς Μπορείς να Αυξήσεις τα Υγιή Χρόνια Ζωής Σου;

Παρά τα στατιστικά στοιχεία σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, η προσωπική φροντίδα της υγείας παίζει καθοριστικό ρόλο. Μερικές απλές συμβουλές περιλαμβάνουν:

• Υγιεινή διατροφή: Πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και ωμέγα-3 λιπαρά.

• Τακτική άσκηση: Τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα.

• Αποφυγή καπνίσματος και υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ.

• Σωστή διαχείριση στρες και επαρκής ύπνος.

• Τακτικές ιατρικές εξετάσεις και πρόληψη.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση το 2023 δείχνει πως οι πολίτες της μπορούν να αναμένουν πάνω από 60 χρόνια υγιούς ζωής κατά μέσο όρο, με σημαντικές διαφορές ανάμεσα σε φύλα και χώρες. Η προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και όχι μόνο στη διάρκεια της, μέσα από ολοκληρωμένες πολιτικές υγείας και την ενίσχυση της αυτοφροντίδας. Αυτά τα στοιχεία αποτελούν μια πρόσκληση για δράση, τόσο σε επίπεδο πολιτικής όσο και προσωπικό, ώστε όλοι να απολαμβάνουμε μια ζωή όχι μόνο μακρά, αλλά και γεμάτη υγεία και ευεξία.