Η καρδιακή ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξώθησης (HFpEF) αποτελεί την πιο συχνή μορφή καρδιακής ανεπάρκειας, επηρεάζοντας περίπου 32 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Μέχρι σήμερα, οι ειδικοί πίστευαν ότι η υψηλή αρτηριακή πίεση ήταν ο κύριος παράγοντας πρόκλησής της. Ωστόσο, νέες επιστημονικές αναλύσεις δείχνουν ότι ο πραγματικός πρωταγωνιστής μπορεί να είναι… το εσωτερικό λίπος γύρω από τα ζωτικά όργανα, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς.
Η νέα θεωρία, γνωστή ως Adipokine Hypothesis και παρουσιάστηκε στο ESC Congress 2025, εισάγει μια εντελώς διαφορετική οπτική για την HFpEF. Ο καθηγητής Milton Packer, διακεκριμένος ερευνητής στο Baylor University Medical Center και επίτιμος καθηγητής στο Imperial College του Λονδίνου, τονίζει ότι η υπερβολική εναπόθεση εσωτερικού λίπους δεν είναι απλά θέμα βάρους ή BMI, αλλά θέμα βιολογίας του λίπους που αλλάζει και επηρεάζει άμεσα την καρδιά.
Τι είναι η Adipokine Hypothesis;
Οι αδιποκίνες είναι σήματα που εκκρίνονται από το λιπώδη ιστό και επικοινωνούν με άλλα όργανα του σώματος, προστατεύοντας κανονικά την καρδιά και τα νεφρά, μειώνοντας το στρες και τη φλεγμονή. Όμως, όταν το εσωτερικό λίπος αυξάνεται υπερβολικά, η βιολογία του μεταβάλλεται: αρχίζει να παράγει διαφορετικές αδιποκίνες που προάγουν τη φλεγμονή, το στρες και την ουλοποίηση της καρδιάς, οδηγώντας στην HFpEF.
Με άλλα λόγια, το πρόβλημα δεν είναι απλώς η ποσότητα λίπους, αλλά η ποιότητα και η λειτουργία του. Αυτή η ανακάλυψη αλλάζει τη στόχευση στη θεραπεία: όχι απλά η καρδιά, αλλά και το ίδιο το εσωτερικό λίπος αποτελεί θεραπευτικό στόχο.
Πώς συνδέεται το εσωτερικό λίπος με τα συμπτώματα
Οι ασθενείς με HFpEF έχουν σκληρή καρδιά που δεν μπορεί να δεχθεί πλήρως το αίμα που εισέρχεται. Αυτό προκαλεί υπερπλήρωση, αυξημένες εσωτερικές πιέσεις και συμπτώματα όπως δύσπνοια κατά την άσκηση, καθώς και κατακράτηση υγρών στους πνεύμονες, την κοιλιά ή τα πόδια. Συχνά, οι ασθενείς αποδίδουν αυτά τα συμπτώματα σε υπερβολικό βάρος ή κούραση, χωρίς να συνειδητοποιούν ότι η καρδιά τους αντιμετωπίζει σοβαρή δυσλειτουργία.
Ένα από τα σημαντικά ευρήματα της μελέτης είναι ότι ο λόγος μέσης προς ύψος (waist-to-height ratio) είναι πιο αξιόπιστος δείκτης για τον εντοπισμό υπερβολικού εσωτερικού λίπους από τον δείκτη μάζας σώματος (BMI). Συνήθως, ο λόγος θα πρέπει να είναι μικρότερος από 0,5, αλλά σχεδόν όλοι οι ασθενείς με HFpEF έχουν λόγο πάνω από 0,5 και συχνά πάνω από 0,6.
Θεραπευτικές προοπτικές
Τα νέα δεδομένα υποδεικνύουν ότι η HFpEF μπορεί να αντιμετωπιστεί, όχι μόνο με φάρμακα που δρουν στην καρδιά, αλλά και με φάρμακα που μειώνουν το εσωτερικό λίπος και επαναφέρουν την υγιή παραγωγή αδιποκινών. Υπάρχουν ήδη εγκεκριμένα φάρμακα που δείχνουν θετικά αποτελέσματα, όπως οι αγωνιστές των GLP-1 υποδοχέων (semaglutide και tirzepatide), που επηρεάζουν ευνοϊκά την έκκριση αδιποκινών.
Η νέα θεωρία παρέχει επίσης ένα ενιαίο πλαίσιο κατανόησης για την HFpEF, κάτι που έως τώρα έλειπε. Αυτό αναμένεται να βοηθήσει τους κλινικούς ιατρούς να εντοπίζουν νωρίτερα τους ασθενείς που διατρέχουν κίνδυνο και να εφαρμόζουν πιο αποτελεσματικές θεραπείες.
Γιατί η ανακάλυψη αυτή είναι σημαντική
Η καρδιακή ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξώθησης αποτελεί μια αινιγματική μορφή καρδιακής νόσου, η οποία συχνά παραμένει υποδιαγνωσμένη ή λάθος αντιμετωπιζόμενη. Η Adipokine Hypothesis αλλάζει το παράδειγμα: μας δείχνει ότι η καρδιά δεν λειτουργεί ανεξάρτητα από τον υπόλοιπο οργανισμό και ότι η βιολογία του εσωτερικού λίπους μπορεί να καθορίζει την υγεία της.
Ο καθηγητής Packer, που 33 χρόνια πριν είχε προτείνει τη νευροορμονική θεωρία για την καρδιακή ανεπάρκεια με μειωμένο κλάσμα εξώθησης, αναφέρει ότι η Adipokine Hypothesis μπορεί να είναι η επόμενη μεγάλη αλλαγή στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την καρδιακή ανεπάρκεια.
Το εσωτερικό λίπος δεν είναι απλά ένα αισθητικό ζήτημα. Είναι ενεργός συμμετέχων στη λειτουργία της καρδιάς μας. Η κατανόηση της βιολογίας του ανοίγει τον δρόμο για νέες, πιο στοχευμένες θεραπείες και ενισχύει την ανάγκη για προληπτική αξιολόγηση. Ουσιαστικά, η φροντίδα της καρδιάς μπορεί να ξεκινάει από τον τρόπο που διαχειριζόμαστε το εσωτερικό μας λίπος. Η ανακάλυψη αυτή προσφέρει ελπίδα σε εκατομμύρια ανθρώπους με HFpEF και φέρνει την επιστήμη ένα βήμα πιο κοντά στο να κατανοήσει την καρδιά ως τμήμα ενός σύνθετου, ολόπλευρου οργανισμού.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!