Το ζήτημα του clawback επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στον χώρο της υγείας. Το μέτρο της υποχρεωτικής επιστροφής ποσών από τους παρόχους υγείας προς τον ΕΟΠΥΥ, που εφαρμόζεται εδώ και χρόνια για την κάλυψη υπερβάσεων στον προϋπολογισμό, καταγγέλλεται πλέον ανοιχτά ως ένα «διαρκές οικονομικό χαράτσι» που οδηγεί σε οικονομική ασφυξία την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.
Επιλεκτική μεταχείριση μεταξύ παρόχων
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη Βουλή, το clawback δεν εφαρμόζεται ισότιμα σε όλους τους παρόχους. Οι ιδιωτικές κλινικές, τα κέντρα αιμοκάθαρσης και οι κλινικές ψυχικής υγείας καταβάλλουν ιδιαίτερα χαμηλό clawback (0%-3%), την ώρα που οι διαγνωστικοί γιατροί, τα μικροβιολογικά εργαστήρια, τα πολυϊατρεία και οι φυσικοθεραπευτές επωμίζονται δυσανάλογα υψηλές επιβαρύνσεις που φθάνουν ακόμη και το 45%.
Παράλληλα, με την υπουργική απόφαση Β1β/60162/2024 δόθηκε το δικαίωμα μόνο στις φαρμακευτικές εταιρείες να συμψηφίζουν μέρος του clawback με δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, ρύθμιση που δεν ισχύει για τους ιδιώτες παρόχους υγείας.
Δικαστικές προσφυγές και αδιέξοδο
Η άνιση αυτή μεταχείριση έχει ήδη προκαλέσει σειρά παρεμβάσεων από ιατρικούς συλλόγους και φορείς της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών προσέφυγε πρόσφατα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ενώ εκκρεμεί ακόμη η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που συζητήθηκε τον Φεβρουάριο του 2025.
Οι εκπρόσωποι των παρόχων κάνουν λόγο για «σκάνδαλο άνισης μεταχείρισης» και «συνειδητή στρέβλωση του ανταγωνισμού», καταγγέλλοντας ότι το μέτρο οδηγεί σε οικονομικό αφανισμό χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις υγείας.
Τα κρίσιμα ερωτήματα
Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας καλείται πλέον να δώσει απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα:
- Γιατί συνεχίζεται η σκληρή αυτή επιβάρυνση σε μια περίοδο που η χώρα έχει εξέλθει από την αυστηρή μνημονιακή επιτήρηση και παρουσιάζει δημοσιονομικό πλεόνασμα 1,6 δισ. ευρώ;
- Με ποια λογική ορισμένες κατηγορίες κλινικών απολαμβάνουν προνομιακή μεταχείριση, ενώ η πλειοψηφία των παρόχων σηκώνει το βάρος;
- Προτίθεται το Υπουργείο να προχωρήσει σε πλήρη κατάργηση του clawback ή έστω σε δίκαιη, ισότιμη εφαρμογή του με βάση τα ευρωπαϊκά δεδομένα;
Ένα μέτρο που «καίει» το ΕΣΥ
Το clawback, που εφαρμόστηκε ως μνημονιακό εργαλείο περιστολής δαπανών, φαίνεται ότι εξελίσσεται σε χρόνιο πρόβλημα για το ΕΣΥ και τους παρόχους του. Αντί να λειτουργεί ως μηχανισμός εξορθολογισμού, κατηγορείται πλέον ότι διαλύει τον ιδιωτικό τομέα της πρωτοβάθμιας υγείας και εν τέλει υπονομεύει την πρόσβαση των ασθενών σε υπηρεσίες.
Το ερώτημα που μένει ανοιχτό είναι αν το Υπουργείο Υγείας θα τολμήσει να προχωρήσει σε μια ουσιαστική μεταρρύθμιση ή αν θα συνεχίσει μια πολιτική που πολλοί χαρακτηρίζουν ως «οικονομική ομηρία» για χιλιάδες επαγγελματίες υγείας.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!