Εμμηνορροϊκός κύκλος και σεξουαλική επιθυμία: Τι λέει η επιστήμη

Η σεξουαλική επιθυμία στις γυναίκες δεν είναι σταθερή. Μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου και επηρεάζεται από πολλούς βιολογικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Ένας από τους βασικότερους βιολογικούς παράγοντες που μελετά η επιστήμη είναι ο εμμηνορροϊκός κύκλος. Οι ορμονικές διακυμάνσεις που συμβαίνουν μέσα στον μήνα φαίνεται να παίζουν καθοριστικό ρόλο τόσο στη διάθεση όσο και στη σεξουαλική συμπεριφορά.

emminopaush1

Οι φάσεις του κύκλου και οι ορμονικές μεταβολές

Ο μέσος εμμηνορροϊκός κύκλος διαρκεί περίπου 28 ημέρες και χωρίζεται σε τέσσερις βασικές φάσεις:

Εμμηνορρυσία (ημέρες 1-5) – Πρόκειται για την περίοδο κατά την οποία αποβάλλεται το ενδομήτριο. Τα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης είναι χαμηλά, κάτι που συχνά συνοδεύεται από κόπωση, σωματική δυσφορία και μειωμένη διάθεση για σεξουαλική δραστηριότητα.
Ωοθυλακική φάση (ημέρες 6-13) – Τα οιστρογόνα αυξάνονται προοδευτικά, προετοιμάζοντας τον οργανισμό για πιθανή εγκυμοσύνη. Οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης οι γυναίκες νιώθουν μεγαλύτερη ενέργεια, αυτοπεποίθηση και συχνά εντονότερη επιθυμία για σεξ.
Ωορρηξία (ημέρες 14-16 περίπου) – Εδώ παρατηρείται το αποκορύφωμα της σεξουαλικής επιθυμίας. Τα οιστρογόνα βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, ενώ εκκρίνεται και η ωχρινοτρόπος ορμόνη (LH) που προκαλεί την απελευθέρωση του ωαρίου. Πολλές γυναίκες αναφέρουν ότι σε αυτή τη φάση νιώθουν μεγαλύτερη έλξη προς τους συντρόφους τους, έχουν αυξημένη λίμπιντο και είναι πιο δεκτικές στη σεξουαλική επαφή.
Ωχρινική φάση (ημέρες 17-28) – Η προγεστερόνη αυξάνεται για να προετοιμάσει το σώμα για πιθανή κύηση. Αν δεν υπάρξει γονιμοποίηση, τα επίπεδα τόσο της προγεστερόνης όσο και των οιστρογόνων πέφτουν ξανά. Αυτή η περίοδος συχνά συνδέεται με προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (PMS), το οποίο μπορεί να προκαλέσει ευερεθιστότητα, κατακράτηση υγρών, πτώση της διάθεσης και μειωμένο ενδιαφέρον για σεξ.

Τι δείχνουν οι επιστημονικές έρευνες

Πλήθος μελετών έχει εξετάσει τη σχέση ανάμεσα στον κύκλο και τη σεξουαλικότητα. Μια σειρά ερευνών επιβεβαιώνει ότι η σεξουαλική επιθυμία κορυφώνεται γύρω από την ωορρηξία, γεγονός που έχει και εξελικτική εξήγηση: σε αυτή τη φάση οι πιθανότητες σύλληψης είναι οι υψηλότερες.

Επιπλέον, μελέτες που χρησιμοποίησαν ημερολόγια, ερωτηματολόγια αλλά και βιολογικούς δείκτες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες τείνουν να επιλέγουν πιο προκλητικά ρούχα ή να εκδηλώνουν αυξημένη κοινωνικότητα κατά την ωορρηξία. Άλλες έρευνες υποστηρίζουν ότι η έλξη προς συγκεκριμένα χαρακτηριστικά συντρόφων – όπως η μυρωδιά ή τα έντονα ανδρογονικά χαρακτηριστικά – ενισχύεται τις γόνιμες ημέρες.

Ωστόσο, οι ειδικοί τονίζουν ότι οι μεταβολές αυτές δεν είναι ίδιες για όλες τις γυναίκες. Παράγοντες όπως η χρήση αντισυλληπτικών χαπιών, οι ψυχολογικές συνθήκες, το άγχος, οι σχέσεις με τον σύντροφο και η γενικότερη υγεία επηρεάζουν σημαντικά την εικόνα.

Ψυχολογική διάσταση και αυτοαντίληψη

Η σεξουαλική επιθυμία δεν καθορίζεται μόνο από τις ορμόνες. Η αντίληψη που έχει μια γυναίκα για το σώμα της, η σχέση με τον εαυτό της και τον σύντροφό της, αλλά και οι πολιτισμικές νόρμες παίζουν καθοριστικό ρόλο. Ορισμένες γυναίκες αναφέρουν αυξημένη επιθυμία ακόμη και κατά την εμμηνορρυσία, είτε λόγω σωματικής ανακούφισης μετά την αιμορραγία είτε επειδή αισθάνονται πιο δεμένες με τον σύντροφό τους σε εκείνη την περίοδο.

Πρακτικές επιπτώσεις

Η κατανόηση της σχέσης ανάμεσα στον κύκλο και τη σεξουαλικότητα έχει πρακτική αξία:

Μπορεί να βοηθήσει τις γυναίκες να κατανοήσουν καλύτερα το σώμα τους και να αποδεχτούν τις φυσικές διακυμάνσεις της επιθυμίας.
Δίνει χρήσιμες πληροφορίες στα ζευγάρια ώστε να προσαρμόζουν την ερωτική τους ζωή σύμφωνα με τις ανάγκες και τις φάσεις του κύκλου.
Έχει εφαρμογή και σε θέματα αναπαραγωγικής υγείας, είτε πρόκειται για αναζήτηση εγκυμοσύνης είτε για αντισύλληψη.

Ο εμμηνορροϊκός κύκλος αποτελεί έναν φυσικό βιολογικό ρυθμό που επηρεάζει τη γυναικεία σεξουαλική επιθυμία μέσα από πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις ορμονών, ψυχολογικών παραγόντων και κοινωνικών επιρροών. Η επιστήμη δείχνει ότι η λίμπιντο τείνει να αυξάνεται κατά την ωορρηξία, ωστόσο κάθε γυναίκα βιώνει τον κύκλο της με μοναδικό τρόπο. Η κατανόηση αυτών των μεταβολών συμβάλλει όχι μόνο στη βελτίωση της σεξουαλικής υγείας, αλλά και στην ενίσχυση της επικοινωνίας και της αρμονίας στις ερωτικές σχέσεις.