Έμφραγμα, εγκεφαλικό, καρδιακή ανεπάρκεια: Οι κρυφοί δείκτες κινδύνου που προειδοποιούν

Μια εκτεταμένη διεθνής μελέτη, με επικεφαλής το Northwestern Medicine και το Πανεπιστήμιο Yonsei της Νότιας Κορέας, κατέληξε σε ένα εντυπωσιακό εύρημα: περισσότερο από το 99% των ατόμων που υπέστησαν έμφραγμα, εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρδιακή ανεπάρκεια είχαν ήδη τουλάχιστον έναν παράγοντα κινδύνου σε μη ιδανικά επίπεδα πριν από το συμβάν. Το αποτέλεσμα αυτό καταρρίπτει την αντίληψη ότι οι σοβαρές καρδιαγγειακές παθήσεις μπορεί να εμφανιστούν αιφνιδιαστικά, χωρίς προειδοποιητικά σημάδια.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο Journal of the American College of Cardiology, ανέλυσε δεδομένα υγείας για περισσότερα από 9 εκατομμύρια ενήλικες στη Νότια Κορέα και σχεδόν 7.000 άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες σε χρονικό διάστημα που ξεπέρασε τη δεκαετία.

Οι παράγοντες κινδύνου

Οι επιστήμονες εστίασαν σε τέσσερις βασικούς καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου:

1. Αρτηριακή πίεση

   • Μη ιδανικά επίπεδα: ≥120/80 mmHg ή θεραπεία για υπέρταση.

   • Κλινικά αυξημένα επίπεδα: ≥140/90 mmHg.

2. Χοληστερόλη

   • Μη ιδανικά επίπεδα: ≥200 mg/dL ή φαρμακευτική αγωγή.

   • Κλινικά αυξημένα επίπεδα: ≥240 mg/dL.

3. Σάκχαρο αίματος

   • Μη ιδανικά επίπεδα: ≥100 mg/dL, διάγνωση διαβήτη ή αγωγή.

   • Κλινικά αυξημένα επίπεδα: ≥126 mg/dL.

4. Καπνιστική συνήθεια

   • Παρελθόν ή ενεργό κάπνισμα.

Αυτοί οι δείκτες βασίστηκαν στους ορισμούς της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας (AHA) για την ιδανική καρδιαγγειακή υγεία.

Τα αποτελέσματα της μελέτης

Τα ευρήματα ήταν σαφή και αδιαμφισβήτητα:

• Περισσότερο από το 99% όσων ανέπτυξαν στεφανιαία νόσο, καρδιακή ανεπάρκεια ή υπέστησαν εγκεφαλικό, είχαν τουλάχιστον έναν μη ιδανικό παράγοντα κινδύνου πριν από το πρώτο τους επεισόδιο.

• Πάνω από το 93% παρουσίαζαν δύο ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου.

• Η υπέρταση αναδείχθηκε ως ο συχνότερος παράγοντας: επηρέασε πάνω από το 95% των ασθενών στη Νότια Κορέα και περισσότερο από το 93% στις ΗΠΑ.

• Ακόμη και σε γυναίκες κάτω των 60 ετών –μια ομάδα που συχνά θεωρείται χαμηλότερου κινδύνου– περισσότερο από το 95% είχαν τουλάχιστον έναν παράγοντα πριν από το καρδιαγγειακό επεισόδιο.

• Όταν οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα «κλινικά αυξημένα» όρια, τουλάχιστον το 90% των ασθενών εξακολουθούσε να εμφανίζει τουλάχιστον έναν βασικό παράγοντα κινδύνου.

Τι σημαίνει αυτό για την πρόληψη

Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν ότι τα καρδιαγγειακά συμβάντα σπάνια εμφανίζονται χωρίς προειδοποίηση. Οι περισσότεροι άνθρωποι φέρουν ήδη παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι είναι συχνά τροποποιήσιμοι.

Ο καθηγητής καρδιολογίας Dr. Philip Greenland από τη Northwestern University Feinberg School of Medicine, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης, σχολίασε: «Η μελέτη δείχνει με σαφήνεια ότι η έκθεση σε έναν ή περισσότερους μη ιδανικούς παράγοντες κινδύνου πριν από τα καρδιαγγειακά συμβάντα αγγίζει σχεδόν το 100%. Ο στόχος μας πρέπει να είναι να βρούμε καλύτερους τρόπους ελέγχου αυτών των τροποποιήσιμων παραγόντων, αντί να αποσπόμαστε σε παράγοντες που δεν είναι εύκολα θεραπεύσιμοι και δεν έχουν αιτιώδη σχέση».

Η σημασία της πρόληψης και του ελέγχου

Τα ευρήματα ενισχύουν το μήνυμα των καρδιολογικών οργανισμών παγκοσμίως: η πρόληψη είναι το κλειδί. Η τακτική παρακολούθηση αρτηριακής πίεσης, χοληστερόλης και σακχάρου, σε συνδυασμό με την αποφυγή καπνίσματος, μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφράγματος, εγκεφαλικού ή καρδιακής ανεπάρκειας.

Η μελέτη δείχνει επίσης ότι ακόμη και μικρές αποκλίσεις από τα ιδανικά επίπεδα μπορούν να έχουν σωρευτική επίδραση με την πάροδο του χρόνου. Αυτό σημαίνει πως η έγκαιρη παρέμβαση –πριν τα επίπεδα φτάσουν σε κλινικά ανησυχητικές τιμές– είναι ζωτικής σημασίας.

Η μεγάλη αυτή έρευνα καταρρίπτει τον μύθο ότι οι καρδιαγγειακές παθήσεις χτυπούν χωρίς προειδοποίηση. Σχεδόν όλοι όσοι υπέστησαν έμφραγμα, εγκεφαλικό ή καρδιακή ανεπάρκεια είχαν ήδη μη ιδανικούς δείκτες υγείας. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: η πρόληψη και ο έλεγχος των βασικών παραγόντων κινδύνου μπορούν να σώσουν ζωές.