Ένα 24ωρο μετά τη δημοσιοποίηση των οριστικών στοιχείων για την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού της περιόδου Ιανουαρίου–Οκτωβρίου 2025, το οικονομικό επιτελείο βρίσκεται αντιμέτωπο με ένα μείγμα θετικών ενδείξεων, αλλά και προκλήσεων που διαφαίνονται για το επόμενο διάστημα.
Τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν χθες από το Υπουργείο Οικονομικών αποτυπώνουν μια εικόνα σχετικής δημοσιονομικής σταθερότητας, με τα έσοδα να κινούνται ελαφρώς πάνω από τους στόχους και τις δαπάνες να παραμένουν συγκρατημένες. Την ίδια στιγμή, η αγορά αναζητά απαντήσεις για τη βιωσιμότητα αυτής της πορείας μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον αβεβαιότητας.
Τα βασικά μεγέθη του προϋπολογισμού
Σύμφωνα με τα οριστικά δεδομένα του ΥΠΟΙΚ για το δεκάμηνο:
- Τα καθαρά έσοδα διαμορφώθηκαν στα 60,921 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μικρή αύξηση κατά 67 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο.
- Τα έσοδα από φόρους, που αποτελούν τη μεγάλη βάση των δημοσίων εσόδων, ανήλθαν σε 59,206 δισ. ευρώ. Από αυτά:
- Ο ΦΠΑ απέφερε 23,299 δισ. ευρώ,
- Ο ΕΦΚ στα καύσιμα και άλλα προϊόντα 6,181 δισ. ευρώ,
- Η φορολογία ακίνητης περιουσίας περίπου 2,227 δισ. ευρώ.
- Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 57,884 δισ. ευρώ, παραμένοντας χαμηλότερα από τον στόχο των 58,205 δισ. ευρώ.
Το αποτέλεσμα είναι ένα δημοσιονομικό πλεόνασμα, το οποίο το οικονομικό επιτελείο χαρακτηρίζει ως “ελεγχόμενο και εντός των προβλέψεων”.
Τι συνέβη χθες: Η ανάγνωση των τελικών δεδομένων
Η παρουσίαση των στοιχείων προκάλεσε σχόλια και κινητικότητα τόσο στους οικονομικούς αναλυτές όσο και στην αγορά, καθώς:
- Η ελαφρώς καλύτερη επίδοση στα έσοδα θεωρείται θετική αλλά όχι αρκετή για να δημιουργήσει άνεση σε ένα περιβάλλον αυξημένων διεθνών πιέσεων.
- Το «μαξιλάρι» του πλεονάσματος ερμηνεύεται ως ένδειξη συνέπειας στη δημοσιονομική πολιτική, αλλά εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πορεία της κατανάλωσης, η οποία ήδη δείχνει σημάδια επιβράδυνσης.
- Η συγκράτηση των δαπανών, αν και βοηθά το δημοσιονομικό αποτέλεσμα, έχει ανοίξει συζήτηση για το κατά πόσο επηρεάζει κρίσιμους τομείς, όπως υγεία, κοινωνική πρόνοια και δημόσιες επενδύσεις.
Η ανακοίνωση ήρθε επίσης λίγες ημέρες μετά τις συζητήσεις για το νέο ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο, που καθιστά ακόμη πιο επιτακτική τη σταθερή πορεία των ελληνικών δημόσιων οικονομικών.
Τι σημαίνει στην πράξη για την οικονομία
1. Δημοσιονομική σταθερότητα – αλλά υπό όρους
Το πλεόνασμα λειτουργεί ως «ασπίδα» απέναντι σε εξωτερικούς κινδύνους, ωστόσο η εξάρτηση από τα φορολογικά έσοδα δημιουργεί εύλογους προβληματισμούς για την αντοχή του μοντέλου.
2. Έσοδα που δείχνουν την πίεση στα νοικοκυριά
Το γεγονός ότι ο ΦΠΑ και οι ειδικοί φόροι παραμένουν οι βασικές πηγές εσόδων σημαίνει ότι η κατανάλωση εξακολουθεί να διατηρεί τη ροή στα δημόσια ταμεία – κάτι που όμως συχνά συνδέεται με ακρίβεια και υψηλές τιμές.
3. Δαπάνες «με φρένο»
Η κυβέρνηση κρατά τις δαπάνες χαμηλά για να επιτύχει τους στόχους, με την αντιπολίτευση να επισημαίνει ότι αυτό επιβαρύνει τομείς που χρειάζονται ενίσχυση, όπως το ΕΣΥ, τα νοσοκομεία και η παιδεία.
4. Το στοίχημα του 2026
Τα στοιχεία του δεκαμήνου αποτελούν τον «προάγγελο» της πορείας προς το νέο έτος. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να είναι πιο αυστηρή στη δημοσιονομική επιτήρηση, γεγονός που καθιστά τη διατήρηση των πλεονασμάτων στρατηγική προτεραιότητα.
Πώς επηρεάζονται υγεία και κοινωνική πολιτική
Για τον χώρο της υγείας – που αφορά άμεσα το Healthweb.gr – τα στοιχεία αυτά μεταφράζονται ως εξής:
- Υπάρχει δημοσιονομικός χώρος, αλλά όχι μεγάλος, για ενίσχυση κρίσιμων τομέων όπως τα νοσοκομεία, οι προσλήψεις και οι υποδομές.
- Η συγκράτηση των δαπανών φέρνει πίεση στις καθημερινές λειτουργίες των δομών υγείας, ειδικά σε νησιωτικές και υποστελεχωμένες περιοχές.
- Η πορεία των εσόδων θα καθορίσει αν θα υπάρξουν νέα μέτρα στήριξης ευάλωτων νοικοκυριών σε ενέργεια, υγεία και φάρμακο.
Συμπέρασμα
Τα στοιχεία του προϋπολογισμού που ανακοινώθηκαν χθες δείχνουν ότι η Ελλάδα κινείται σε τροχιά δημοσιονομικής σταθερότητας, όμως οι προκλήσεις παραμένουν.
Το βλέμμα στρέφεται πλέον στους τελευταίους δύο μήνες του 2025 και κυρίως στο πώς θα διαμορφωθεί ο προϋπολογισμός του 2026, καθώς και στο αν η κυβέρνηση θα μπορέσει να διατηρήσει την ισορροπία μεταξύ πλεονάσματος και αναγκαίων κοινωνικών δαπανών
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!
