Η Χαμάς φαίνεται έτοιμη να ζητήσει σημαντικές τροποποιήσεις στο σχέδιο εκεχειρίας που παρουσίασε ο Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα, πριν το αποδεχθεί επίσημα. Παρά τις βαθιές αντιρρήσεις, αναλυτές εκτιμούν ότι η οργάνωση θα καταλήξει σε θετική απάντηση μέσα στις επόμενες ημέρες, προκειμένου να αποφύγει την πλήρη στρατιωτική συντριβή.
Ο πρώην Αμερικανός πρόεδρος έχει δώσει διορία «τρεις ή τέσσερις ημέρες» για την τελική απάντηση, ενώ η πρόταση περιλαμβάνει τερματισμό του διετούς πολέμου, διεθνή διοίκηση στη Λωρίδα της Γάζας και σταδιακή ανασυγκρότηση της περιοχής. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο πολιτικός επιστήμονας Mkhaimar Abusada, η Χαμάς βρίσκεται «ανάμεσα στο κακό και στο χειρότερο»: μια απόρριψη μπορεί να οδηγήσει σε ολοκληρωτική ισραηλινή επίθεση.
Τα «αγκάθια» του σχεδίου
Η κύρια αντίσταση εστιάζεται στην απαίτηση για πλήρη αφοπλισμό, που θεωρείται αδιανόητη για τη στρατιωτική πτέρυγα της Χαμάς. Η ηγεσία, διασπασμένη ανάμεσα στη Γάζα, την Ντόχα και την Κωνσταντινούπολη, βρίσκεται σε έντονες εσωτερικές διαβουλεύσεις, ενώ Τουρκία και Κατάρ ασκούν πίεση για παραχωρήσεις. Παράλληλα, η ασαφής διατύπωση σχετικά με την ισραηλινή αποχώρηση προκαλεί σκεπτικισμό, αν και η διαβεβαίωση ότι δεν θα υπάρξει προσάρτηση ή κατοχή έχει χαιρετιστεί από ορισμένα στελέχη της οργάνωσης.
Ισορροπία δυνάμεων
Η Χαμάς έχει υποστεί συντριπτικά πλήγματα: σύμφωνα με έκθεση της ACLED, το 90% των διοικητών της και σχεδόν όλα τα ανώτερα στρατιωτικά στελέχη έχουν σκοτωθεί, ενώ το 97% των ρουκετών της έχει καταστραφεί. Παρά ταύτα, μεγάλο μέρος του υπόγειου δικτύου σηράγγων παραμένει ανέπαφο, ενώ νέες στρατολογίες εξασφαλίζουν τη συνέχιση της ένοπλης παρουσίας.
Ο ειδικός στη Χαμάς, Μάικλ Μιλστάιν, επισημαίνει ότι η οργάνωση «προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες και δραστηριοποιείται σε περιοχές που το Ισραήλ θεωρεί “καθαρισμένες”». Την ίδια στιγμή, τμήμα της στρατιωτικής πτέρυγας, κυρίως οι νεότεροι μαχητές, πιέζει για συνέχιση της σύγκρουσης, θεωρώντας ότι οι ισραηλινές δυνάμεις αντιμετωπίζουν πολιτικές και στρατηγικές δυσκολίες που μπορεί να αλλάξουν το συσχετισμό δυνάμεων.
Το πολιτικό αδιέξοδο
Η απόφαση για αποδοχή ή απόρριψη του σχεδίου Τραμπ ενδέχεται να καθορίσει το μέλλον της Χαμάς και της ίδιας της Γάζας. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με αγωνία τις εξελίξεις, γνωρίζοντας ότι κάθε καθυστέρηση μπορεί να πυροδοτήσει νέο κύκλο βίας. Το εσωτερικό δίλημμα παραμένει ανοιχτό: συμβιβασμός με όρους που απειλούν την ίδια την ύπαρξη της οργάνωσης ή συνέχιση ενός πολέμου που έχει ήδη στοιχίσει δεκάδες χιλιάδες ζωές.