Έντονος προβληματισμός επικρατεί στη Βουλγαρία μετά τις αποκαλύψεις για σημαντικό έλλειμμα στο Ταμείο Εθνικής Ασφάλισης Υγείας (NHIF), το οποίο ξεπερνά τα 403 εκατομμύρια λέβα (BGN), σύμφωνα με δηλώσεις του Διοικητή του Ταμείου και Αναπληρωτή Καθηγητή Πέτκο Στεφανόφσκι. Μετά από συνεδρίαση του Εποπτικού Συμβουλίου του NHIF την Πέμπτη, ο Στεφανόφσκι αποκάλυψε ότι έως τις 30 Ιουνίου 2025, τα συνολικά έσοδα και μεταφορές ανήλθαν σε 4.439.533.200 BGN, ενώ οι συνολικές δαπάνες και μεταφορές έφτασαν τα 4.843.511.800 BGN, οδηγώντας σε αρνητικό ισοζύγιο προϋπολογισμού ύψους 403.978.600 BGN.
Αβεβαιότητα για το Τελικό Έλλειμμα του 2025
Ο Διοικητής του NHIF απέφυγε να κάνει πρόβλεψη για το συνολικό έλλειμμα που αναμένεται στο τέλος του έτους. Ωστόσο, ανέφερε πως το αποθεματικό του Ταμείου θα ανοίξει τον Σεπτέμβριο, οπότε και θα ληφθούν αποφάσεις για τη διανομή των κονδυλίων. Όπως τόνισε, το αποθεματικό θα χρησιμοποιηθεί κατά κύριο λόγο για την κάλυψη υπεραποδόσεων νοσοκομείων — δηλαδή παροχές υπηρεσιών πέραν των συμφωνημένων ορίων. «Οι υπερβάσεις αυτές κυμαίνονται περίπου στα 14–15 εκατομμύρια λέβα για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο αντίστοιχα. Δεν θεωρούνται υπερβολικές, αλλά πρέπει να καλυφθούν εγκαίρως», σημείωσε.
Καθησυχασμός για τα Δικαιώματα των Ασθενών
Ο Στεφανόφσκι προσπάθησε να καθησυχάσει την κοινή γνώμη, τονίζοντας πως τα δικαιώματα των ασθενών δεν θα παραβιαστούν, παρά τη δύσκολη οικονομική κατάσταση του NHIF. Η δήλωση αυτή έγινε σε απάντηση σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με το προεδρικό βέτο που άσκησε την προηγούμενη εβδομάδα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Ρούμεν Ράντεφ, σε τροπολογίες του Νόμου για την Υγειονομική Ασφάλιση.
Οι τροπολογίες αυτές εισήγαγαν όρια στη δραστηριότητα των νοσοκομείων, γεγονός που ο Πρόεδρος θεώρησε ότι ενδέχεται να περιορίσει το συνταγματικό δικαίωμα των πολιτών στην ελεύθερη επιλογή μονάδας υγειονομικής περίθαλψης. Ωστόσο, το βέτο ανετράπη από τη Βουλή την Πέμπτη και οι τροπολογίες εγκρίθηκαν οριστικά.
Οι Αιτίες του Ελλείμματος: Υπερβάσεις και Υποαπόδοση Εσόδων
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο Διοικητής του NHIF, ένας από τους βασικότερους λόγους του ελλείμματος είναι η μειωμένη είσπραξη εσόδων, κυρίως μέσω μεταβιβάσεων από την Εθνική Υπηρεσία Εσόδων, η οποία παρουσίασε απόκλιση της τάξης του 4% από τις προβλέψεις. Επιπλέον, υπερβάσεις στις δαπάνες νοσοκομειακής περίθαλψης, ειδικά για φάρμακα, ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό και υπηρεσίες νοσηλείας, συνέβαλαν στην επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης του Ταμείου. Παρά τις προσπάθειες ελέγχου των δαπανών, οι αναγκαστικές παροχές λόγω αυξημένων αναγκών υγείας συνεχίζουν να δημιουργούν δημοσιονομική πίεση.
Επίκεισες Αποφάσεις για Κάλυψη Αναγκών
Ο Στεφανόφσκι επεσήμανε ότι ο στόχος είναι να καλυφθούν όλες οι νόμιμες παροχές και ανάγκες των ασθενών, χωρίς καθυστερήσεις ή μείωση της ποιότητας υπηρεσιών. Το άνοιγμα του αποθεματικού τον Σεπτέμβριο θεωρείται κρίσιμο σημείο για την αποφυγή περαιτέρω δυσλειτουργιών στο σύστημα υγείας. «Δεν θα επιτρέψουμε να επηρεαστεί η ποιότητα της φροντίδας των ασθενών λόγω του ελλείμματος», είπε χαρακτηριστικά.
Κοινωνικός Διάλογος και Μεταρρυθμίσεις στον Ορίζοντα
Το πρόβλημα του ελλείμματος στο NHIF έχει επαναφέρει στο προσκήνιο τον δημόσιο διάλογο γύρω από τη βιωσιμότητα του βουλγαρικού συστήματος υγείας. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η επίλυση δεν θα έρθει μόνο με την ανακατανομή πόρων, αλλά απαιτείται ριζική μεταρρύθμιση στον τρόπο χρηματοδότησης και λειτουργίας των νοσοκομείων. Πολλοί προτείνουν την ψηφιακή παρακολούθηση των παρεχόμενων υπηρεσιών, την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, καθώς και την καλύτερη διαχείριση των προμηθειών και φαρμάκων.
Το σημαντικό έλλειμμα στο NHIF αποτελεί σοβαρή ένδειξη των δημοσιονομικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η δημόσια υγεία στη Βουλγαρία. Αν και οι αρχές υπόσχονται ότι η ποιότητα περίθαλψης δεν θα υποβαθμιστεί, η ανάγκη για άμεσες παρεμβάσεις και στρατηγικό σχεδιασμό είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Ο τρόπος με τον οποίο θα διαχειριστεί το Ταμείο τους επόμενους μήνες θα κρίνει όχι μόνο την οικονομική του επιβίωση, αλλά και την εμπιστοσύνη των πολιτών στο σύστημα υγείας.