Body Positivity vs. Body Neutrality: Δύο φιλοσοφίες για το σώμα μας

Στην εποχή των social media, της εικόνας και της συνεχούς σύγκρισης, ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε το σώμα μας έχει γίνει σημαντικό κομμάτι της ψυχικής μας υγείας. Δύο έννοιες που συζητιούνται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια είναι το body positivity και το body neutrality. Αν και έχουν διαφορετική φιλοσοφία, και οι δύο προσφέρουν εργαλεία για να αποδεχθούμε και να σεβαστούμε το σώμα μας. Μάλιστα, ένας συνδυασμός των δύο προσεγγίσεων φαίνεται να είναι ο πιο υγιής δρόμος.

Τι είναι το Body Positivity;

Το body positivity (θετική εικόνα σώματος) είναι η ιδέα ότι μπορούμε να αγαπάμε και να εκτιμάμε το σώμα μας όπως ακριβώς είναι, ανεξάρτητα από το μέγεθος, το σχήμα ή τα «ατέλειά» του. Η φιλοσοφία αυτή ξεκίνησε τη δεκαετία του ’60 ως κίνημα ενάντια στην προκατάληψη προς τα υπέρβαρα άτομα και υποστήριξε ότι η αξία ενός ανθρώπου δεν καθορίζεται από την εμφάνισή του.

Στην πράξη, το body positivity μάς προτρέπει να εστιάσουμε στα στοιχεία που μας αρέσουν πάνω μας, να χρησιμοποιούμε θετικές δηλώσεις (affirmations) και να αμφισβητούμε τα στερεότυπα της κοινωνίας γύρω από το «ιδανικό σώμα». Για παράδειγμα, μπροστά στον καθρέφτη μπορούμε να πούμε: «Αγαπώ τα χέρια μου γιατί δείχνουν δυνατά» ή «Η κοιλιά μου, ακόμα κι αν δεν είναι επίπεδη, είναι όμορφη».

Ωστόσο, αυτή η προσέγγιση έχει και προκλήσεις. Δεν είναι πάντα εύκολο να αγαπάμε το σώμα μας, ειδικά τις ημέρες που η αυτοεκτίμηση μας είναι χαμηλή. Επίσης, εστιάζοντας αποκλειστικά στην εμφάνιση, το body positivity μπορεί να ενισχύσει –άθελά του– την ιδέα ότι το πώς δείχνουμε έχει υπερβολική σημασία.

Τι είναι το Body Neutrality;

Το body neutrality (ουδέτερη εικόνα σώματος) γεννήθηκε πιο πρόσφατα, γύρω στο 2015, ως εναλλακτική στο body positivity. Αντί να μας ζητά να αγαπάμε πάντα το σώμα μας, μας προτρέπει να το αποδεχόμαστε όπως είναι και να εκτιμάμε τις λειτουργίες του, πέρα από την εμφάνιση.

Η φιλοσοφία αυτή μας καλεί να δούμε το σώμα μας ως εργαλείο που μας επιτρέπει να ζούμε, να κινούμαστε, να δημιουργούμε αναμνήσεις και να απολαμβάνουμε τη ζωή. Έτσι, αντί να πούμε «Μου αρέσει η μέση μου», μπορούμε να πούμε «Εκτιμώ το σώμα μου γιατί με βοηθά να περπατώ, να αγκαλιάζω τους αγαπημένους μου ή να τρέχω στο πάρκο».

Με αυτόν τον τρόπο, το body neutrality μας απαλλάσσει από την πίεση να νιώθουμε όμορφοι ή ελκυστικοί κάθε στιγμή. Αντίθετα, μας βοηθά να καλλιεργήσουμε μια ουδέτερη αλλά υγιή σχέση με το σώμα μας.

Η Ιστορική Διαδρομή των Δύο Κινήσεων

Το κίνημα του body positivity έκανε την αρχή ως «αντίσταση» σε μια κοινωνία που συνέδεε το βάρος με την αξία και την υγεία. Προώθησε αλλαγές σε σχολεία, χώρους εργασίας και στην ιατρική κοινότητα, αμφισβητώντας την ιδέα ότι η εικόνα σώματος ορίζει την προσωπικότητα. Με την πάροδο του χρόνου, ωστόσο, φάνηκε ότι η απαίτηση να «αγαπάμε πάντα» το σώμα μας δεν ήταν ρεαλιστική. Έτσι, το body neutrality ήρθε ως πιο ισορροπημένη προσέγγιση, δίνοντας έμφαση στη λειτουργικότητα και όχι μόνο στην εμφάνιση.

Τα Οφέλη ενός Διπλού Μοντέλου

Σήμερα, πολλοί ειδικοί προτείνουν ότι ο συνδυασμός body positivity και body neutrality είναι η καλύτερη στρατηγική:

• Το body positivity μπορεί να ενισχύσει τη διάθεση και να καταπολεμήσει τα αρνητικά μηνύματα που δεχόμαστε για την εμφάνισή μας.

• Το body neutrality μας στηρίζει στις μέρες που η αγάπη προς το σώμα μας μοιάζει μακρινή, καθώς απαιτεί μόνο αποδοχή και ευγνωμοσύνη για τις λειτουργίες του.

Με αυτόν τον διπλό τρόπο σκέψης, μπορούμε να προσαρμοζόμαστε στις διαφορετικές φάσεις της καθημερινότητας: άλλες μέρες να λέμε «Αγαπώ το σώμα μου όπως είναι» και άλλες να επιλέγουμε το πιο ρεαλιστικό «Εκτιμώ το σώμα μου γιατί με στηρίζει στη ζωή».

Πρακτικές Συμβουλές

Για να εφαρμόσουμε αυτές τις φιλοσοφίες, μπορούμε:

• Να ξεκινάμε την ημέρα μας με μια θετική δήλωση ή μια λέξη ευγνωμοσύνης για το σώμα μας.

• Να αποφεύγουμε τις συγκρίσεις με άλλα σώματα στα social media.

• Να εστιάζουμε στις δυνατότητές μας (π.χ. «Το σώμα μου μου δίνει τη δύναμη να κάνω γιόγκα»).

• Να αποδεχόμαστε ότι δεν χρειάζεται πάντα να αγαπάμε το σώμα μας· η ουδέτερη αποδοχή είναι εξίσου σημαντική.

Το σώμα μας είναι κάτι περισσότερο από μια εικόνα στον καθρέφτη. Είναι το μέσο που μας επιτρέπει να ζούμε, να κινούμαστε και να αγαπάμε. Το body positivity μας διδάσκει να βλέπουμε την ομορφιά μας, ενώ το body neutrality μας προσφέρει μια πιο γειωμένη, πρακτική προοπτική. Ο συνδυασμός τους μπορεί να μας οδηγήσει σε μια πιο υγιή, ρεαλιστική και ολοκληρωμένη σχέση με τον εαυτό μας.