Ψηφίζεται σήμερα το νέο εργασιακό νομοσχέδιο – Τα οφέλη και τα «αγκάθια»

Ψηφίζεται σήμερα στη Βουλή το νέο εργασιακό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, που φέρνει σημαντικές μεταβολές στην οργάνωση του χρόνου εργασίας και την ευελιξία στην απασχόληση. Το σχέδιο νόμου επιδιώκει να δώσει εργαλεία τόσο στους εργαζόμενους όσο και στις επιχειρήσεις, προσαρμόζοντας το θεσμικό πλαίσιο στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς.

Βασικός στόχος είναι η καθιέρωση ευέλικτων ωραρίων και η απλοποίηση των διαδικασιών προσλήψεων και αποχωρήσεων, ώστε η γραφειοκρατία να περιοριστεί δραστικά μέσω ψηφιακών εργαλείων. Παράλληλα, προβλέπεται η δυνατότητα διευθέτησης του χρόνου εργασίας σε εβδομαδιαία, μηνιαία ή ετήσια βάση, εξυπηρετώντας επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν έλλειψη προσωπικού. Ειδική πρόβλεψη επιτρέπει την κατ’ εξαίρεση εργασία έως 13 ωρών ημερησίως για έναν εργοδότη, με προσαύξηση 40% στην αμοιβή και δικλίδες προστασίας για όσους αρνούνται την υπερωριακή απασχόληση.

Η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως υπογραμμίζει ότι η χρήση του ευέλικτου ωραρίου «δεν ανατρέπει τα δικαιώματα των εργαζομένων για 8ωρο και 40ωρο την εβδομάδα». Αντίθετα, όπως αναφέρει, ενισχύεται η διαφάνεια μέσω της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, που λειτουργεί ως εγγύηση τήρησης του ωραρίου. Το νομοσχέδιο, όπως επισημαίνει, «απαντά στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας» και προέκυψε «μέσα από τη συνεργασία εργαζομένων και επιχειρήσεων».

Ο γενικός γραμματέας Εργασίας Νίκος Μηλαπίδης αναφέρει ότι η καλή πίστη αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων. Τονίζει ότι η νομοθεσία θέτει σαφή όρια στον ημερήσιο και εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας, τα οποία παραμένουν: 40 ώρες εβδομαδιαίας απασχόλησης (σε πενθήμερο ή εξαήμερο) και 48 ώρες το πολύ ανά περίοδο τεσσάρων μηνών, συμπεριλαμβανομένων των υπερωριών. Επίσης, ορίζει ανώτατο ετήσιο όριο υπερωριακής απασχόλησης τις 150 ώρες, ενώ η άρνηση υπερωρίας ή διευθέτησης προστατεύεται νομικά και δεν μπορεί να οδηγήσει σε απόλυση ή δυσμενή μεταχείριση.

Τα οφέλη για τους εργαζόμενους

1. Ευέλικτο ωράριο και 13ωρη εργασία: Πλέον, η δυνατότητα 13ωρης απασχόλησης επεκτείνεται και σε εργαζόμενους ενός εργοδότη, με προσαύξηση 40% και υπό την προϋπόθεση τήρησης των ορίων ανάπαυσης. Η ρύθμιση εφαρμόζεται κατ’ εξαίρεση, όχι σε καθημερινή βάση, και με ανώτατο όριο 48 ωρών εβδομαδιαίας εργασίας ανά τετράμηνο. Αυτό μπορεί να ισχύει μέχρι 37 ημέρες τον χρόνο, δηλαδή περίπου τρεις φορές τον μήνα.
   Παράδειγμα: Εργαζόμενος σε σούπερ μάρκετ μπορεί, αν συμφωνεί, να δουλέψει 13 ώρες Παρασκευή και 13 ώρες Σάββατο, με αυξημένες αποδοχές. Τις υπόλοιπες ημέρες της εβδομάδας, το ωράριό του μειώνεται ανάλογα ώστε να τηρούνται τα εβδομαδιαία όρια.

2. Μισθολογική προσαύξηση: Εργαζόμενος που αμείβεται με 8 ευρώ/ώρα και εργάζεται 13 ώρες για δύο εργοδότες λαμβάνει 104 ευρώ ημερησίως, ενώ με έναν εργοδότη η αμοιβή του αυξάνεται στα 119 ευρώ, λόγω της προσαύξησης υπερωρίας.

3. Διευθέτηση χρόνου εργασίας: Θεσμοθετείται η τετραήμερη εργασία σε ετήσια βάση, με δυνατότητα προγραμματισμού ωραρίου ανάλογα με τις ανάγκες του εργαζομένου. Προϋπόθεση αποτελεί η συναίνεση του ίδιου, και οι επιπλέον ώρες μπορούν να αντισταθμίζονται με ρεπό ή άδεια.
   Παράδειγμα: Εργαζόμενος μπορεί να δουλεύει 10 ώρες τη Δευτέρα έως Πέμπτη και να έχει ρεπό την Παρασκευή, χωρίς υπερωριακή απασχόληση πέραν του 10ώρου.

4. Υπερωρίες σε εκ περιτροπής εργασία: Οι εκ περιτροπής εργαζόμενοι αποκτούν το δικαίωμα υπερωριακής απασχόλησης, με προσαύξηση 40% ανά ώρα, εφόσον το επιθυμούν. Έτσι μπορούν να αυξήσουν το εισόδημά τους, ιδίως σε εποχιακές εργασίες όπως η εστίαση.

5. Σπάσιμο άδειας: Οι εργαζόμενοι αποκτούν τη δυνατότητα κατανομής της ετήσιας άδειας σε τμήματα τουλάχιστον 5 ημερών, μετά από συνεννόηση με τον εργοδότη, για μεγαλύτερη ευελιξία στον προγραμματισμό τους.

6. Προστασία μέσω Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας: Θεσπίζεται ότι κάθε μείωση μισθού μετά την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας θεωρείται παράνομη βλαπτική μεταβολή. Οι «κρυφές» υπερωρίες πλέον καταγράφονται, ενώ η προσπάθεια εργοδοτών να συμψηφίσουν το κόστος με μειώσεις αποδοχών καθίσταται άκυρη.

Τα οφέλη για τις επιχειρήσεις

Οι νέες ρυθμίσεις δίνουν στις επιχειρήσεις περισσότερη ευελιξία και λιγότερη γραφειοκρατία, ιδιαίτερα στις περιόδους αιχμής.

1. Μείωση γραφειοκρατίας: Οι διαδικασίες πρόσληψης απλοποιούνται — πλέον θα χρειάζεται μόνο ένα έγγραφο αντί για τέσσερα.

2. Προσλήψεις εξπρές: Θεσπίζεται η εφαρμογή «Ταχεία Πρόσληψη» για fast track προσλήψεις μέσω κινητού, ιδίως σε εστίαση και τουρισμό. Οι εργοδότες μπορούν να προσλαμβάνουν προσωπικό για έκτακτες ανάγκες έως δύο ημέρες την εβδομάδα, αρκεί να δηλώνεται στο ΕΡΓΑΝΗ. Το μέτρο στοχεύει στον περιορισμό της αδήλωτης εργασίας.
   Διευκρίνιση: Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για «απολύσεις εξπρές», καθώς το θεσμικό πλαίσιο απολύσεων παραμένει αμετάβλητο.

3. Οικειοθελής αποχώρηση με ένα κλικ: Καταργείται η αναμονή 10 ημερών για αντικατάσταση εργαζομένου που παραιτείται. Με τη νέα ρύθμιση, ο εργοδότης μπορεί να δηλώσει την αποχώρηση και να προχωρήσει άμεσα σε νέα πρόσληψη, χωρίς κίνδυνο παρερμηνείας ως απόλυσης.

Μέλει να δούμε ωστόσο στην πράξη τι θα κάνουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν τους δικούς τους «κανόνες» και αποτελούν την ραχοκοκαλιά της οικονομίας.