Η τακτική σωματική άσκηση φαίνεται πως προσφέρει μια σημαντική «ασπίδα» προστασίας στους καπνιστές άνω των 40 ετών, μειώνοντας τα επίπεδα κατάθλιψης και προβλημάτων ύπνου σε επίπεδα αντίστοιχα με αυτά των μη καπνιστών. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα νέας μελέτης του Texas A&M University School of Public Health, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Health Education & Behavior.
Το προφίλ των καπνιστών και τα προβλήματα υγείας
Είναι ήδη γνωστό ότι το κάπνισμα σχετίζεται με σοβαρές ασθένειες, όπως ο καρκίνος του πνεύμονα και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Παράλληλα, αποτελεί τη συχνότερη αιτία θανάτου που μπορεί να προληφθεί παγκοσμίως. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, περίπου ένας στους πέντε ενήλικες καπνίζει.
Η νέα μελέτη δείχνει ότι, εκτός από τους γνωστούς σωματικούς κινδύνους, οι καπνιστές αντιμετωπίζουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης καταθλιπτικών συμπτωμάτων και διαταραχών ύπνου. Συγκεκριμένα, οι καπνιστές ηλικίας 40 έως 59 ετών που δεν ακολουθούσαν τις οδηγίες σωματικής δραστηριότητας είχαν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά μέτριων έως σοβαρών συμπτωμάτων κατάθλιψης και αϋπνίας.
Αντίστοιχα, οι καπνιστές άνω των 60 ετών παρουσίαζαν αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσουν προβλήματα ύπνου, με την άσκηση όμως να μειώνει αυτούς τους κινδύνους.
Η σημασία της άσκησης
Οι τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες στις ΗΠΑ συστήνουν στους ενήλικες να γυμνάζονται τουλάχιστον 300 λεπτά μέτριας έντασης ή 150 λεπτά έντονης έντασης την εβδομάδα, ή να συνδυάζουν και τις δύο μορφές.
Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε δεδομένα από 3.008 ενήλικες, χρησιμοποιώντας το National Health and Nutrition Examination Survey (2017–2020), μια εθνικά αντιπροσωπευτική έρευνα που αξιολογεί την υγεία και τη διατροφή των Αμερικανών.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσοι καπνιστές τηρούσαν τις οδηγίες σωματικής δραστηριότητας είχαν σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά κατάθλιψης και διαταραχών ύπνου, σε επίπεδα συγκρίσιμα με των μη καπνιστών.
Πώς συνδέονται κάπνισμα, άσκηση και ψυχική υγεία
Ο επικεφαλής της μελέτης, Taehyun Roh, επεσήμανε ότι οι σχέσεις μεταξύ καπνίσματος, κατάθλιψης και ύπνου είναι περίπλοκες και αλληλοεπηρεάζονται. Το κάπνισμα προκαλεί νευροχημικές αλλαγές που μπορούν να εντείνουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης, ενώ αυτά με τη σειρά τους μειώνουν την ποιότητα του ύπνου. Αντίθετα, η άσκηση έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει και τις δύο καταστάσεις, δρώντας τόσο σε βιολογικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο.
Η σωματική δραστηριότητα απελευθερώνει ενδορφίνες, μειώνει τα επίπεδα στρες και βελτιώνει τον κιρκάδιο ρυθμό, ο οποίος ρυθμίζει τον ύπνο. Έτσι, μπορεί να αντισταθμίσει μέρος των αρνητικών συνεπειών του καπνίσματος.
Διαφορές ανά ηλικιακή ομάδα
Ένα ενδιαφέρον εύρημα ήταν ότι οι νεότεροι καπνιστές, ηλικίας 20 έως 39 ετών, εξακολουθούσαν να αντιμετωπίζουν αυξημένες πιθανότητες διαταραχών ύπνου, ακόμη κι αν ασκούνταν τακτικά. Αυτό ίσως οφείλεται στην ένταση και τη διάρκεια του καπνίσματος, στο είδος της άσκησης ή σε άλλους άγνωστους παράγοντες.
Αντίθετα, οι μεγαλύτεροι καπνιστές φάνηκε να επωφελούνται περισσότερο από την άσκηση, καθώς τα επίπεδα κατάθλιψης και διαταραχών ύπνου τους εξισώθηκαν με αυτά των μη καπνιστών.
Η διπλή στρατηγική για καλύτερη υγεία
Η μελέτη καταλήγει σε ένα ξεκάθαρο συμπέρασμα: η σωματική δραστηριότητα είναι κρίσιμη για την υγεία, αλλά δεν μπορεί να ακυρώσει πλήρως τις βλάβες του καπνίσματος. Η καλύτερη στρατηγική για τη σωματική και ψυχική ευεξία παραμένει η συνδυασμένη προσπάθεια: διακοπή καπνίσματος και τακτική άσκηση.
Με δεδομένο ότι περίπου ένας στους τρεις ενήλικες στις ΗΠΑ αντιμετωπίζει διαταραχές ύπνου και ένας στους δώδεκα αναφέρει καταθλιπτικά συμπτώματα, η ενσωμάτωση της άσκησης στην καθημερινότητα μπορεί να αποτελέσει μια αποτελεσματική και προσιτή παρέμβαση δημόσιας υγείας.
Η νέα μελέτη από το Texas A&M υπογραμμίζει ότι η άσκηση δεν είναι απλώς μέσο διατήρησης καλής φυσικής κατάστασης· λειτουργεί και ως εργαλείο βελτίωσης της ψυχικής υγείας, ιδιαίτερα στους καπνιστές μεγαλύτερης ηλικίας. Αν και η πλήρης αποφυγή του καπνίσματος παραμένει το σημαντικότερο βήμα, η τακτική σωματική δραστηριότητα μπορεί να μειώσει ουσιαστικά τους κινδύνους κατάθλιψης και κακού ύπνου. Με λίγα λόγια, η κίνηση σώζει – κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!