Τι κάνει ορισμένους ανθρώπους ακαταμάχητους για τα κουνούπια

Για πολλούς ανθρώπους, οι καλοκαιρινές βραδιές συνοδεύονται από έναν ενοχλητικό επισκέπτη: τα κουνούπια. Αλλά γιατί ορισμένα άτομα μοιάζουν να είναι μαγνήτες για τα τσιμπήματα, ενώ άλλα μένουν σχετικά άτρωτα; Μια πρόσφατη μελέτη στην Ολλανδία προσφέρει ενδιαφέροντα στοιχεία για αυτή την ερώτηση.

Ένα μουσικό φεστιβάλ ως εργαστήριο

Ερευνητές στην Ολλανδία αξιοποίησαν το Lowlands Festival στο Biddinghuizen για να μετατρέψουν το χώρο σε ένα προσωρινό εργαστήριο, με σκοπό να μελετήσουν την έλξη των κουνουπιών προς τους ανθρώπους. Για τρεις συνεχόμενες ημέρες, οι επιστήμονες δημιούργησαν εργαστηριακές εγκαταστάσεις μέσα σε εμπορευματοκιβώτια και προσκάλεσαν τους επισκέπτες να συμμετάσχουν στο πείραμα “Mosquito Magnet Trial”.

Οι συμμετέχοντες τοποθετούσαν τα χέρια τους σε διαφανή κουτιά όπου βρίσκονταν κλεισμένα κουνούπια. Συστήματα κάμερας και υπολογιστή παρακολουθούσαν τις κινήσεις των εντόμων και υπολόγιζαν ένα μοναδικό σκορ έλξης για κάθε άτομο. Η μελέτη περιλάμβανε πάνω από 500 εθελοντές, και τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά ποικίλα: μερικοί άνθρωποι ήταν σχεδόν απρόσβλητοι, ενώ άλλοι έγιναν άμεσα μαγνήτες για τα κουνούπια.

Τι καθιστά κάποιον ελκυστικό στα κουνούπια;

Τα ευρήματα της ομάδας, που δημοσιεύθηκαν σε προκαταρκτική αναφορά στο bioRxiv.org, αποκάλυψαν ορισμένους απροσδόκητους παράγοντες που επηρεάζουν την έλξη των κουνουπιών:

1. Κατανάλωση αλκοόλ: Οι συμμετέχοντες που είχαν καταναλώσει πρόσφατα μπύρα ήταν 44% πιο ελκυστικοί στα κουνούπια από εκείνους που δεν είχαν πιει.

2. Κάνναβη: Η πρόσφατη χρήση κάνναβης αύξανε επίσης την ελκυστικότητα προς τα έντομα.

3. Κοντινός ύπνος με άλλους: Οι άνθρωποι που είχαν κοιμηθεί δίπλα σε κάποιον άλλο την προηγούμενη νύχτα είχαν υψηλότερα σκορ έλξης.

Αντίθετα, ορισμένες απλές συνήθειες μείωσαν σημαντικά την έλξη των κουνουπιών:

• Αντηλιακό: Οι συμμετέχοντες που είχαν εφαρμόσει αντηλιακό ήταν περίπου μισοί τόσο ελκυστικοί για τα κουνούπια σε σύγκριση με όσους δεν το είχαν χρησιμοποιήσει.

Ο ρόλος του περιβάλλοντος και των περιορισμών της μελέτης

Ο Felix Hol, ποσοτικός βιολόγος που ηγήθηκε της έρευνας στο Radboud University Medical Center, τόνισε ότι η ζωντανή ατμόσφαιρα του φεστιβάλ έκανε την εμπειρία ξεχωριστή. Οι συμμετέχοντες ενθουσιάστηκαν με τα αποτελέσματα, με τον ήχο χειροκροτημάτων να συνοδεύει κάθε σκορ.

Ωστόσο, ο Hol προειδοποίησε ότι τα αποτελέσματα πρέπει να ερμηνευτούν με προσοχή:

• Το περιβάλλον του φεστιβάλ δεν είναι τόσο ελεγχόμενο όσο ένα παραδοσιακό εργαστήριο.

• Ο πληθυσμός των εθελοντών (κυρίως νέοι λάτρεις του camping) δεν αντιπροσωπεύει τον γενικό πληθυσμό.

Παρά τις περιορισμένες συνθήκες, η μελέτη προσφέρει πολύτιμη εικόνα για τις συνήθειες και τις βιολογικές παραμέτρους που κάνουν ορισμένους ανθρώπους πιο επιρρεπείς στα τσιμπήματα.

Συμβουλές για να μειώσετε τα τσιμπήματα

Με βάση τα ευρήματα, τα βασικά μέτρα προστασίας είναι απλά:

1. Μην καταναλώνετε μπύρα ή κάνναβη όταν βρίσκεστε σε περιοχές με έντονη παρουσία κουνουπιών.

2. Χρησιμοποιήστε αντηλιακό, που μπορεί να λειτουργήσει και ως ένα ελαφρύ απωθητικό.

3. Αποφύγετε τον κοντινό ύπνο με πολλούς ανθρώπους σε εξωτερικούς χώρους, ιδιαίτερα σε περιοχές με πολλά κουνούπια.

4. Μακριά ρούχα και προστατευτικά σπρέι: Σε περίπτωση που θέλετε να απολαύσετε το βράδυ χωρίς να γίνετε στόχος των κουνουπιών.

Όπως σημείωσε ο Hol, «Μπορείτε να κάνετε ό,τι θέλετε, απλώς βάλτε μακριά μανίκια και αντηλιακό».

Η έρευνα αυτή δείχνει ότι η έλξη των κουνουπιών προς τους ανθρώπους δεν είναι τυχαία. Παράγοντες όπως αλκοόλ, κάνναβη, κοντινός ύπνος και χρήση αντηλιακού επηρεάζουν σημαντικά την πιθανότητα τσιμπήματος. Αν θέλετε να αποφύγετε τα ενοχλητικά τσιμπήματα, η προσοχή στις καθημερινές σας συνήθειες και η χρήση προστατευτικών μέτρων μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά.