Τα τελευταία δέκα χρόνια, ο αριθμός των Αμερικανών που αναλαμβάνουν τη φροντίδα ηλικιωμένων ή ατόμων με αναπηρία στο οικογενειακό τους περιβάλλον έχει αυξηθεί δραματικά, σύμφωνα με νέα έκθεση πολιτικής του οργανισμού AARP. Από το 2015 έως το 2025, σημειώθηκε αύξηση 45% στον αριθμό των οικογενειακών φροντιστών, με περίπου 63 εκατομμύρια Αμερικανούς να φροντίζουν πλέον κάποιο συγγενικό τους πρόσωπο που είναι ηλικιωμένο ή έχει κάποια πάθηση, σύμφωνα με τη Rita Choula, διευθύντρια φροντίδας στο Ινστιτούτο Δημόσιας Πολιτικής της AARP.
Η νέα έκθεση με τίτλο “Caregiving in the U.S. 2025”, που εκπονήθηκε από την AARP και την Εθνική Συμμαχία για τη Φροντίδα, καταγράφει ότι 1 στους 4 Αμερικανούς (ποσοστό 24%) είναι σήμερα οικογενειακός φροντιστής.
Έντονη φροντίδα και αυξημένες απαιτήσεις
«Είναι ένας τεράστιος αριθμός όταν σκεφτεί κανείς το βάρος που σηκώνουν αυτοί οι άνθρωποι», τόνισε η Choula σε συνέντευξή της. «Δεν πρόκειται πλέον μόνο για μεταφορές ή συνοδείες σε ραντεβού, αλλά για περίπλοκες ιατρικές και φαρμακευτικές φροντίδες — και μάλιστα για μεγάλα χρονικά διαστήματα». Η κύρια αιτία της αύξησης αυτής είναι η γήρανση των Baby Boomers, δηλαδή της γενιάς που γεννήθηκε μεταξύ 1946 και 1964.
Πολλοί από τους λήπτες φροντίδας είναι πλέον άνω των 75 ετών και πάσχουν από πολλαπλές χρόνιες παθήσεις. «Οι άνθρωποι ζουν περισσότερο, αλλά συχνά με σοβαρές ασθένειες που παλαιότερα δεν θα επιβίωναν για τόσο καιρό», εξηγεί η Choula. «Αυτό σημαίνει πως πλέον χρειάζονται φροντιστές στο σπίτι με υψηλές γνώσεις και αντοχές».
Νέα αντίληψη για τον ρόλο του οικογενειακού φροντιστή
Μέχρι πρόσφατα, πολλοί δεν συνειδητοποιούσαν ότι αποτελούν οικογενειακούς φροντιστές. «Ήταν απλώς η κόρη, ο σύζυγος, το παιδί. Έκαναν αυτό που θεωρούσαν φυσικό. Όμως τώρα, ο ρόλος αυτός αναγνωρίζεται ως κρίσιμος και απαιτητικός», λέει η Choula. Σύμφωνα με την έκθεση, περίπου το 70% των φροντιστών ηλικίας 18 έως 64 ετών εργάζονται πλήρως ή μερικώς ενώ παράλληλα φροντίζουν τον συγγενή τους.
«Φανταστείτε κάποιον που εργάζεται 40 ώρες την εβδομάδα και ταυτόχρονα πρέπει να οργανώνει μεταφορές, να διαχειρίζεται πολύπλοκα φάρμακα και να παρέχει ιατρική φροντίδα», εξηγεί η Choula. «Αυτό μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην επαγγελματική του πορεία». Ιδιαίτερα οι νέοι φροντιστές —της γενιάς των Millennials και της Gen Z— συχνά βλέπουν την καριέρα τους να μένει πίσω, καθώς οι ευθύνες της φροντίδας τους περιορίζουν στις επαγγελματικές ευκαιρίες.
Η προσωπική εμπειρία της Choula
Η ίδια η Choula έχει βιώσει αυτόν τον ρόλο. Φρόντισε τη μητέρα της, που έπασχε από μετωποκροταφική άνοια, επί 15 χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, εργάστηκε πλήρως και απέκτησε δύο παιδιά. «Έφτασα στο σημείο να φροντίζω τη μητέρα μου με άνοια και δύο μωρά κάτω των δύο ετών, ενώ εργαζόμουν κανονικά», θυμάται.
Οικονομικές και σωματικές επιπτώσεις
Σχεδόν οι μισοί φροντιστές δηλώνουν πως αντιμετωπίζουν οικονομικές συνέπειες λόγω των ευθυνών τους. Ένας στους τρεις σταμάτησε να αποταμιεύει, ενώ ένας στους τέσσερις εξάντλησε τις βραχυπρόθεσμες οικονομίες του. Το 64% των φροντιστών αναφέρει υψηλό συναισθηματικό άγχος, ενώ το 45% δηλώνει σωματική εξάντληση, σύμφωνα με την έκθεση.
Προτάσεις υποστήριξης και ανάγκη για πολιτικές παρεμβάσεις
Η AARP ζητά φορολογικές ελαφρύνσεις, σε ομοσπονδιακό και πολιτειακό επίπεδο, ώστε να καλύπτονται οι προσωπικές δαπάνες των φροντιστών. Υποστηρίζει επίσης την πρόσφατη απόφαση των Κέντρων Medicare και Medicaid να επιτρέπεται η εκπαίδευση οικογενειακών φροντιστών από επαγγελματίες υγείας, με πληρωμή. Παράλληλα, τονίζεται η ανάγκη για καλύτερο συντονισμό των υπηρεσιών υγείας, ειδικά κατά την έξοδο ενός ασθενούς από το νοσοκομείο. «Ξαφνικά ο φροντιστής γίνεται το πιο σημαντικό πρόσωπο στον χώρο», λέει η Choula. «Πρέπει να οργανώσει ραντεβού, φάρμακα, ασφαλιστικά ζητήματα — όλα».
Η ανάγκη για στήριξη
Η Choula προτρέπει τους φροντιστές να απευθύνονται σε τοπικά Κέντρα Πόρων για Ηλικιωμένους και Άτομα με Αναπηρία (Aging and Disability Resource Centers), που μπορούν να τους κατευθύνουν σε υπηρεσίες και προγράμματα βοήθειας. «Οι φροντιστές χρειάζονται βοήθεια. Όσο αυξάνονται οι ανάγκες και οι νέοι φροντιστές, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η ζήτηση για αυτούς τους πόρους», τονίζει.