Μια ομάδα ερευνητών από το Ινστιτούτο Max Planck για την Ανθρώπινη Ανάπτυξη (MPIB) και το Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο Hamburg-Eppendorf (UKE) απέδειξε σε μια πρόσφατη πιλοτική μελέτη ότι το εικονικό μπάνιο στο δάσος μπορεί να βελτιώσει τη συναισθηματική ευεξία – ειδικά εάν το εικονικό φυσικό περιβάλλον προσελκύει πολλαπλές αισθήσεις, όπως η ακοή, η όραση και η όσφρηση, ταυτόχρονα. Τα αποτελέσματα έχουν δημοσιευτεί στο Journal of Environmental Psychology.
Στην Ιαπωνία, το Shinrin Yoku ή αλλιώς το μπάνιο στο δάσος έχει ήδη χρησιμοποιηθεί για θεραπευτικές εφαρμογές, για παράδειγμα, για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και των επιπέδων στρες. Για τη μελέτη τους, οι ερευνητές ήθελαν να μάθουν εάν το μπάνιο στο δάσος – η συνειδητή εμβάπτιση στη φύση – μπορεί επίσης να είναι αποτελεσματικό όταν γίνεται εικονικά και επικεντρώθηκαν στο εάν το θετικό αποτέλεσμα είναι ισχυρότερο όταν αντιμετωπίζονται ταυτόχρονα πολλές αισθήσεις.
Για το έργο, δημιουργήθηκε ένα βίντεο υψηλής ποιότητας 360° VR στο μεγαλύτερο δάσος ελάτης Douglas της Ευρώπης, το φυσικό καταφύγιο Sonnenberg κοντά στο Parchim – με πρωτότυπους ήχους και το άρωμα αιθέριων ελαίων από το έλατο Douglas. Οι συμμετέχοντες βίωσαν το εικονικό δασικό τοπίο είτε ως μια πλήρη αισθητηριακή εμπειρία (με εικόνες, ήχο και άρωμα) είτε σε μειωμένη μορφή, όπου χρησιμοποιήθηκαν δασικά ερεθίσματα που απευθύνονταν σε μία μόνο αίσθηση – οπτική, ακουστική ή οσφρητική.
Σε παραλλαγές όπου ενεργοποιήθηκε μόνο η ακοή ή η όσφρηση, οι συμμετέχοντες τοποθετήθηκαν σε ένα ουδέτερο εικονικό περιβάλλον για να ελαχιστοποιηθούν τα οπτικά ερεθίσματα και η επίδραση της τεχνολογίας VR.
Σημαντικά καλύτερο αποτέλεσμα με αισθητηριακό συνδυασμό
Περισσότεροι από 130 συμμετέχοντες τέθηκαν αρχικά σε μια κατάσταση οξέος στρες χρησιμοποιώντας εικόνες που προκαλούσαν στρες. Στη συνέχεια, εξοπλισμένοι με γυαλιά VR, βίωσαν μία από τις τέσσερις παραλλαγές δασικής διέγερσης/λουτρού. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο συνδυασμός και των τριών αισθητηριακών ερεθισμάτων οδήγησε σε σημαντικά μεγαλύτερη βελτίωση της διάθεσης και σε ένα ισχυρότερο αίσθημα σύνδεσης με τη φύση σε σύγκριση με όταν παρουσιάστηκαν μεμονωμένα αισθητηριακά ερεθίσματα.
Εκτός από τις θετικές επιπτώσεις στη διάθεση, υπήρξαν επίσης περιορισμένες βελτιώσεις στη μνήμη εργασίας – τη γνωστική λειτουργία που μας επιτρέπει να αποθηκεύουμε, να επεξεργαζόμαστε και να ανακτούμε πληροφορίες βραχυπρόθεσμα. Ωστόσο, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι τα αποτελέσματα είναι ειδικά για κάθε περιοχή και δεν μπορούν ακόμη να θεωρηθούν καθολικά έγκυρα. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες με μεγαλύτερα δείγματα για να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα και να κατανοηθούν καλύτερα οι μηχανισμοί πίσω από τις αποκαταστατικές επιδράσεις των εικονικών εμπειριών στη φύση.
«Μπορούμε ήδη να πούμε ότι οι ψηφιακές εμπειρίες στη φύση μπορούν σίγουρα να προκαλέσουν συναισθηματική επίδραση—ακόμα κι αν δεν αντικαθιστούν την πραγματική φύση», αναφέρει η Leonie Ascone, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και ερευνήτρια στην ομάδα εργασίας Neuronal Plasticity στο Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο Hamburg-Eppendorf (UKE).
Δυνατότητα για κλινικές, αίθουσες αναμονής και αστικούς χώρους
Η Simone Kühn, επικεφαλής της μελέτης και Διευθύντρια του Κέντρου Περιβαλλοντικής Νευροεπιστήμης στο Ινστιτούτο Max Planck για την Ανθρώπινη Ανάπτυξη, προσθέτει: «Ειδικά σε μέρη με περιορισμένη πρόσβαση στη φύση – όπως κλινικές, χώροι αναμονής ή αστικοί εσωτερικοί χώροι – οι εφαρμογές πολυαισθητηριακής εικονικής πραγματικότητας ή η στοχευμένη σκηνοθεσία της φύσης θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την ψυχική ευεξία.
«Οι εικόνες, οι ήχοι και τα αρώματα της φύσης προσφέρουν προηγουμένως υποτιμημένες δυνατότητες για τη βελτίωση της διάθεσης και της ψυχικής απόδοσης σε καθημερινές καταστάσεις». Η Kühn διεξάγει εντατική έρευνα σχετικά με τις επιπτώσεις του περιβάλλοντος στον ανθρώπινο εγκέφαλο και σε μια ξεχωριστή μελέτη, μαζί με συναδέλφους από πανεπιστήμια της Βιέννης, του Έξετερ και του Μπέρμιγχαμ, κατάφερε πρόσφατα να αποδείξει ότι μόνο από την παρακολούθηση βίντεο με θέμα τη φύση, οι ασθενείς αντιλαμβάνονται τον σωματικό πόνο ως λιγότερο έντονο.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!