Περίπου 90 φορτηγά που μετέφεραν αλεύρι, βρεφικά τρόφιμα και συμπληρώματα διατροφής εισήλθαν στη Λωρίδα της Γάζας αργά το βράδυ της Τετάρτης (22/05), όπως ανέφεραν τοπικοί αξιωματούχοι και ο ΟΗΕ, αποτελώντας την πρώτη παρτίδα βοήθειας που φτάνει στον αποκλεισμένο θύλακα μετά από πάνω από δύο μήνες.
Σύμφωνα με την Washingtonpost, τα φορτηγά ξεκίνησαν τελικά από το σημείο διέλευσης Κερέμ Σαλάμ, έπειτα από καθυστέρηση πολλών ημερών. Όπως αναφέρει το Reuters, αξιωματούχοι του ΟΗΕ ανέφεραν ότι ζητήματα ασφαλείας έχουν εμποδίσει τη μετακίνηση της βοήθειας εκτός του κέντρου εφοδιασμού στο σημείο διέλευσης Κερέμ Σαλάμ, αλλά αργά την Τετάρτη φάνηκε να υπάρχει κάποια ελπίδα ότι οι προμήθειες θα αρχίσουν να κινούνται πιο ελεύθερα.
Η Ναχίντ Σαχαϊμπέρ, ιδιοκτήτρια μεγάλης εταιρείας μεταφορών, δήλωσε ότι 75 φορτηγά με αλεύρι και περισσότερα από δώδεκα φορτηγά που μετέφεραν συμπληρώματα διατροφής και ζάχαρη βρίσκονται στην περιοχή νότια της Ράφα, ενώ αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι φορτηγά με αλεύρι έχουν εντοπιστεί στη Ντεΐρ αλ-Μπαλά στο κεντρικό τμήμα της Γάζας.
«Οι ισραηλινές αρχές επέτρεψαν στις ομάδες μας να κινηθούν μόνο σε μια περιοχή που ήταν ιδιαίτερα φορτωμένη, την οποία θεωρούσαμε επισφαλή και όπου υπήρχε μεγάλη πιθανότητα λεηλασίας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ, Στεφάν Ντουζαρίκ, σε ενημέρωση Τύπου την Τετάρτη το απόγευμα.
Πρόσθεσε ότι συνεχίζονται οι συζητήσεις με τους ισραηλινούς αξιωματούχους για την εύρεση εναλλακτικών διαδρομών εντός της Γάζας. «Έχουμε φέρει άδεια φορτηγά από διάφορες περιοχές της Γάζας για να παραλάβουν τις προμήθειες», είπε ο Ντουζαρίκ. «Κάποια από αυτά έχουν ήδη φορτωθεί και είναι έτοιμα να αναχωρήσουν».
Καθώς το Ισραήλ έχει αρχίσει να δέχεται ολοένα και πιο έντονες πιέσεις από τη διεθνή κοινότητα αναφορικά με το σφυροκόπημα και τις φρικαλεότητες στη Γάζα, στην οποία έχει επιβάλει πλήρη αποκλεισμό από τις 2 Μαρτίου, η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι θα επιτρέψει την περιορισμένη πρόσβαση ανθρωπιστικής βοήθειας στον παλαιστινιακό θύλακα.
Το γραφείο Τύπου της κυβέρνησης Χαμάς που ελέγχει τη Γάζα επιβεβαίωσε ότι το φορτίο 87 φορτηγών εισήλθε στον θύλακα, με μήνυμά του στο Telegram στη διάρκεια της νύκτας.
Από την πλευρά του το Ισραήλ είχε επισημάνει χθες ότι 100 φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια του ΟΗΕ – με αλεύρι, βρεφική τροφή και ιατρικά εφόδια—εισήλθε στη Γάζα, έπειτα από 93 φορτηγά που πέρασαν στον θύλακα την Τρίτη και 10 τη Δευτέρα. Όμως κανένα από τα φορτία αυτά δεν είχε καταφέρει να φύγει από τη ζώνη εκφόρτωσης του Κερέμ Σαλόμ μέχρι τώρα.
Το σχέδιο Νετανιάχου για τους εκτοπισμένους
Χθες, ο Νετανιάχου υποστήριξε ότι το Ισραήλ, μαζί με τις ΗΠΑ, σχεδίασαν ένα ανθρωπιστικό σχέδιο για να κρατήσουν τη βοήθεια μακριά από τη Χαμάς. Ο Αμερικανός πρέσβης Μάικ Χάκαμπι είχε δηλώσει νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι πρόκειται για αμερικανικό, όχι ισραηλινό σχέδιο.
Ο Νετανιάχου δήλωσε ότι το σχέδιο έχει τρεις φάσεις: την είσοδο «βασικών ειδών διατροφής τώρα» στη Γάζα για να αποφευχθεί η ανθρωπιστική κρίση· το άνοιγμα σημείων διανομής βοήθειας από αμερικανικές εταιρείες τις επόμενες ημέρες· και τη δημιουργία μιας «αποστειρωμένης ζώνης» στη νότια Γάζα για τον άμαχο πληθυσμό.
«Σε αυτήν τη ζώνη, που θα είναι πλήρως απαλλαγμένη από τη Χαμάς, οι κάτοικοι της Γάζας θα λαμβάνουν πλήρη ανθρωπιστική βοήθεια», εξήγησε.
Το Ισραήλ δήλωσε ότι η ελαφρά χαλάρωση του αποκλεισμού αποτελεί προσωρινή λύση μέχρι να εφαρμοστεί το νέο σύστημα παροχής βοήθειας που απαιτεί. Ο ΟΗΕ και άλλες ανθρωπιστικές οργανώσεις απέρριψαν το σύστημα, υποστηρίζοντας ότι δίνει τη δυνατότητα στο Ισραήλ να χρησιμοποιεί τη βοήθεια ως όπλο και να εκτοπίζει βίαια τον πληθυσμό.
Ο Νετανιάχου είπε στους δημοσιογράφους ότι το σχέδιο θα τεθεί σε εφαρμογή «τις επόμενες μέρες». Ανέφερε ότι σε επόμενη φάση, η «αποστειρωμένη ζώνη» στο νότιο τμήμα της Γάζας θα είναι απαλλαγμένη από τη Χαμάς και ο πληθυσμός θα μετακινηθεί εκεί «για λόγους ασφάλειας». Εκεί θα λαμβάνει βοήθεια «και μετά εισέρχονται — και δεν επιστρέφουν απαραίτητα». Το σχέδιο προβλέπει μικρούς κόμβους διανομής που θα διαχειρίζεται μια ιδιωτική, με αμερικανική υποστήριξη, οργάνωση γνωστή ως Gaza Humanitarian Foundation (Ίδρυμα Ανθρωπιστικής Βοήθειας Γάζας). Η διανομή θα φυλάσσεται από ένοπλους ιδιωτικούς φύλακες.
Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι το σύστημα είναι αναγκαίο επειδή η Χαμάς αποσπά σημαντικές ποσότητες βοήθειας. Ο ΟΗΕ αρνείται αυτήν την κατηγορία.
Αρχικά, κατασκευάζονται τέσσερις κόμβοι, ένας στο κεντρικό τμήμα της Γάζας και τρεις στο απομακρυσμένο νότιο άκρο της λωρίδας, όπου μένουν λίγοι κάτοικοι.
Ένας εκπρόσωπος του GHF δήλωσε ότι η οργάνωση δεν θα συμμετείχε ποτέ ούτε θα υποστήριζε οποιαδήποτε μορφή βίαιης μεταφοράς αμάχων. Ο εκπρόσωπος, που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας σύμφωνα με τους κανόνες της οργάνωσης, ανέφερε ότι δεν υπάρχει όριο στον αριθμό των σημείων και ότι επιπλέον κόμβοι θα ανοίξουν, συμπεριλαμβανομένων και στον βορρά, μέσα στον επόμενο μήνα.
Για τον ΟΗΕ η βοήθεια που έχει εισέλθει στη Γάζα αποτελεί «σταγόνα στον ωκεανό» σε σχέση με τις ανάγκες των κατοίκων της: πριν το ξέσπασμα του πολέμου, τον Οκτώβριο του 2023, εισέρχονταν καθημερινά στον παλαιστινιακό θύλακα περίπου 500 φορτηγά με βοήθεια.
Ειδικοί στην επισιτιστική ασφάλεια προειδοποιούν ότι η Γάζα κινδυνεύει με λιμό αν δεν αρθεί ο αποκλεισμός. Ο υποσιτισμός και η πείνα αυξάνονται. Οι οργανώσεις βοήθειας έχουν εξαντλήσει τα τρόφιμα προς διανομή εδώ και εβδομάδες, και ο πληθυσμός των περίπου 2,3 εκατομμυρίων βασίζεται κυρίως σε κοινόχρηστες κουζίνες των οποίων τα αποθέματα σχεδόν έχουν εξαντληθεί.
Προσωρινή εκεχειρία
Έπειτα από εκεχειρία δύο μηνών, ο ισραηλινός στρατός ξεκίνησε εκ νέου το σφυροκόπημα στη Γάζα στις 18 Μαρτίου. Η κυβέρνηση Νετανιάχου ανακοίνωσε στις αρχές Μαΐου ένα σχέδιο για την «κατάκτηση» της Γάζας, που απαιτεί τον εκτοπισμό «της πλειονότητας» των 2,4 εκατ. κατοίκων της.
Από το Σάββατο ο ισραηλινός στρατός διεξάγει ευρείας κλίμακας επιχειρήσεις στη Γάζα. Ωστόσο, χθες το βράδυ ο Νετανιάχου δήλωσε έτοιμος να δεχθεί «προσωρινή εκεχειρία» προκειμένου να απελευθερωθούν οι όμηροι, τονίζοντας παράλληλα ότι ο ισραηλινός στρατός θα ελέγχει «το σύνολο της Γάζας» μετά το πέρας των επιχειρήσεών του.
«Αν υπάρχει ένα ενδεχόμενο προσωρινής εκεχειρίας για να απελευθερωθούν οι όμηροι, είμαστε έτοιμοι», τόνισε, λέγοντας ότι 20 από τους 58 ομήρους (ανάμεσά τους η σορός ενός Ισραηλινού στρατιώτη που σκοτώθηκε το 2014) που εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα «είναι βέβαιο» ότι είναι ζωντανοί.
Επαναλαμβάνοντας το σχέδιο ο ισραηλινός στρατός να θέσει υπό τον έλεγχό του το σύνολο της Γάζας, ο Νετανιάχου παραδέχθηκε ότι το Ισραήλ θα πρέπει «να αποφύγει μια ανθρωπιστική κρίση» προκειμένου να διατηρήσει ελευθερία δράσης.
Νετανιάχου: “Προϋπόθεση για τον τερματισμό του πολέμου η εφαρμογή του σχεδίου Τραμπ”
Απαντώντας σε όσους πιέζουν για τερματισμό του πολέμου, ο Νετανιάχου είπε ότι είναι «έτοιμος να τον τελειώσει, υπό σαφείς προϋποθέσεις που θα εγγυώνται την ασφάλεια του Ισραήλ — όλοι οι όμηροι να αφεθούν ελεύθεροι, η Χαμάς να καταθέσει τα όπλα, να παραιτηθεί από την εξουσία, η ηγεσία της να εξοριστεί, η Γάζα να αποστρατιωτικοποιηθεί πλήρως και να εφαρμοστεί το σχέδιο Τραμπ. Ένα σχέδιο σωστό και επαναστατικό».
Σημειώνεται πως είναι η πρώτη φορά που το σχέδιο μετεγκατάστασης αμάχων της Γάζας που προωθεί ο Τραμπ παρουσιάζεται ως προαπαιτούμενος του Ισραήλ για τον τερματισμό του πολέμου.
Ο Νετανιάχου υποστήριξε ότι όσοι ζητούν τον τερματισμό του πολέμου πριν ικανοποιηθούν αυτοί οι όροι, ουσιαστικά ζητούν να παραμείνει η Χαμάς στην εξουσία — κάτι που, όπως είπε, θα οδηγήσει στην ανασυγκρότησή της και σε επανάληψη φρικαλεοτήτων όπως βιασμοί και κάψιμο μωρών.